زازاکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶:
}}
'''زازاکی'''، '''دِمِلکی، کِرمانجکی، کِردکی''' (به زازاکی: Zazaki, Dımılki, Kırmancki, Kırdki) یکی از [[زبان‌های ایرانی]] [[زبان‌های ایرانی شمال غربی|شاخهٔ شمال‌غربی]] است که در شرق [[آناتولی]] ([[ترکیه]]) صحبت می‌شود. شمار زازازبانان را تا حدود هشت میلیون تن حدس می‌زنند.
 
[[زازاکی]] همانندی‌های نزدیکی با زبان [[گویش‌های گورانی|گورانی]] و گویش [[باجلانی|هورامانی]] دارد و به این خاطر، زبان‌شناسان این سه گویش را درون خانواده‌ای به نام [[زازا-گورانی]] قرار می‌دهند و آن‌را شاخه‌ای جداگانه از دستهٔ زبان‌های ایرانی شمال غربی به‌شمار می‌آورند.
 
== ریشه‌های زبان ==
دربارهٔ ریشهٔ این زبان، در کنار نظر غالب، دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد.{{سخ}}
زبان زازاکی یکی از زبان‌های ایرانیِ شمال غربی همانند زبان‌های [[زبان‌های کردی|کردی]]، [[گیلکی]]، [[زبان مازندرانی|مازندرانی]] و [[تالشی]] است.<ref>http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=diq</ref><ref>http://books.google.de/books?id=LuVSkpVuAkAC&pg=PA385&dq=zazaki+paul+ludwig&hl=de&ei=SJ5NTs-oKcvG8QOagL26Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q=zazaki%20paul%20ludwig&f=false</ref> رابطهٔ این زبان با کردی آشکار است اما تحت تأثیر دیگر زبان‌ها و تاریخ مستقل، آنها را از هم جدا کرده‌اند.<ref>{{cite web|last1=Kjeilen|first1=Tore|title=Kurdish|url=http://looklex.com/e.o/kurdish_l.htm|website=LookLex Encyclopaedia|quote=their relation to Kurdish is attested and undisputed, but influences from other languages and an independent history have set them apart.}}</ref> [[زازاکی]] همانندی‌های نزدیکی با زبان [[گویش‌های گورانی|گورانی]] و گویش [[باجلانی|هورامانی]] دارد و به این خاطر، زبان‌شناسان این سه گویش را درون خانواده‌ای به نام [[زازا-گورانی]] قرار می‌دهند. این زبان پیشتر به عنوان لهجه‌ای از کردی کورمانجی در نظر گرفته می‌شد، اما امروزه زبان زازاکی بر اساس نظر بیشتر زبانشناسان زیر شاخه‌ای مستقل در دستهدرون دسته‌ای به نام [[زبان‌های زازا-گورانی]] در کنار دیگر "[[زبان‌های کردتبارکردی‌تبار]]" شامل کردی شمالی «کورمانجی»، کردی مرکزی «سورانی» و کردی جنوبی «کلهری» قرار می‌گیرد، نه گویش و یا لهجه یکی از آنها.<ref>{{cite web|last1=Kjeilen|first1=Tore|title=Zazaki|url=http://looklex.com/e.o/zazaki_l.htm|website=LookLex Encyclopaedia|quote=Zazaki has earlier been classified under Kurdish. Similar to the Dimli language (mainly Iran), Zazaki's relation to Kurdish is clear, though, but influences from other languages and an independent history have set them apart.}}</ref><ref>http://www.britannica.com/topic/Iranian-languages</ref><ref>http://www.joshuaproject.net/languages.php?rol3=diq</ref><ref>http://www.jstor.org/discover/10.2307/4030804?uid=3739192&uid=2&uid=4&sid=21101221288217</ref>
 
* '''شاخه زبان‌های کردتباران'''
 
*'''شاخه زبان‌های کردی‌تبار<ref>[[ethnologuefamily:90039|Ethnologue report for Kurdish<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]]</ref><ref name="ReferenceC">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد دهم، تهران ۱۳۸۰، ص. ۵۴۸–۵۴۹</ref><ref name="Rüdiger Schmitt 2000">Rüdiger Schmitt: Die iranischen Sprachen in Gegenwart und Geschichte. Wiesbaden (Reichert) 2000,.</ref><ref>Rüdiger Schmitt (Hg.): Compendium Linguarum Iranicarum. Wiesbaden (Reichert) 1989,</ref><ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9046467/Kurdish-language Kurdish language - Britannica Online Encyclopedia<!-- Bot generated title -->]</ref>'''
*# [[کرمانجی|کردی شمالی]] «[[کرمانجی|کورمانجی]]»: [[کرمانجی]]، [[بادینی]]، [[بایزیدی]]، [[بوتانی]]، [[شکاکی]] و…
# [[کردی مرکزی]] «[[سورانی]]»
*# [[کردی مرکزی]] «[[سورانی]]»: [[سورانی]]، [[جافی]]، [[مکریانی]]، [[اردلانی]] و…
# [[گویش‌های جنوبی کردی|کردی جنوبی]] «[[کلهری]]»
*# [[گویش‌های جنوبی کردی|کردی جنوبی]] «[[کلهری]]»: [[کلهری]]، [[لکی]]، [[ایلامی]].<ref name="ReferenceC" /><ref name="Rüdiger Schmitt 2000" /><ref name="ToolAutoGenRef1">دستور زبان کردی کرمانشاهی، [[وحید رنجبر چقاکبودی|وحید رنجبر]]، انتشارات طاق بستان، ۱۳۸۸</ref>
*# [[زبان‌های زازا-گورانی|زازا-گورانی]] ([[زازاکی]]، [[گویش هورامی|هورامی]]، [[گویش‌های گورانی|گورانی]])
 
<br />