نظریه سامانه‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) جز v2.0b - پروژهٔ چک‌ویکی (دارای پوشاننده و هدف پیوند یکسان) برچسب: WPCleaner |
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) ←نظریهٔ عمومی سامانه‌ها: ادغام از مقاله نظریه عمومی سامانه‌ها |
||
خط ۱۱:
== نظریهٔ عمومی سامانه‌ها ==
''نظریه عمومی سامانه‌ها''' (به انگلیسی general Systems Theory)یکی از شاخه‌های [[نظریه سامانه‌ها]] و البته قدیمی‌ترین رویکرد نظریه سامانه‌ها می‌باشد. نظریه عمومی سامانه‌ها بر ساختار سامانه تمرکز دارد تا کارکرد آن. این نظریه که حدود سال ۱۹۵۵ مطرح شده است، پیشنهاد می‌دهد که سامانه‌های پیچیده فارغ از هدفشان، برخی اصول سازماندهی پایه‌ای مشترک دارند و این اصول می‌تواند به صورت ریاضی مدل شود. این نظریه بر اساس کارهای زیست‌شناس اتریشی [[لودویگ فون برتالانفی]](Ludwig von Bertalanffy)، اقتصاددان بریتانیایی [[کنت بولدینگ]](Kenneth Boulding) و روانشناس ریاضیاتی آمریکایی روسی الاصل [[آناتول راپوپورت]](Anatol Rapoport) توسعه یافت و [[نیکلاس لومان]](Niklas Luhmann) نیز از چهره‌های مهم و بحث‌انگیز در این حوزه به شمار می‌آید.<ref>BusinessDictionaryRead more: http://www.businessdictionary.com/definition/general-systems-theory-GST.html</ref><ref>Mingers, John. "Back to the future: A critique of Demetis and Lee's “Crafting theory to satisfy the requirements of systems science”." Information and Organization 27, no. 1 (2017): 67-71.</ref>
کاربردهای مختلف مفاهیم بنیادی در رشته‌های مختلف توسط فون‌برتلنفی(von Bertalanffy) شناسایی شد و به آن، عبارت «نظریهٔ عمومی سامانه‌ها» اطلاق شد.▼
=== اهداف و دیدگاه‌ها ===
برتالانفی دیدگاه و هدف نظریه عمومی سیستم‌ها را اینگونه بیان کرده است:
# یک گرایش عمومی به یکپارچگی میان علوم مختلف طبیعی و اجتماعی وجود دارد.
# به نظر می‌رسد چنان یپارچگی ای در نظریه عمومی سامانه‌ها متبلور شده است.
# چنان نظریه‌ای می‌تواند ابزاری مهم برای هدف گذاری نیل به علوم دقیق در حوزه‌های غیر فیزیکی علم باشد.
# با توسعه اصول وحدت بخش که در جهت عمودی در عالم علوم مفرد جریان دارد، نظریه عمومی سامانه‌ها ما را به هدف وحدت علوم نزدیکتر می‌سازد.
# این می‌تواند به افزایش نیاز به یکپارچی بیشتر آموزش علوم بینجامد.<ref>Laszlo, Ervin. "The meaning and significance of general system theory." Systems Research and Behavioral Science 20, no. 1 (1975): 9-24</ref>
===ویژگی ها===
▲کاربردهای مختلف مفاهیم بنیادی در رشته‌های مختلف توسط فون‌برتلنفی
مفاهیم بنیادی نظریهٔ سامانه‌ها چندان دچار تغییر نشده‌است و معمولاً شامل موارد زیر است:
* درک موقعیت به صورت کل‌گرایانه(holistically) به جای تحویل‌گرایانه(reductionistically)، به‌مثابهٔ مجموعهٔ وسیعی از اجزای در تعامل درون یک محیط.
سطر ۱۷ ⟵ ۲۸:
* به رسمیت شناختن سلسله مراتب سامانه‌ها و ایدهٔ این‌که ویژگی‌ها در سطوح مختلف ظاهر می‌شوند و علیت متقابل(mutual causality) در درون و میان سطوح برقرار است.
* پذیرش این‌که در سامانه‌های انسانی، افراد بر اساس مقاصد و عقلانیت‌های مختلف عمل خواهند کرد.
=== کاربردها ===
برخی محققین ادعا می‌کنند که در علوم مدیریت نظریه عمومی سامانه‌ها در کنار نظریات دیگر مانند نظریه اقتضایی مجموعه‌ای از مهارت‌ها را به مدیران نشان می‌دهند که برخی مدیران دیگر به صورت ذاتی از آنها بهره‌مند هستند و می‌توانند در شرایط مناسب آنها را به کار بگیرند. یکی از این مهارت‌ها مهارت دید عمیقتر شرایط است. یعنی ادعا می‌شود کسانی که با نظریه عمومی سامانه‌ها آشنا هستند می‌توانند درک عمیق‌تری از شرایط داشته باشند.<ref>Kast, Fremont E. , and James E. Rosenzweig. "General systems theory: Applications for organization and management." Academy of management journal 15, no. 4 (1972): 447-465</ref>
یکی از مهمترین کاربردهایی که نظریه عمومی سامانه ها دنبال می کند، در نظریه پردازی است، به این صورت که تلاش می شود علمی ایجاد شود که در آن مبانی پایه ای حوزه های دیگر استخراج و ترکیب بشود. <ref name=":0">Demetis, Dionysios S., and Allen S. Lee. "Crafting theory to satisfy the requirements of systems science." Information and Organization 26, no. 4 (2016): 116-126.</ref> طبق نظر بولدینگ نیز نظریه عمومی سامانه ها اسکلت علوم به شمار می‌آمد، یعنی نظریه عمومی سامانه ها بنایی شکل داده است که علوم دیگر را در کنار یکدیگر به صورت یک مجموعه دانشی منتظم گرد هم می‌آورد<ref name=":0"/>.
== سایبرنتیک ==
| |||