امپراتوری بریتانیا: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[عصر کاوش]] در سده‌های [[سده ۱۵ (میلادی)|۱۵]] و [[سده ۱۶ (میلادی)|۱۶ میلادی]]، کشورهای [[پرتغال]] و [[اسپانیا]] به عنوان پیشروان و پیشتازان اکتشاف و [[دریانوردی]]، مستعمرات و مسیرهای بازرگانی بسیاری را در سراسر جهان تأسیس کردند و از این راه ثروت بسیاری اندوختند. در رقابت با آنها، کشورهای [[فرانسه]]، [[انگلستان]] و [[هلند]] نیز کوشش‌های خود را برای ایجاد مستعمرات و شبکه‌های تجاری در سرزمین‌های [[قاره آمریکا]] و [[آسیا]] افزایش دادند. ایجاد [[پادشاهی بریتانیای کبیر]] پس از اتحاد پادشاهی‌های [[انگلستان]] و [[اسکاتلند]]، و پیروزی این کشور در چندین جنگ بر فرانسه و هلند، بریتانیا را تبدیل به قدرت استعماری برتر در [[آمریکای شمالی]] و [[شبه‌قاره هند]] نمود. با اینکه بریتانیا [[مستعمرات سیزده‌گانه|سیزده مستعمره مهم خود]] خود را پس از [[روز استقلال ایالات متحده آمریکا|استقلال آمریکا]] در سال [[۱۷۸۳ (میلادی)|۱۷۸۳]] از دست داد، اما گسترش مستعمرات در [[آسیا]]، [[آفریقا]] و [[اقیانوسیه]] و پیروزی بر [[امپراتوری اول فرانسه|ناپلئون]] در سال [[۱۸۱۵ (میلادی)|۱۸۱۵]]، بریتانیا را برای بیش از یک قرن به قدرت بلامنازع جهان تبدیل کرد و به آن کشور امکان داد که حیطه قدرت خود را بیش از پیش در جهان بگستراند. در این دوران، برخی از مستعمرات بریتانیا که دارای ساختار جمعیتی مهاجر سفیدپوست بودند خودمختاری نسبی دریافت کردند و برخی از آنان تبدیل به [[قلمروهای همسود|قلمروهای بریتانیا]] شدند.

در نیمه دوم [[قرن بیستم]] و در راستای فرایند [[مستعمره‌زدایی]] قدرت‌های اروپایی، بیشتر مستعمرات و مناطق تحت کنترل امپراتوری بریتانیا استقلال یافتند. این امپراتوریفرایند با بازگشت [[هنگ کنگ]] به چین در سال [[۱۹۹۷ (میلادی)|۱۹۹۷]] به پایان رسید. بسیاری از مستعمرات سابق امپراتوری پس از استقلال به عضویت [[اتحادیه کشورهای همسود|اتحادیه کشورهای همسود بریتانیا]] درآمدند. شانزده کشور عضو این اتحادیه «[[قلمروهای همسود]]» نامیده می‌شوند که در آن‌ها [[ملکه الیزابت دوم]] ریاست دولت را به عهده دارد. چهارده سرزمین هنوز مستقیماً تحت حاکمیت دولت بریتانیا هستند که به آن‌ها «[[سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا]]» گفته می‌شود.

;بنیانگذاری* بنیان [[کمپانی هند شرقی هندوستانبریتانیا|کمپانی هند شرقی]] در [[هندوستان]]