پزشکی فیزیکی و توانبخشی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''طب فیزیکی و توانبخشی''' یک رشتهٔ پزشکی تخصصی بالینی است که به بررسی، پیشگیری و درمان معلولیت‌ها و ناتوانی‌های فیزیکی می‌پردازد.
 
استفاده از لفظ فیزیکی در این رستهرشته بیشتر اشاره به فیزیک بدن و کالبد است.
 
استفاده از وسایل و مواد فیزیکی در درمان بیماری‌ها ریشه در تاریخ بشر دارد اما توجه روزافزون به این نوع درمان و گسترش اطلاعات علمی در این زمینه باعث شد از سال ۱۹۴۷ بورد تخصصی رشته طب فیزیکی و توانبخشی در آمریکا تصویب شود. در حال حاضر طب فیزیکی و توانبخشی شامل سه بخش طب توانبخشی، طب فیزیکی و الکترودیاگنوز است. این رشته به صورت مختصر «فیزیاتری» Physiatry و متخصصین این رشته «فیزیاتریست» Physiatrist نام دارند که از لغت یونانی physikos به معنای «فیزیک» و iatreia به معنای «هنر درمان» گرفته شده‌است. فیزیاتریست از درمانهای غیر داروئی در کنار سایر درمانهای متداول در درمان بیماری‌ها استفاده می‌کند و علاوه بر درمان بیماری در جهت رسیدن به حداکثر عملکرد بیمار و بهبود کیفیت زندگی تلاش می‌نماید.
خط ۸:
 
==تاریخچه==
سال ۱۹۲۰ پزشکانی که فیزیوتراپی نیز بکار می‌بردند انجمن جداگانه‌ای تشکیل دادند و سپس با تلاش این افراد انجمن طب فیزیکی تشکیل شد. در حال حاضر ۱۰۰۰۰ متخصص طب فیزیکی در جهان فعالیت می‌کنند و در ایران تا سال ۱۳۹۴ حدود ۵۰۰ متخصص طب فیزیکی و در ترکیه ۳۰۰۰ نفر متخصص طب فیزیکی وجود دارد که سطح بالایی از خدمات توانبخشی را به بیماران ارائه می‌نمایند. در ایران متأسفانه تا سال ۱۳۹۴ بیمارستاانبیمارستان توانبخشی وجود نداشت، از سال ۱۳۹۴ بیمارستان توانبخشی رفیده در تهران با حضور متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی راه اندازی شد..
در طی جنگ جهانی اول به درمانهای فیزیکی در درمان بیماری‌ها توجه شد و پزشکان برای بهبود عملکرد بیماران به این درمانها روی آوردند. در سال ۱۹۲۰ پزشکانی که فیزیوتراپی نیز بکار می‌بردند انجمن جداگانه‌ای تشکیل دادند و سپس با تلاش این افراد انجمن طب فیزیکی تشکیل شد. در حال حاضر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی آمریکا، انجمن فیزیاتریستهای آکادمیک و بورد طب فیزیکی و توانبخشی آمریکا وارث هفتادسال۷۰ سال تلاش متخصصین این رشته‌اند. آموزش رسمی طب فیزیکی در سال ۱۹۲۶ توسط دکتر[[جان استنلی کولتر|دکتر Dr.جان Johnاستنلی Stanley Coulterکولتر]] در دانشگاه Northwesternنورت‌وسترن آغاز شد. دکتر کولتر برای دو دهه پیشگام آموزش طب فیزیکی و توانبخشی بود. دوره‌های اولیه برای پزشکان در حال طبابت برگزار می‌شد که ابتدا سه تا شش ماه بود و سپس به یکسال رسید. دهه ۱۹۳۰ شاهد توسعه بیشتر طب فیزیکی بود و دکتر فرانک کروزن در سال ۱۹۳۶ دوره تخصصی سه ساله این رشته را در مایو کلینیک بنیاد نهاد. در ۱۹۳۸ دکتر کولتر و کروزن آکادمی طب فیزیکی را بنیاد نهادند. دکتر کروزن نام «فیزیاتریست» را بر روی متخصصین این رشته نهاد و اولین کتاب طب فیزیکی را در سال ۱۹۴۱ نوشت. دکتر کروزن به عنوان پدر طب فیزیکی معرفی می‌شود.
 
تا جنگ جهانی دوم جامعه توجه زیادی به مشائل افراد معلول نداشت. در این سال‌ها تعداد زیاد معلولین ناشی از جنگ و همچنین اپیدمی فلج اطفال که باعث هراس عمومی شد توجه به طب توانبخشی را به خود جلب نمود. توانبخشی رئیس‌جمهور آمریکا، روزولت، و اثرات آن در بازگشت به کار توجه به این مسئله را بیشتر نمود. ۵۸۰۰۰ بیمار مبتلا به فلج اطفال باعث احساس نیاز شدید به فیزیاتریستهافیزیاتریست‌ها شد تا با احاطه بر مسائل درمانی در کنار توانبخشی و توجه به عملکرد فرد، به درمان همه‌جانبه این بیماران بپردازند و به بازگشت این افراد به عنوان عضو مؤثر جامعه کمک نمایند.
 
