ویکی‌پدیا

امپراتوری بریتانیا: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳:
 
=== تجارت برده، آمریکا و آفریقا ===
{{اصلی|آمریکای بریتانیا|مستعمرات سیزده‌گانه}}
کارائیب در ابتدا سودمندترین مستعمره انگلستان بود<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p.&nbsp;17.</ref>، با این حال آنان چند تلاش دولت لندن برای استعمار منطقه با شکست مواجه شده بود. نخستین تلاش برای استعمار گویان در سال ۱۶۰۴ تنها پس از دو سال متوقف شد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p.&nbsp;71.</ref> همچنین تلاش برای استعمار سنت لوسیا (۱۶۰۵) و گرنادا (۱۶۰۹) نیز چندان باموفقیت همراه نبود. با این حال، انگلستان پس از مدتی با موفقیت مستعمره‌نشین‌هایی در سنت کیتز (۱۶۲۴)، باربادوس (۱۶۲۷) و نویس (۱۶۲۸) ایجاد کرد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p.&nbsp;221.</ref> مدت کوتاهی بعد، در این مستعمرات به تقلید از تلاش پرتغال در برزیل، کشت قند آغاز شد که این مسئله به تعداد زیادی برده نیاز داشت. در ابتدا کشتی‌های هلندی برای فروش برده به انگلیسی‌ها و خرید قند از آنان با دولت لندن همکاری می‌کردند<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp.&nbsp;22–23.</ref>، اما پارلمان انگلستان در سال ۱۶۵۱ طرحی را تصویب کرد که تنها کشتی‌های انگلیسی اجازه ورود به مستعمرات را داشته باشند. این طرح، در نهایت به تیره شدن روابط انگلیس و هلند و درگیری نظامی میان دو کشور منجر شد. با این حال، این درگیری‌ها جای پای انگلستان در آمریکا را محکم‌تر کرد.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p.&nbsp;32.</ref> در سال ۱۶۵۵، انگلستان جامایکا که در کنترل اسپانیا بود را فتح کرد و یازده سال بعد باهاما را نیز به مستعمرات خود افزود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp.&nbsp;33, 43.</ref>▼
[[File:Tobacco_cultivation_(Virginia,_ca._1670).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Tobacco_cultivation_(Virginia,_ca._1670).jpg|بندانگشتی|بردگان آفریقایی در حال کار در ویرجینیا]]
▲کارائیب در ابتدا سودمندترین مستعمره انگلستان بود<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p.&nbsp;17.</ref>، با این حال آنان چند تلاش دولت لندن برای استعمار منطقه با شکست مواجه شده بود. نخستین تلاش برای استعمار گویان در سال ۱۶۰۴ تنها پس از دو سال متوقف شد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p.&nbsp;71.</ref> همچنین تلاش برای استعمار سنت لوسیا (۱۶۰۵) و گرنادا (۱۶۰۹) نیز چندان باموفقیت همراه نبود. با این حال، انگلستان پس از مدتی با موفقیت مستعمره‌نشین‌هایی در سنت کیتز (۱۶۲۴)، باربادوس (۱۶۲۷) و نویس (۱۶۲۸) ایجاد کرد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p.&nbsp;221.</ref> مدت کوتاهی بعد، در این مستعمرات به تقلید از تلاش پرتغال در برزیل، کشت قند آغاز شد که این مسئله به تعداد زیادی برده نیاز داشت. در ابتدا کشتی‌های هلندی برای فروش برده به انگلیسی‌ها و خرید قند از آنان با دولت لندن همکاری می‌کردند<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp.&nbsp;22–23.</ref>، اما پارلمان انگلستان در سال ۱۶۵۱ طرحی را تصویب کرد که تنها کشتی‌های انگلیسی اجازه ورود به مستعمرات را داشته باشند. این طرح، در نهایت به تیره شدن روابط انگلیس و هلند و درگیری نظامی میان دو کشور منجر شد. با این حال، این درگیری‌ها جای پای انگلستان در آمریکا را محکم‌تر کرد.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p.&nbsp;32.</ref> در سال ۱۶۵۵، انگلستان جامایکا که در کنترل اسپانیا بود را فتح کرد و یازده سال بعد باهاما را نیز به مستعمرات خود افزود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp.&nbsp;33, 43.</ref>
 
