ولایت فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

به‌طور کلی فقه سیاسی شیعه در دوران معاصر در دو بنیاد متفاوت پیشرفت یافته‌است، نخست اندیشه‌گران مخالف ولایت سیاسی فقیهان که مرتضی انصاری مهم‌ترین نمایندهٔ آنان است و رهبران مذهبی مشروطه به ویژه [[محمدحسین نائینی]] نیز با رویکردی سلبی به دولت و تأیید شرعی مشروطه آشکارا از آن پشتیبانی می‌کنند و دوم اندیشه‌های مبتنی بر ولایت سیاسی فقیه که [[کاشف‌الغطاء]] و به‌ویژه [[صاحب جواهر]] و [[ملااحمد نراقی]] شاخص‌ترین چهره‌های آن هستند. روح‌الله خمینی و پیروان او نیز هر چند همچون دستهٔ دوم ولایت سیاسی فقیهان را می‌پذیرند اما ساختار کاملاً متفاوتی را برای آن پیشنهاد می‌دهند که موجب می‌شود ولایت فقیه نظام جمهوری اسلامی تفاوت آشکاری با ولایت سیاسی فقهایی چون صاحب جواهر و نراقی داشته باشد.<ref>فیرحی. ص ۲۴۲–۲۴۳</ref>

 

== ادلّه ==

پشتوانه روایی ولایت فقیه، [[مقبوله عمر بن حنظله]] است؛ بنابراین روایت، فقیه دارای صلاحیت را امامان شیعه به نیابت نصب کرده‌اند و این نیابت به گونهٔ عام است.<ref>رسائل، [[محقق کرکی]]، ۱/۱۴۳</ref> فقهای [[شیعه]] بر اصل حجت بودن فتوای فقیه عادل دارای شرایط فتوا بر افرادی که آن فقیه را به عنوان [[مرجع تقلید]]، یعنی به عنوان متخصصی که در احکام تحقیق کرده و دارای اجتهاد می‌باشد، صرفاً در مورد احکام شرعی متفق‌اند<ref>رسائل، [[محقق کرکی]]، ۱/ ۱۴۳</ref><ref>مفتاح الکرامه، ج ۱۰، ص ۲۱.</ref> و حتی برخی از آنان، این اصل را بدیهی دانسته‌اند.<ref>[[جواهر الکلام]]، ۱۶/ ۱۷۸</ref><ref>عوائد الایام، ۵۲۹</ref> اما گسترش این نیابت در کلیه امور مورد اختلاف مخالفین نظریه ولایت مطلقه فقیه می‌باشد.