نبرد موهاچ: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Flag of the Ottoman Sultanate (1299-1453).svg|25px]] مالکوچ‌اوغلی بالی{{سخ}} [[بگبیگ|بگِ]] [[بلگراد]] {{سخ}}

بیستم ژوئیه، لایوش با لشکری کوچک به آهستگی از [[بودا (بوداپست)|بودا]] به سمت [[تلنا|تولنا]] حرکت کرد، آهسته به این دلیل که باقی نفرات نیز برسند، در [[ازد (مجارستان)|اِرد]] و تولنا نیز توقفی طولانی داشت. ار آنجا قصد داشت به جنوب، به [[موهاچ]] برود. ارتش سلیمان به فرماندهی [[ابراهیم پاشای پارگایی|ابراهیم پاشا]] با حدود ۵۰،۰۰۰ نیرو به سمت شمال در حرکت بودند. در مسیرشان، پِتِر‎واراد (اکنون [[صربستان]]) را با تلفات کمی تصرف کردند. پال توموری، [[اسقف اعظم]] [[کالوچا]] و یکی از فرماندهان ارتش مجارستان با خبر گرفتن از حرکت شاه، از [[دانوب]] عبور کرد و به سوی او روانه شد. آنها میخواستند محل تلاقی [[دانوب]] و [[دراوا]]، در نزدیکی [[اوسییک]] را که محلی استراتژیک بود حفظ کنند ولی دیگر دیر شده بود و ارتش سلیمان به فرماندهی [[ابراهیم پاشای پارگایی|ابراهیم پاشا]] از دراوا رد شده‎ و به سمت موهاچ در حرکت بود. در نهایت توموری موفق شد با چند زد و خورد کوچک و بزرگ به لشکر اصلی در موهاچ بپیوندد. [[یانوش یکم|یانوش ساپویایی]] دهم اوت در [[توردا]] در [[ترانسیلوانیا]] خیمه زده بود و گفته میشود که با خبرهای ضد و نقیضی که دریافت کرد، حتی اگر هم به اردوی شاه حرکت کرده‎بود، زمان لازم برای رسیدن به نبرد را نمی‎داشت. برادر کوچک او جرج ساپویایی به جایش در کنار توموری قرارگرفت. آخر حساب، تعداد نفرات لایوش در موهاچ به حدود ۲۵،۰۰۰ نفر می‎رسید، که گفته میشود باید حداقل ۶۰،۰۰۰ نفر می‎بود تا بتواند مقابل ارتش عثمانی مقاومت کند. در ۲۹ام اوت، بعد ازظهر دو لشکر رو به روی هم قرار گرفته بودند. سپاه لایوش در دو صف خط کشیدند، در پشت [[سواره‌نظام سنگین|سوار نظام سنگین]] به همراه حدود ده تا دوازده هزاهزار [[پیاده‌نظام|پیاده]] در جلو به فرماندهی پال توموری و جرج ساپویایی در راست و چپ. شاه هم به همراه هزار نفر از نزدیکانش فرماندهی لشکر سواره را بر عهده گرفت. گاشپار راشکایی و گروهی سواره مسئول حفظ جان پادشاه شدند. برای جبران برتری ارتش عثمانی به لحاظ نفرات، ارتش مجار صفی طولانی درست کرد. در شروع نبرد توموی، راشکایی را از جناح راست به طرف بالی، بگِ[[بیگ|بیگِ]] [[روم‌ایلی]] فرستاد و شاه در پشت ماند. این سرآغاز جنگ موفقیت‎آمیز بود و به سپاه روم‎ایلیایی خسارت سنگینی وارد شد. به نظر میرسید که سپاه مجار در حال پیشروی است. اما سپاه آناتولی از پشت وارد شد و با حمله از جانب چپ جلوی پیشروی آنها را گرفت. در این هنگام جناح چپ ارتش مجار به میانۀ نبردگاه در تیررس سپاه [[ینی‌چری|ینی‎چری]] و [[توپ (جنگ‌افزار)|توپها]] رسید و خسارت سنگینی دید. نبرد در روبروی توپها به درازا کشید و [[پیاده‌نظام|پیاده نظام]] از جمله نیروهای خارجی هیچ امکانی برای فرار نداشتند و تا آخرین لحظه جنگیدند. در نبرد، هفت اسقف از جمله پال توموری و ۲۸ فرماندۀ دیگر کشته شدند. لایوش نیز در باران فرار کرد و گفته میشود که در نهری فروافتاد و غرق شد. پس از پیروزی در نبرد، سلیمان پیش به‎سوی بودا گذاشت که ساکنانِ آن و ملکه پیش‎تر از آنجا به [[براتیسلاوا|پوژونْی]] فرار کرده بودند. ترکان [[بودا (بوداپست)|بودا]]، [[ترانسدانوبیا|فرادانوب]] و [[مجارستان#جغرافیا|میان دانوب-تیسا]] را به آتش کشیدند و در ۱۲ نوامبر مجارستان را ترک کردند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Magyarország ​rövid története|نام خانوادگی=Bertényi Iván|نام=|ناشر=Maecenas Könyvkiadó|سال=1992|شابک=963-8543-52-3|مکان=Budapest|صفحات=178-179|نام خانوادگی۲=Gyapay Gábor|زبان=en}}</ref>