[[پرونده:Black Crowned Night Heron - Pileated Woodpecker.jpg|بندانگشتی|300px|تصویربردار فقط قصد داشت از [[حواصیل کاکلسیاه]] (پرندهٔ بزرگتر) عکس بگیرد، و هنگام گرفتن این عکس متوجه وارد شدن [[دارکوب کاکلدار]] به درون کادر تصویر نبود.]]
یافتن تصادفی {{به انگلیسی|Serendipity}} یا {{به فرانسوی|Sérendipité}} یا بختیافت، یا تحصیل غیرمترقبه نعمت، به یافته یا دستاوردی اتفاقی و مفید و مثبت گفته میشود که جوینده به دنبالش نبوده و به صورت جانبی و اتفاقی بدست آمده است. اولین بار یک نویسنده انگلیسی به نام [[هوراس والپول]] در ۲۸ ژانویه سال ۱۷۵۴ میلادی در نامهای خطاب به دوستش در فلورانس از این کلمه استفاده کرده. او مینویسد که این عبارت را با تکیه بر افسانه ای ایرانی به نام "[[سه شاهزاده سرندیپ]]"، اثر نویسنده هندی فارسی زبان، [[امیرخسرو دهلوی]]، ابداع کرده. (فرهنگ دهخدا: سرندیپ نام قدیمی [[سریلانکا]] در زبان [[سانسکریت]] است) در این افسانه سه شاهزاده بارها کشفیات اتفاقی میکنند که بسیار مفید هستند. راه یافتن کلمه سرندیپیتی در علوم توسط دانشمند آمریکایی [[رابرت مرتون]] در کتاب او به نام «The Travels and Adventures of Serendipity» در سال ۱۹۴۵ انجام گرفت. از این گونه موارد تصادفییافت شده میتوان این موارد را برشمرد: کشف [[قاره آمریکا]]، [[پنیسیلین]]، قرص [[وایاگرا]]، [[تفلون]]، [[پرتو ایکس]]، [[ولکرو]]، برگههای یادداشت چسبنده (مثل "پوست ایت")، [[لینولئوم]]، [[جوراب ساقبلند]] (جوراب نایلون)، [[ال اس دی]]...
==یافتن تصادفی در علوم اطلاعات==
در علوم اطلاعات و [[بازیابی اطلاعات]] یکی از مهمترین پیش آمدها «یافتن تصادفی» محسوب میشود. سادهترین نوع آن یافتن اطلاعات طی گشتن و مرور در اینترنت و زیرساختارهای آن است.
== منابع ==
{{پانویس}}
* Pek van Andel: کتاب Anatomy of the unsought finding. مجله British Journal for the Philosophy of Science سال ۱۹۹۴، شماره ۴۵ ص ۶۳۱ تا ۶۴۸
* Heinrich Zankel: کتاب Die Launen des Zufalls. Wissenschaftliche Entdeckungen von Archimedes bis heute. [[دارمشتات]]، ۲۰۰۲ شابک: ۵–۴۲۸–۸۹۶۷۸–۳