ستاره: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
←‏لید: تمیزکاری جزئی
خط ۱:
[[پرونده:Starsinthesky.jpg|چپ|بندانگشتی|250px|یک ناحیه تولید ستارگان در [[ابر ماژلانی بزرگ]]، تصویر از [[اسا]] و [[ناسا]]]]
{{کاربردهای دیگر}}
'''سِتاره''' گوی پرنور ،پرنور، درخشان و بسیار داغی از [[پلاسما (فیزیک)|پلاسما]]ست که انسجام خود را توسط [[نیروی گرانش]] خود حفظ می‌کند. نزدیکترین ستاره به زمین خورشید وپسو پس از آن پروکسیما قنطورس می باشداست. سایر ستارگان قابل دیدن که در شب از روی زمین قابل دیدن هستند،زمین، به دلیل فاصلهفاصلهٔ بسیار دورشان به شکل نقاطی ثابت (گاهی چشمک زن) و روشن دیده می‌شوند. در طول تاریخ، گروه‌های ستاره‌های برجسته‌تر، تحت گروه‌هایی به نام [[صورت فلکی|صورت‌ها]] و [[صورتواره|صورت‌واره‌های فلکی]]، گروه‌بندی شده و روشن‌ترین ستارگان نیز نام‌گذاری شده‌اند. [[کاتالوگ ستاره‌ای|کاتالوگ‌هایی از ستارگان]] توسط اخترشناسان گردآوری شده‌است که ستارگان شناخته‌شده را مشخص می‌کند و نام‌های استانداردی برای ستارگان پیشنهاد می‌کنند. هرچند که بیشتر ستارگان جهان از جمله تمامی ستارگان خارج از [[کهکشان راه شیری]] با چشم غیر مسلح از روی زمین قابل دیده شدن نیستند. در حقیقت بیشتر آن‌ها حتی از دید قویترین [[تلسکوپ]]ها نیز پنهان می‌مانند.
[[پرونده:The Sun by the Atmospheric Imaging Assembly of NASA's Solar Dynamics Observatory - 20100819.jpg|بندانگشتی|تصویربرداری رنگ کاذب از [[خورشید]]، یه [[ستاره نوع جی رشته اصلی]] و نزدیکترین ستاره به زمین است.]]
یک ستاره حداقل در بخشی از عمر خود، به دلیل [[همجوشی گرماهسته‌ای]] [[هیدروژن]] به [[هلیم]] در مرکز آن، می‌درخشد. انرژی ایجاد شده از بخش درونی ستاره می‌گذرد و به [[فضای بیرونی]] اطراف تابیده می‌شود. وقتی ذخیره هیدروژن در هسته یک ستاره رو به اتمام می‌رود، تقریباً تمام عناصر طبیعی سنگینتر از هلیم از طریق [[سنتز هسته‌ای]]، یا در برخی از ستارگان از طریق [[سنتز هسته‌ای]] [[ابرنواختر]]ی در هنگام انفجار آن‌ها پدید می‌آیند. ستاره در اواخر دوران عمر خود ممکن است شامل [[ماده تباهیده]] نیز باشد. [[اخترشناسان]] با بررسی حرکت ستاره‌ها در فضا، [[فروزندگی|درخشندگی]] آن‌ها و [[طیف‌سنجی نجومی]] می‌توانند [[جرم (فیزیک)|جرم]]، سن، [[فلزیگی]] (ترکیب شیمیایی ستاره) و سایر ویژگی‌های ستاره‌ها را به‌دست‌آورند. جرم کلی یک ستاره تعیین‌کننده مراحل تکامل و سرنوشت نهایی آن است. سایر مشخصات یک ستاره مانند قطر و دما در طول عمر ستاره متغیر هستند. با استفاده از نموداری به نام نمودار هرتسپرونگ-راسل دمای بسیاری از ستارگان را نسبت به روشنایی آن‌ها نمایش می‌دهد که از طریق آن می‌توان وضعیت تکامل و سن ستاره را تعیین نمود.
 
