زیاریان: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hadi.sh75 (بحث | مشارکت‌ها)
وقتی گرگان نوشته می شود گمان می رود گرگان فعلی که مرکز استان گلستان می باشد مقصود است،در حالی که گرگان قدیم یا همان جرجان درستش می باشد.
خنثی‌سازی به نسخهٔ 25252242 Sicaspi (بحث): لطفا با منبع اصلاح بفرمایید. (T)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱۵:
|year_start = ۹۳۱
|year_end = ۱۰۹۰
|capital = [[اصفهان]]، [[جرجانگرگان]]، [[ری]] و [[آمل]]
|common_languages =
|title_leader = [[امیر]]
خط ۳۷:
'''زیاریان''' یا '''آل زیار''' خاندانی از منطقه [[گیلان]] بودند که توانستند به حکومت ایران برسند. در غرب و مرکز ایران دو سلسله از [[دیلمیان]] به نام آل زیار (۳۱۶ ه‍.ق) و [[آل بویه]] که هر دو از مناطق شمال برخاسته بودند، نواحی مرکزی و غربی ایران و [[فارس (سرزمین)|فارس]] را از تصرف خلفا خارج کردند. [[دیلمی]] نام قوم و گویشی در منطقه کوهستانی [[گیلان]] بود به نام [[دیلمستان]]. [[دیلمیان]] سخت نیرو گرفتند و مدت ۱۲۷ سال حکومت راندند و چون خلفا در برابر آن‌ها چاره‌ای جز تسلیم ندیدند، حکومت [[بغداد]] را به آن‌ها واگذاشتند و خود به عنوان خلیفگی و احترامات ظاهری قناعت کردند. در واقع، بعد از حکومت نیمه‌مستقل [[طاهریان]] و پس از [[صفاریان]] و در ایام امارت امرای [[سامانی]] در ماوراءالنهر، خانواده‌های [[دیلمی]] در وسعتی کمتر از [[طبرستان]] و سپس در وسعتی بیشتر از [[گیلان]] توانستند بر قسمت عمده ایران غربی، یعنی از [[خراسان]] تا [[بغداد]] تسلط یابند. حکومت این خانواده‌ها به نام [[دیلمیان]] شهرت یافته‌است.
 
زیاریان یک سلسله بود که ابتدا مذهب [[زیدی]] داشت و از مناطق ساحلی [[دریای مازندران]] سر برآورد. آنان ابتدا در [[گیلان]] و [[طبرستان]] و [[گرگان]](البته در این نوشتار منظور از نام گرگان همان شهر تاریخی و باستانی جرجان مخروبه است که در نزدیکی [[گنبدکاووس]] قرار دارد) حکومت می‌کردند. زیاریان هم جزو مردم کوه‌نشینی بودند که رسیدنشان به قدرت «بسط دیلمی» تاریخ ایران را شکل داد. پس از افول اقتدار مستقیم خلافت در شمال غرب ایران و ظهور قدرت‌های محلی چون حکام ساجد [[آذربایجان]] بسیاری از سران کوه‍نشین بدل به سربازانی جویای نام شده و در خلاء قدرت مدعی حکومت شدند. موفق‌ترین آن‌ها سه بویی دیلمی بودند.<ref name="iranicaonline.org">http://www.iranicaonline.org/articles/ziyarids</ref>
 
[[مرداویج بن زیار]] بنیان‌گذار زیاریان مدعی بود از یک خاندان سلطنتی پیش از اسلام [[دیلمی]] ریشه می‌گیرد. او نخست به [[علویان طبرستان]] و سپس به [[اسفار بن شیرویه]] سردار گیلی خدمت می‌کرد.<ref name="iranicaonline.org" />