لری بویراحمدی: تفاوت میان نسخه‌ها

|گویشوران=حدود ۴۱ میلیون نفر

'''[[لری]] بویراحمدی''' یکی از گویش‌های جنوبی [[زبان]] لری است که مردم شهرستان‌هایشهرستانهای [[بویراحمد]]، [[دنا]]، [[گچساران]] وچرام ودهدشت صحبت می‌کنند. این گویش همچنین با تغییرات بسیار اندکی در شهرستان [[ممسنی]] ، [[رستم]] ٬بخشی از٬ [[سپیدان]] ، بخشی از [[کازرون]] و برخی مناطق لردگان صحبت می‌شود. لری بویراحمدی گویشی از [[لری جنوبی]] است که دارای کد زبانی Luz در مجامع زبان‌شناسی می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://multitree.org/codes/luz.html|عنوان=Luri, Southern - MultiTree|ناشر=multitree.org|بازبینی=2016-08-10}}</ref>

# [[استان کهگیلویه و بویراحمد|'''کهگیلویه و بویراحمد''']]''':''' تمامی شهرستانها+لیکک

# [[استان خوزستان|'''خوزستان''']]''':''' شهرستان‌هایشهرستانهای جنوب شرقی استان؛ از جمله شهرستانهای: [[شهرستان بهبهان|بهبهان]]، [[شهرستان امیدیه|امیدیه]]، [[شهرستان رامهرمز|رامهرمز]]، [[شهرستان باغ‌ملک|باغملک]]، [[شهرستان هندیجان|هندیجان]]، [[شهرستان بندر ماهشهر|ماهشهر]]، [[شهرستان رامشیر|رامشیر]].

# [[استان فارس|'''فارس''']]''':''' شهرستانهای: [[شهرستان ممسنی|ممسنی]]، [[شهرستان رستم|رستم]]،بخشی از، [[شهرستان سپیدان|سپیدان]]، بخشی از [[شهرستان کازرون|کازرون]].

| ودیندین || دنبال، پیرو || vadindin || کلمه دین در عربی از همین واژه گرفته شده‌است

| دلگ || دلق-جامه‌ایجامه ای جلیقه مانند و ضخیم که معمولاً زنان می‌پوشیدند || dalg ||

| کپدره || وحشیانهدهان صحبت کردندره || kapdara ||

| پِرزوپِرز || ذره ذره کردن || perzoperz ||

|سیزه و درودر || سیزده به در || siza vadar ||

| تاپو || محفظه‌ایمحفظه ای درون دیوار زیر تاقچه که گندم را درون آن نگهداری می‌کردند || taapoo ||

| کَهرَهکَرَه || بزغاله || kahrakara ||

| باقلو/قافلهکف دونک || کفشدوزکعنکبوت || kaf baghlodavanak ||

| مبریزمی بریز || ماهی بریز، ظرفی مانند ماهی تابه || maberizmey beriz ||

| لت || پاره‌ایپاره ای از چیزی-طرف || lat || یه لت هندونه: یه تکه هندونه - او لت: اون طرف

|گل کلم || تکه‌های گل که خشک وسفت شده‌استشده است || gel klom ||

| کرکر || ته دیگ || kerker || این کلمه از ریشه کروندن یعنی خراشیدن آمده‌استآمده است

| کَرَه || سنگ چین هاییکه از روی هم انباشتن سنگ‌های کوچک و بزرگ از داخل زمین‌هازمینها و باغها ایجاد می‌شود و معمولاً به عنوان مرز زمین‌ها و باغها استفاده می‌شود || karra ||

بعضی از واژه‌ها به صورت شکسته ادا می‌شوند و در بیشتر موارد حروف صدادار تغییر می‌کنند یعنی مثلاً آ به او و او به‌ای تبدیل می‌شود یا حروفی که در یک کلمه تلفظ آن‌هاآنها کمی مشکل است حذف می‌شوند مانند:

پاره‌ایپاره ای از کلمات به شکلی شکسته شده‌اند که به نظر می‌آید ارتباطی با فارسی ندارند. مثلاً کلمه (تیه) که همان دیده یعنی چشم می‌باشد.

* مله کردن: شنا کردن mala kerdan

* می‌رممی رم: ایرَم (میروَم:ایرَوُم)

* برای کلماتی که آخر آن‌هاآنها صدا دار باشد «یَل» به کار می‌رود. مثال:

{{سخ}}کلمه گله از همین ریشه گرفته شده‌استشده است.

حروف اضافه‌ایاضافه ای که در لری به کار می‌روند با معادل فارسی خود تفاوت دارند. در زیر چند نمونه از این حروف اضافه را می‌بینیم:

این پسوند به آخر برخی کلمات اضافه می‌شود و نشان دهنده زیاد بودن آن در فرد یا چیزیست که به آن نسبت داده شده‌استشده است.{{سخ}}

== نمونه‌اینمونه ای از ضرب‌المثل‌ها ==

* داری که خَل وابی دَ راس وانیبو (درختی که خم شد دیگه راست نمیشه) در مورد آدمی که رذایل اخلاقی نهادینه شده‌ایشده ای دارد به کار می‌رود

* گلو دسش وَه پِه نیرسه ایگه ترشه (گربه دستش به پی نمی‌رسهنمی رسه میگه ترشه) موقعی گفته می‌شود که فردی توانایی انجام کاری را نداشته باشد و با بهانه‌هایی سعی در انکار آن داشته باشد.

* آردشه بخته آربیزشه ورکشیهآوِخته (آردشو بیخته و الکشو آویخته) در مورد کسی که از کاری برای همیشه دست می‌کشد و دیگر مسئولیتی را نمی‌پذیرد گفته می‌شود