عمر یک ستاره از [[رمبش گرانشی]] یک [[سحابی]] گازی [[زایش ستارگان|آغاز می‌شود]] که عمدتاً شامل هیدروژن به همراه هلیم و کمی از عناصر دیگر است. وقتی که چگالی هسته ستاره به اندازه کافی می‌رسد، هیدروژن در فرایندی پایدار توسط همجوشی هسته‌ای به هلیم تبدیل شده و انرژی فراوانی آزاد می‌شود.<ref name="sunshine">{{cite web
خط ۳۵:
== تاریخچه مشاهدات ==
[[پرونده:Dibuix de Leo.png|بندانگشتی|مردم از دوران باستان الگوهایی در ستارگان می‌دیدند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com.my/books?id=hcLXcpUDqPgC&printsec=frontcover&redir_esc=y|عنوان=History of Astronomy|نام خانوادگی=Forbes|نام=George|ناشر=Plain Label Books|شابک=9781603031592|زبان=en}}</ref> این تصویر مربوط به سال ۱۶۹۰ از [[شیر (صورت فلکی)|صورت فلکی شیر]] است که توسط [[یوهانس هولیوس]] کشیده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com.my/books/about/Johannis_Hevelii_Firmamentum_Sobiescianu.html?id=e9QeSQAACAAJ&redir_esc=y|عنوان=Johannis Hevelii Firmamentum Sobiescianum sive Uranographia totum coelum stellatum … exhibens|نام خانوادگی=Hevelius|نام=Johannes|تاریخ=1690-01-01|زبان=la}}</ref>]]
از نظر تاریخی ستارگان برای تمدنهای مختلف در سراسر تاریخ اهمیت داشته‌اند. گاهی ستارگان بخشی از آیین‌های مذهبی بوده‌اند و برای [[ناوبری فلکی]] و جهت‌یابی از آن‌ها استفاده می‌شده‌است. بسیاری از ستاره‌شناسان باستان بر این باور بودند که ستارگان به‌طور دائمی به کره آسمانی دوخته شده‌اند و هرگز تغییر نمی‌کنند. ستاره‌شناسان بر مبنای قراردادهایی ستارگان را در قالب [[صورت فلکی|صور فلکی]] دسته‌بندی می‌کردند و از آن‌ها برای ردیابی مسیر حرکت سیارات و موقعیت خورشید استفاده می‌کردند.<ref name=":0" /> از حرکت خورشید نسبت به ستارگان پس زمینه و افق در ساختن [[گاه‌شمار]] استفاده شد که در قاعده‌مند کردن فعالیتهای کشاورزی به‌کار می‌رفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.webexhibits.org/calendars/calendar-ancient.html|عنوان=Other Ancient Calendars {{!}} Calendars|ناشر=www.webexhibits.org|بازبینی=2016-12-12}}</ref> [[گاه‌شماری میلادی|گاه‌شمار میلادی]] که امروزه در بسیاری از نقاط دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، یک [[گاه‌شماری خورشیدی|گاه‌شمار خورشیدی]] بر اساس زاویه محور چرخشی زمین نسبت به ستاره محلی‌اش خورشید است.
 
قدیمی‌ترین [[نقشه آسمان]] که تاریخ دقیقی دارد، حاصل تلاشهای [[اخترشناسی مصری|اخترشناسی مصر]] باستان در سال ۱۵۴۸ پیش از میلاد است.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Spaeth|نام=Ove von|نشانی=http://www.moses-egypt.net/star-map/senmut1-mapdate_en.asp|عنوان=Dating Egypt's oldest star map|ناشر=www.moses-egypt.net|بازبینی=2016-12-12}}</ref> قدیمی‌ترین کاتالوگ ستارگان کشف شده توسط [[اخترشناسی بابلی|اخترشناسان بابلی]] [[میان‌رودان|بین‌النهرین]] در اواخر هزاره دوم پیش از میلاد در دوره [[کاسی‌ها]] گردآوری شده‌است (۱۵۳۱–۱۱۵۵ پیش از میلاد).<ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.co.uk/books/about/The_Norton_History_of_Astronomy_and_Cosm.html?id=NoB5QgAACAAJ|عنوان=The Norton History of Astronomy and Cosmology|نام خانوادگی=North|نام=John David|تاریخ=1994-01-01|ناشر=Norton|شابک=9780393311938|زبان=en}}</ref>
خط ۴۵:
 
پس از آن‌که با اکتشاف دوربین‌های بزرگ شمارهٔ ستارگان هر صورت فلکی رو به فزونی گذاشته، اخترشناسان از نشانه‌های دیگری، ازجمله اعداد، برای شناساندن بازماندهٔ ستارگان هر صورت استفاده کردند.
نخستین کسی که چنین کرد ستاره‌شناس انگلیسی [[جان فلمستید]] بود. وی در جدول مشهور ستارگان خویش که چاپ آن در ۱۷۲۵ م پایان پذیرفت، نزدیک به سه هزار ستاره را با تعیین طول و عرض آن‌ها آورده استآورده‌است. امروزه هر زمان از جدول او انتخابی شود، ستاره مورد نظر را با عدد آن جدول می‌نمایند و پیش از آن حرف Fl را که اشاره به نام فلمستید است قرار می‌دهند.<ref name="ReferenceA" />
 
== درخشندگی ==
خط ۱۱۰:
|-
|[[درخشندگی خورشید]]:
|<math>\begin{smallmatrix}L_\odot = 3.827 \times 10^{26}\end{smallmatrix}</math> [[وات]]<ref name="constants" />
|-
|[[شعاع خورشید]]: