عهدنامه ترکمانچای: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۹:
'''پیمان‌نامهٔ ترکمانچای''' پیمانی است که در روز پنجشنبه و در تاریخ اول اسفند ۱۲۰۶ خورشیدی (۵ شعبان ۱۲۴۳ قمری) مطابق با ۲۱ فوریه ۱۸۲۸ میلادی در پی [[جنگ‌های ایران و روسیه در دوره قاجار]] بین این دو کشور در روستای [[ترکمانچای]] امضا شد. برای امضای این پیمان از سوی [[فتحعلی شاه]] پادشاه ایران [[میرزا ابوالحسن خان شیرازی]] و [[الله‌یار خان آصف‌الدوله]] و از سوی امپراتوری روسیه [[ایوان پاسکویچ]] حضور داشتند. برپایهٔ این قرارداد، سه ایالت دیگر قفقاز، یعنی ایروان، نخجوان و بخش‌های دیگری از تالش زیر سلطهٔ روس‌ها قرار گرفت، حاکمیت ایران بر دریای مازندران محدودترشد و مردم ایران ناچار از پذیرش کاپیتولاسیون (قضاوت کنسولی) گردیدند. بدین‌سان، میان مردم قفقاز و دیگر مردم ایران، دیوار جدایی برپا شد.<ref name="iranboom.ir">https://www.iranboom.ir/tarikh/tarikh-tajzie/11648-tarikh-tajzie-iran-dr-tale.html</ref> بنابراین در '''عهدنامه ترکمانچای''' در مجموع حدود ۳۰ هزار کیلومتر مربع دیگر شامل حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع از [[ارمنستان]] امروزی، حدود ۵ هزار کیلومتر مربع از [[ترکیه]] امروزی شامل [[کوه آرارات]] و شهر [[ایغدیر]] که در آن زمان بخشی از [[خانات ایروان]] بود و حدود ۵ هزار کیلومتر مربع از [[جمهوری آذربایجان]] امروزی (شامل تالش شمالی یعنی [[شهرستان لریک]] و [[نخجوان]]) از ایران جدا شدند.<ref name="upload.wikimedia.org">https://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/2/24/Gulistan_treaty.jpg</ref> به مجموع مناطق جدا شده طی این دو عهدنامه، '''هفده شهر قفقاز (هفده ولایت قفقازی ایران)''' می‌گویند. در مجموع این دو عهدنامه حدود ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع از سرزمین [[ایران]] جدا گشت و به [[روسیه]] ملحق شد. سرزمین‌های جدا شده از ایران در این قرارداد، امروز بخشی از [[ارمنستان]]، [[جمهوری آذربایجان]] و [[ترکیه]] هستند.<ref name="upload.wikimedia.org"/>
 
این معاهده بعد از [[عهدنامه گلستان]] و به دنبال شکست ایران در جنگ در قفقاز جنوبی و آذربایجان امضا شد و طی آن برخی قلمروهای دولت قاجار در [[قفقاز]] شامل [[خانات ایروان]] و [[نخجوان]] از حکومت ایران سلب و به روسیه واگذار شد. ایران حق کشتی‌رانی در [[دریای خزر]] را از دست داد و ملزم به پرداخت ۱۰ [[کرور]] تومان به عنوان غرامت به روسیه شد. این معاهده به [[جنگ‌های ایران و روسیه در دوره قاجار]] پایان داد و دولت روسیه متعهد شد که از پادشاهی ولیعهد وقت [[عباس میرزا]] حمایت کند.ساسان
 
== پیش‌زمینه ==