نخستین مستعمره‌نشین دائمی انگلستان در آمریکا، [[جیمزتاون (ویرجینیا)|جیمزتاون]] بود که در سال ۱۶۰۷ به رهبری جان اسمیت و به مدیریت کمپانی ویرجینیا ایجاد شد. در سال ۱۶۰۹ کشتی سی ونچر در نزدیکی برمودا غرق شد که این مسئله پای بریتانیا به آن منطقه باز کرده و وظیفه اداره این منطقه به «کمپانی جزایر سورمز» داده شد.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp.&nbsp;15–20.</ref> همچنین انگلستان در ۱۶۲۴ کمپانی ویرجینیا را منحل کرد که در نتیجه، اداره مستعمراتی که تحت فرمان آن بودند به طور مستقیم به دولت انگلیس واگذار شد و دولت لندن نیز مستعمره‌نشین ویرجینیا را ایجاد کرد.<ref>[[British Empire#refAndrews1985|Andrews]], pp.&nbsp;316, 324–26.</ref> در سال ۱‍۶۱۰، کمپانی لندن و بریستون برای استعمار دائمی نیوفاوندلند ایجاد شد اما راه به جایی نبرد.<ref>[[British Empire#refAndrews1985|Andrews]], pp.&nbsp;20–22.</ref> در سال ۱۶۲۰، کمپانی پلیماوث برای اسکان [[پیوریتن‌ها]] در مستعمره‌نشینی که بعدا پلیماوث نام گرفت، ایجاد شد. پیوریتن‌ها که خواهان اصلاح کلیسای پروتستان انگلستان بودند، برای فرار از آزار مذهبی راهی این منطقه شدند.<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p.&nbsp;8.</ref> همچنین مریلند برای اسکان کاتولیک‌ها در ۱۶۳۴ احداث گردید. رود آیلند (۱۶۳۶) و کونکتیکوت (۱۶۳۹) به ترتیب برای محلی برای همه دین‌ها و برای کنگره‌گرایان اختصاص یافتند. پس از فتح کارولینا در ۱۶۶۳، انگلستان در سال ۱۶۶۴ هلند را شکست داد و منطقه [[هلند نو]] را به مستعمراتش افزود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p.&nbsp;40.</ref> در همین منطقه بود که شهر [[نیویورک]] بنا شد. در سال ۱۶۸۱ نیز مستعمره پنسیلوانیا ایجاد گردید. در مجموع، مستعمرات آمریکایی سود کمتری نسبت به مستعمرات کارائیب برای انگلیسی‌ها داشتند، اما به دلیل وجود فضای وسیعی برای کشاورزی، مقصد جذاب‌تری برای انگلیسی‌های مهاجر به حساب می‌آمدند.{{sfn|Ferguson|2004b|pp=72–73}}
 
در سال ۱۶۷۰، [[چارلز دوم (انگلستان)|چارلز دوم]] در یک فرمان سلطنتی، حق [[تجارت خز]] در روپرتزلند (در کانادای امروزی) را به کمپانی خلیج هادسون واگذار کرد اما از آنجایی که فرانسه نیز به دنبال تجارت خز در [[فرانسه نو]] بود، بنادر و قلعه‌های کمپانی خلیج هادسون در دفعات متعدد مورد حمله فرانسویان قرار می‌گرفت.<ref name="buckner253">[[British Empire#refBuckner2008|Buckner]], p.&nbsp;25.</ref>
[[File:British_America.png|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:British_America.png|چپ|بندانگشتی|مستعمرات بریتانیا در آمریکا در سال‌های 1763–1776]]
دو سال بعد، کمپانی سلطنتی آفریقا شکل گرفت و در فرمانی از سوی شاه چارلز، مامور شد تا برده مورد نیاز انگلیسیان در آمریکای شمالی را تامین کند؛ در واقع تجارت برده بنیان امپراتوری بریتانیا در [[هند غربی]] (منطقه‌ای از شمال اقیانوس اطلس در دریای کارائیب) بود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p.&nbsp;37.</ref> از زمان صدور این فرمان تا ممنوعیت برده‌داری در سال ۱۸۰۷، بریتانیا بیشتر از ۳.۵ میلیون آفریقایی را به عنوان برده به آمریکای شمالی منتقل کرد که این عدد برابر با یک سوم تمام بردگانی است که به آنسوی اقیانوس اطلس فرستاده شده‌اند.{{sfn|Ferguson|2004b|p=62}} برای رونق دادن به این تجارت، بنادر زیادی مانند جیمز آیلند و بونسه آیلند در [[غرب آفریقا]] برپا شدند. در نتیجه تجارت برده توسط انگلستان تنها در کارائیب درصد آفریقایی‌ها از ۲۵ درصد در سال ۱۶۵۰ به ۸۰ درصد در سال ۱۷۸۰ رسید و همچنین جمعیت آنان در مستعمرات سیزده‌گانه نیز چهار برابر شد و از ۱۰ درصد به ۴۰ درصد رسید.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p.&nbsp;228.</ref> تجارت برده به اندازه‌ای برای بریتانیا سودآور بود که این تجارت در شهرهایی غربی انگلیس مانند [[لیورپول]] و [[بریستول]] به فعالیت اقتصادی اکثریت جمعیت تبدیلش شده بود. با این حال وضعیت بردگان به قدری بد بود که از هر هفت نفر، یک نفر در جریان پروسه انتقال از آفریقا به آمریکا جان خود را از دست می‌داد.<ref>[[British Empire#refOHBEv2|Marshall]], pp.&nbsp;440–64.</ref>
 
در سال ۱۶۹۵، [[پارلمان اسکاتلند]] طرحی را تصویب کرد که کمپانی اسکاتلند را مامور می‌کرد تا مستعمراتی را در پاناما برقرار کند. در سال ۱۶۹۸ کشتی‌های اسکاتلندی راهی جهان نو شدند اما پس از شیوع مالاریا و حملات پیاپی اسپانیایی‌ها، تنها پس از دو سال این طرح رها شد. تلاش اسکاتلند برای استعمار آمریکا فاجعه بار به پایان رسید و به امیدهای اسکات‌ها برای بر پا داشتن امپراتوری خودشان پایان داد.<ref>[[British Empire#refMagnusson2003|Magnusson]], p.&nbsp;531.</ref> این اتفاق همچنین پیامدهای سیاسی نیز برای آنان داشت. به دلیل مشکلات پیش آمده، دولت اسکاتلند طرحی را با دولت انگلستان امضا کرد که بر اساس آن، دو کشور با یکدیگر متحد می‌شدند. در واقع پیش از این، تنها یک فرمانروای مشترک به صورت مشروطه بر دو کشور حاکم بود اما اسکاتلند و انگلیس دو دولت مجزا داشتند، اما پس از امضای عهدنامه اتحاد در سال ۱۷۰۷، عملا به یک کشور تبدیل شدند. اینگونه بود که «[[پادشاهی بریتانیای کبیر|بریتانیای کبیر]]» متولد شد.<ref>[[British Empire#refMacaulay1979|Macaulay]], p.&nbsp;509.</ref>
 
=== رقابت با هلند در آسیا ===
سطر ۵۲ ⟵ ۶۲:
 
=== از دست دادن مستعمرات سیزده‌گانه ===
{{اصلی|انقلاب آمریکا}}[[File:Surrender_of_Lord_Cornwallis.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Surrender_of_Lord_Cornwallis.jpg|چپ|بندانگشتی|''نبرد یورکتاون'']]
در دهه‌های شصت و هفتاد سده هجدهم، روابط میان دولت انگلستان و مستعمرات سیزده‌گانه تیره شد. دلیل این کار این بود که پارلمان بریتانیا قانونی را تصویب کرد که منجر به افزایش مالیات مستعمره‌نشین‌ها می‌شد. در واقع این مسئله باعث کساد تجارت انگلیسی‌هایی که برای تجارت در مستعمرات ساکن بودند، می‌شد{{sfn|Ferguson|2004b|p=84}} که همین مسئله باعث آغاز انقلاب آمریکا گردید. در مقابل، بریتانیا سپاهی را در سال ۱۷۷۵ برای از بین برداشتن استعمارگران (که از سوی دولت بریتانیا برای استعمار آمریکا فرستاده شده بودند و حالا ادعای استقلال داشتند) و کنترل مستقیم مستعمرات سیزده‌گانه از لندن، فرستاد. یک سال بعد، آمریکا به صورت رسمی اعلام استقلال کرد و با باز شدن پای فرانسه به جنگ برای پشتیبانی از مستعمره‌نشین‌ها در سال ۱۷۷۸، یک توازن قدرت در این جنگ به وجود آمد. سه سال بعد، در ۱۷۸۱، بریتانیا به سختی در نبرد یورکتاون شکست خورد و مذاکرات برای صلح آغاز گردید و پس از صلح پاریس در سال ۱۷۸۳، آمریکا رسما به یک کشور جدید و مستقل تبدیل شد.<ref>[[British Empire#refMarshall|Marshall]], pp.&nbsp;312–23.</ref>
 
سطر ۶۳ ⟵ ۷۳:
== آغاز دومین دوره امپراتوری بریتانیا <small>(۱۷۸۳–۱۸۱۵)</small> ==
 
=== اکتشافاکتشافات در اقیانوس آرام ===
[[پرونده:Captainjamescookportrait.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|سفرهای اکتشافی ناخدا [[جیمز کوک]] در [[اقیانوسیه]] منجر به ایجاد مستعمرات جدیدی مانند [[استرالیا]] و [[زلاندنو]] شد.]]از سال ۱۷۱۸، تبعید به آمریکا یکی از مجازات‌هایی بود که دولت بریتانیا در نظر می‌گرفت. به طور میانگین، هر سال هزار نفر از خاک اصلی بریتانیا به آمریکا تبعید می‌شدند.<ref>[[British Empire#refSmith1998|Smith]], p.&nbsp;20.</ref> اما پس از استقلال آمریکا در سال ۱۷۸۳، بریتانیا مجبور شد تا منطقه جدیدی را برای کسانی که از بریتانیا تبعید می‌شدند، پیدا کند. این مسئله، توجه لندن را به منطقه تازه کشف شده [[استرالیا]] جلب کرد.<ref>[[British Empire#refSmith1998|Smith]], pp. 20–21.</ref> سواحل استرالیا در سال ۱۶۰۶ توسط ویلیام جانزون، دریانورد هلندی کشف شده و توسط او «هلند نو» نام گذاری شده بود اما هیچ تلاشی برای استعمار آن صورت نگرفته بود.<ref name="autogenerated1">[[British Empire#refMulligan2001|Mulligan & Hill]], pp.&nbsp;20–23.</ref> در سال ۱۷۷۰، جیمز کوک طی یک سفر علمی، به صورت اتفاقی سواحل شرقی استرالیا را کشف کرد و اعلام نمود که این منطقه از هم اکنون مستعمره بریتانیاست و آن را [[نیو ساوت ولز|ولز جدید جنوبی]] نام‌گذاری کرد. در ۱۷۷۸، بوتی بنکز، از همراهان کوک در سفر اکتشافی، مدارکی را برای دولت بریتانیا ارسال کرد که نشان می‌داد سواحل تازه کشف شده برای ایجاد مستعمره‌نشین‌های جدید مناسب است. در نهایت، نخستین کشتی تبعیدی‌های انگلیسی در سال ۱۷۸۷ به سمت استرالیا به راه افتادند و در سال ۱۷۸۸ به این منطقه رسیدند.<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p.&nbsp;142.</ref> پس از آن، تبعید محکومان به ولز جنوبی جدید، [[تاسمانی|تاسمانیا]] و [[استرالیای غربی]] به ترتیب تا سال‌های ۱۸۴۰، ۱۸۵۳ و ۱۸۶۸ ادامه پیدا کرد.<ref>''[[British Empire#refBrittain|Britain and the Dominions]]'', p.&nbsp;159.</ref> مستعمراتی که در قاره جدید بر پا شده گشتند، بسیار سود آور بودند، به خصوص برای استخراج پشم و طلا.<ref>[[British Empire#refFieldhouse1999|Fieldhouse]], pp. 145–49</ref> گفته شده که استخراج طلا در مستعمره‌نشین ویکتوریا برای مدتی مرکز این مستعمره، یعنی شهر [[ملبورن]] را به ثروتمندترین شهر جهان<ref name="RobertCervero320">{{cite book|last=Cervero|first=Robert B.|authorlink=Robert Cervero|title=The Transit Metropolis: A Global Inquiry|publisher=Island Press|year=1998|location=Chicago|page=320|isbn=978-1-55963-591-2}}</ref> و دومین شهر بزرگ امپراتوری بریتانیا پس از لندن تبدیل کرده بود.<ref>Statesmen's Year Book 1889</ref>
 
جیمز کوک همچنین در جریان سفرش از [[نیوزیلند]] نیز بازدید کرد. این منطقه نخستین بار در سال ۱۶۴۲ توسط ابل تاسمان دریانورد هلندی کشف شده بود. پس از ورود انگلیسیان به این منطقه، در ابتدا روابط میان بومیان نیوزیلند و اروپایی‌ها به تجارت اقلام مختلف محدود می‌شد؛ اما پس از مدتی، مهاجرت اروپاییان به این منطقه افزایش یافت. در سال ۱۸۳۹، کمپانی نیوزیلند رسما اعلام کرد که قصد دارد تا این منطقه را خریداری کند و در سال ۱۸۴۰، عهدنامه‌ای میان چهل تن از رئسای قبایل محلی و ویلیام هابسون از کمپانی نیوزیلند امضا شد.<ref>[[British Empire#refSmith1998|Smith]], p. 45.</ref> این عهدنامه از سوی برخی عهدنامه تاسیس نیوزیلند به شمار می‌رود<ref>{{cite web|url=http://www.nzhistory.net.nz/politics/treaty/waitangi-day|title=Waitangi Day|publisher=History Group, New Zealand Ministry for Culture and Heritage|accessdate=13 December 2008}}</ref>، اما از آنجایی که متن مائوری (زبان رایج میان بومیان نیوزیلند) و متن انگلیسی آن با یکدیگر متفاوت بودند<ref>[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p.&nbsp;579.</ref>، هنوز اختلافات بر سر آن ادامه دارد.<ref>[[British Empire#refMeinSmith|Mein Smith]], p.&nbsp;49.</ref>
 
