پرتو یونیزان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تابش یونساز'''<ref>http://crrs.sums.ac.ir/fa/about_us/introduction.html</ref> ، '''تابش یونیزان'''<ref>https://acgih.ir/پرتوهای-یونیزان-و-غیر-یونیزان/</ref> یا '''تابش یوننده'''<ref>http://dictionary.obspm.fr/?formSearchTextfield=ionizing&formSubmit=Search&showAll=1</ref> تابشی است که به اندازهٔ کافی انرژی دارد تا [[الکترون|الکترون‌ها]]<nowiki/>ها را از [[اتم]] و یا [[مولکول]] جدا کند،کند یا به بیانی دیگر آن‌ها را [[یونش|یونیزه]] کند. تابش یوننده از ذره‌های درون‌اتمی، اتم‌ها و یا یون‌هایی با سرعت بسیار بالا (سرعتی نزدیک به سرعت نور) و یا موج‌های الکترومغناطیسی با انرژی بسیار بالا مانند [[پرتو گاما|گاما]] و [[پرتو ایکس|ایکس]] ساخته‌شده‌است.

تابش یوننده در اثر واکنش هسته ایهسته‌ای - اعم از طبیعی یا مصنوعی - با دمای بسیار بالا (مثلاً در هاله خورشید یا در [[پلاسما (فیزیک)|حالت پلاسما]]) از طریق تولید ذره‌های پرانرژی در [[شتاب‌دهنده ذره‌ای]] یا از طریق فرایندهای طبیعی مانند [[رعد و برق]] یا انفجار [[ابرنواختر]] پدید می آید.

وقتی تابش یوننده رخ‌می‌دهد می‌تواند [[ذرات زیراتمی]] (عموماً الکترون، پروتون، نیوترون و گاهی تمام هسته) را از اتم آزاد کند. چنین رویدادی، پیوستگی شیمیایی را می‌دگرد و [[یون]] ایجاد می‌کند. تابش یوننده را می‌توان به دو گروه مستقیم و غیرمستقیم تقسیم کرد.<ref>MEDICAL