از سوی دیگر پزشک متخصص داخلی بنام دکتر[[هوارد ای. راسک|دکتر Howardهوارد Aای. Rusk, MDراسک]] به ناتوانی سربازان بدنبال بستری طولانی مدت در طی جنگ جهانی دوم توجه نمود. بسیاری از سربازان پس از دوران [[نقاهت]] قادر به بازگشت به خدمت نبودند. او به سختی موافقت مسئولین برای ارائه یک برنامه توانبخشی را به گروهی از بیماران در دوره [[نقاهت]] ارائه کرد و نتایج را با گروهی که دوره [[نقاهت]] خود را بدون توانبخشی می‌گذراندند مقایسه نمود. نتایج بقدری خوب بود که در مدت کوتاهی ارتش تمام مراکز خود را به مراکز طب توانبخشی مجهز نمود. همچنین این روش را به مراکز درمانی جامعه معرفی کرد. بعد از جنگ دکترجنگ، راسک محل کار خود در میسوریمیزوری را ترک کرد و برای سی سال در نیویورک به کار مشغول شد و انستیتو طب توانبخشی در نیویورک را بنیاد نهاد. با جذب بودجه برای توسعه طب توانبخشی در سرتاسر دنیا، توانست صدها متخصص طب توانبخشی را در کشورهای مختلف دنیا تربیت نماید. دکتر راسک توانبخشی تهاجمی را معرفی نمود که در حال حاضر به‌طور وسیعی بکار می‌رود. او بر این نکته تکیه داشت که بیماران نباید در دوره [[نقاهت]] غیر فعال بمانند. دکتر راسک به عنوان پدر طب توانبخشی معرفی می‌گردد.
 
پس از جنگ جهانی دوم سازمان سربازان سابق The Veterans Administration با توجه به تجارب فراوان خود در برخورد با سربازان دچار معلولیت دوره نوین طب فیزیکی و توانبخشی را بنیاد نهاد و در حال حاضر این رشته در تمام ۱۷۱ مرکز آن تدریس می‌شود. در سال ۱۹۴۷ بورد تخصصی طب فیزیکی تصویب شد و دو سال بعد با نظر دکتر راسک، طب توانبخشی نیز به آن افزوده شد. در ۱۹۵۰ خانم سواتزر که برای بهبود کیفیت زندگی افراد دچار ناتوانی و معلولیت فعالیت می‌نمود تحت تأثیر نتایج توانبخشی بیماران تحت نظر متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی قرار گرفت و تلاش‌های او باعث جذب بودجه فراوانی جهت آموزش متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی شد و مراکز متعدد تحقیقات توانبخشی در آمریکا گشایش یافت. در دهه ۱۹۵۰ الکترومیوگرافی نیز در کنار طب فیزیکی و توانبخشی قرار گرفت تا به تشخیص بیماری‌های نروماسکولار که عمده کار فیزیاتری را تشکیل می‌دهد کمک نماید. از نظر درمانی با آشنا شدن جامعه با طب فیزیکی و توانبخشی مراکز متعددی در سرتاسر آمریکا شروع به کار نمود و از دهه ۱۹۶۰ تحقیقات طب توانبخشی در مرکز توجه قرار گرفت و با گسترش دانش بتدریج فلوشیپهایفلوشیپ‌های متعددی درایندر این رشته تشکیل شد که شامل طب ورزش، آسیب مغزی، توانبخشی قلبی، بیماری‌های نوروماسکولار، نوروفیزیولوژی بالینی، الکترومیوگرافی، آسیب نخاع، سکته مغزی، تحقیقات توانبخشی، توانبخشی بیماری‌های اعصاب، طب درد، طب توانبخشی اطفال، درمانهای تهاجمی و ستون فقرات است. تاکنون رشته‌های فوق تخصصی طب آسیب نخاع(۱۹۹۵)، درمان درد(۱۹۹۸)، طب توانبخشی اطفال(۱۹۹۹) مورد تأئیدتأیید قرار گرفته‌اند.
 
با افزایش سن جامعه و درمان بیماران مزمن در کنار کنترل بیماری‌های عفونی توجه به طب فیزیکی و توانبخشی به‌طور روزافزونی در حال گسترش است تا در کنار درمان بیماری به کیفیت زندگی نیز توجه کافی شود.
خط ۲۲:
در ایران با تغییر رویکرد سیستم بهداشتی کشور در سال‌های ۱۳۴۰ شمسی دولت وقت تصمیم به احیای خط توانبخشی گرفت و در این راستا تعدادی کمی به صورت آزاد و تعداد بیشتری به صورت بورسیه از سوی نیروهای نظامی برای تحصیل رشته طب فیزیکی به کشورهای اروپایی اعزام شدند.
 
مرحوم دکتر قدرت اله[[قدرت‌الله مقیمیان]] اولین متخصص طب فیزیکی ایران بود که اولین مرکز طب فیزیکی توانبخشی ایران را در بیمارستان فیروزگر تهران بنا نهاد و تا زمان حیات خویش به تدریس این رشته در دانشگاه‌های تهران، ایران و شهید بهشتی پرداختند.
 
 
=== گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران ===
دانشگاه علوم پزشکی ایران دارای قدیمی‌ترین مراکز طب فیزیکی و توانبخشی کشور در حال حاضر بخش‌های آموزشی طب فیزیکی و توانبخشی در بیمارستان‌های فیروزگر و شفا یحیائیان و حضرت فاطمه و رسول اکرم فعال می‌باشند.
 
این دانشگاه تاسالتا سال ۱۳۹۴ دارای ۱۱ عضو هیوت علمی می‌باشد و سالانه بین ۸ تا ۱۲ دستیار آموزشی پذیرش می نماید .
 
== منابع ==