=== جنگ با فرانسه ناپلئونی ===
سطر ۷۵ ⟵ ۸۸:
پس از انقلاب صنعتی، اهمیت برده‌ها از بریتانیا بسیار کاهش یافت و باوجود ماشین‌هایی که می‌توانستند کار چند کارگر را انجام دهند، دیگر برای انگلستان سودمند نبود که مسائلی مانند شورش بردگان را به جان بخرد.<ref>{{cite web|url=http://abolition.e2bn.org/slavery_111.html|title=Why was Slavery finally abolished in the British Empire?|work=The Abolition Project|accessdate=31 December 2016}}</ref> در سال ۱۸۰۷، پارلمان بریتانیا طرحی را تصویب کرد که تجارت برده در امپراتوری بریتانیا را ممنوع می‌نمود. یک سال بعد، سیرالئون به مستعمره‌ای برای برده‌های آزاد شده تبدیل شد<ref>[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p.&nbsp;14.</ref> و چند سال پس از آن، در ۱۸۳۴، برده‌داری رسما در امپراتوری بریتانیا، به جز مناطقی که تحت کنترل کمپانی هند شرقی بودند، ممنوع اعلام شد. طبق این قانون، برده‌ها پس از چهار تا شش سال پس "کارآموزی" به آزادی کامل دست پیدا می‌کردند.<ref>[[British Empire#refHinks|Hinks]], p.&nbsp;129.</ref>
 
== «قرن بریتانیا» <small>(۱۸۱۵–۱۹۱۴)</small> ==
{{همچنین ببینید|انقلاب صنعتی|دوره ویکتوریا}}
سال‌های میان [[جنگ‌های ناپلئونی]] و آغاز جنگ جهانی اول، یعنی از سال ۱۸۱۵ تا سال ۱۹۱۴، از سوی برخی تاریخ‌دانان عنوان «قرن بریتانیا» یا «قرن امپراتوی بریتانیا» (انگلیسی: Britain's imperial century) نامیده شده‌است.<ref>[[British Empire#refHyam2002|Hyam]], p.&nbsp;1.</ref><ref>[[British Empire#refSmith1998|Smith]], p.&nbsp;71.</ref> در این دوران، بریتانیا ۲۶میلیون کیلومتر مربع جدید به قلمروهای خود افزود که جمعیت این امپراتوری را ۴۰۰ میلیون نفر افزایش داد.<ref>[[British Empire#refParsons|Parsons]], p.&nbsp;3.</ref> پیروزی در جنگ‌های ناپلئونی بریتانیا را به قدرت مطلق تبدیل کرد و هیچ کشوری در این دوران توانایی رقابت با بریتانیا در عرصه بین المللی را نداشت.<ref name="#refOHBEv3|Porter, p. 4012">[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p.&nbsp;401.</ref> این امپراتوری که در دریاها چالش ناپذیر بود، نقش پلیس جهانی را ایفا کرد و به یک انزوای خود خواسته دچار شد.<ref>[[British Empire#refLee1994|Lee 1994]], pp.&nbsp;254–57.</ref> جدا از سرزمین‌هایی مانند هند که تحت کنترل مستقیم لندن بودند، کنترل دریاها بدان معنی بود که بریتانیا عملا اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین را در اختیار مطلق خود داشت.<ref name="auto2">[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p.&nbsp;8.</ref><ref name="ReferenceC2">[[British Empire#refMarshall|Marshall]], pp.&nbsp;156–57.</ref>
سطر ۱۰۴ ⟵ ۱۱۷:
 
== گاه‌شمار امپراتوری بریتانیا ==
 
[[پرونده:Captainjamescookportrait.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|سفرهای اکتشافی ناخدا [[جیمز کوک]] در [[اقیانوسیه]] منجر به ایجاد مستعمرات جدیدی مانند [[استرالیا]] و [[زلاندنو]] شد.]]
;سده ۱۶ و ۱۷
* [[برده‌داری]] و تجارت برده بین [[آفریقا]] و مستعمرات آمریکایی
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/امپراتوری_بریتانیا»