کل و بز: تفاوت میان نسخه‌ها

▲| status_ref =<ref name=iucn>{{IUCN2008|assessors=Weinberg, P. , Jdeidi, T. , Masseti, M. , Nader, I. , de Smet, K. & Cuzin, F.|year=2008|id=3786|title=Capra aegagrus|downloaded=31 March 2009}} Database entry includes a brief justification of why this species is of vulnerable.</ref>

▲| image = Bezoarziege.jpg

▲| phylum = [[طنابداران]]

▲| ordo = [[جفت‌سم‌سانان]]

▲| familia = [[گاوان]]

▲| subfamilia = [[بزسانان]]

▲| binomial = ''Capra aegagrus''

▲| binomial_authority = [[یوهان کریستیان پلیکارپ ارکسلبن|Erxleben]], 1777

▲[[پلنگ]] و [[گرگ]] مهمترین دشمنان طبیعی کل و بز بالغ هستند. در ایران به تازگی [[یوزپلنگ]] نیز با توجه به کاهش شدید جمعیت [[آهو]] و از بین رفتن زیستگاه‌های دشتی به شکار بز و زندگی در مناطق کوهستانی روی آورده‌است. بچه‌های بز دشمنان طبیعی فراوانی دارند. آنها ممکن است طعمهٔ [[کفتار]]، [[سیاه‌گوش]]، [[وشق]]، [[روباه]] و [[پرندگان شکاری]] بزرگ شوند. [[عقاب طلایی]] برای شکار بزغاله‌ها به آنها حمله کرده و آنها را از صخره‌ها به پایین می‌اندازد. در کوه‌های سکنج استان کرمان مشاهده شده که [[عقاب طلایی]] بزغاله چند روزه‌ای را به دره عمیقی پرت کرد و بلافاصله مشغول خوردن آن شد.

▲تا اوایل دهه ۱۳۶۰ دسته‌های بزرگی از این حیوان در اکثر مناطق کوهستانی ایران مشاهده می‌شد ولی به علت شکار با استفاده از سلاح‌های ساچمه‌زنی و جنگی، تله‌گذاری در اطراف چشمه‌ها و گرفتن آنها توسط سگ، در سال‌های اخیر جمعیت آن در اکثر زیستگاه‌های کشور به شدت روبه کاهش گذاشته و در بسیاری از مناطق مانند جنوب فارس، بوشهر و غرب کشور که در هر منطقه هزاران رأس کل و بز مشاهده می‌شد نسل آن منقرض شده یا در شرف انقراض قرار گرفته است. در منطقه حفاظت‌شده بیستون کرمانشاه بیش از ده هزار رأس کل و بز وجود داشت که اکنون تعداد آنها به صفر رسیده است. در بسیاری از دیگر مناطق تحت حفاظت کشور نظیر [[پارک ملی بختگان]] و [[پارک ملی بمو]] نیز از دهها هزار راس کل و بز فقط تعداد اندکی باقی مانده است.

▲کل‌وبزهای ایرانی از زیرگونه [[پازن]] هستند اما در نواحی جنوب شرقی کشور زیرگونه [[بز سندی]] زندگی می‌کند که جثه‌ای کوچک‌تر، شاخ‌های نازک‌تر و رنگ روشن‌تری دارد. بلندترین شاخ کل‌های ایران با ۱۵۲ سانتی‌متر طول مربوط به مربوط به [[پناهگاه حیات‌وحش بیستون]] کرمانشاه می‌شود که رکورد جهان نیز محسوب می‌شود.