فرمول شیمیایی: تفاوت میان نسخه‌ها

ترکیب [[اتمی]] یک ماده خالص با فرمول شیمیایی مشخص می‌شود. دریک فرمول، نمادهای شیمیایی برای نشان دادن انواع اتمهایاتم‌های موجود در آن ماده و زیروندها برای مشخص کردن تعداد نسبی هرنوع از اتمهااتم‌ها به کار می‌رود. به این ترتیب اگر نمادی زیروند نداشته باشد، به این معنی است که تعداد آن یک است.

در مولکول‌های [[عناصر]] ، همه اتم‌ها یکسان‌اند. تعدادی از عناصر در طبیعت به صورت مولکول‌های دو اتمی هستند. در این مولکول‌ها دو اتم به یکدیگر متصل شده‌اند. عناصری که به صورت مولکول‌های دو اتمی هستند عبارتند از:

مولکولهایمولکول‌های مواد مرکب از دو یا چند عنصر ساخته شده‌اند. بعضی از این مولکولهامولکول‌ها دو اتمی هستند مانند H, Cl و No. مولکولهایمولکول‌های مواد مرکب دیگر پیچیده‌ترند. فرمول مولکولی یک ماده مرکب تنها عده و نوع اتمهایاتم‌های موجود در یک مولکول ماده مرکب را نشان می‌دهد. این فرمول به ما نمی‌گوید که این اتمهااتم‌ها چگونه به یکدیگر متصل شده‌اند. مثلا فرمول NH3 تنها نشان می‌دهد که مولکول آمونیاک سه اتم هیدروژن و یک اتم [[نیتروژن]] دارد، اما فرمول ساختاری مولکول [[آمونیاک]] نشان می‌دهد که این اتمهااتم‌ها چگونه به یکدیگر متصل شده‌اند.

در [[فرمول]] ساختاری برای نشان دادن هر اتم نماد جداگانه‌ای بکار می‌رود و خطها چگونگی اتصال این اتمهااتم‌ها را مشخص می‌کنند. توجه داشته باشید که حتی فرمول ساختاری کمبودی دارد یعنی آرایش فضایی اتمهایاتم‌های یک مولکول را نشان نمی‌دهد.

بلور [[سدیم کلراید]] از تعداد زیادی از این یون‌ها ساخته شده که با جاذبه‌های مثبت - منفی به هم پیوسته‌اند. در این بلور به ازای هر یون [[کلرید]] ، Cl-، یک یون [[سدیم]] Na+ وجود دارد و فرمول آن NaCl است. این فرمول مبین یک مولکول نیست و نشان نمی‌دهد که این یونهایون‌ها به صورت زوج هستند، چون نمی‌توان هیچ یونی را در بلور در نظر گرفت که بطور انحصاری متعلق به یون دیگر باشد؛ بنابراین این فرمول ساده‌ترین نسبت یونهایی را نشان می‌دهد که برای تولید بلور سدیم کلراید لازم است. پس فرمولهایفرمول‌های مواد مرکب یونی از فرمول یونهاییون‌های آن مواد به دست می‌آیند. مثلا فرمول [[باریم کلراید]] از فرمول یون باریم Ba2+ و فرمول یون کلرید Cl- حاصل می‌شود. چون یک بلور از لحاظ الکتریکی خنثی است، بار کلی همه یونهاییون‌های مثبت باید برابر با بارکلی همه یونهاییون‌های منفی باشد؛ بنابراین در باریم کلرید، باید به ازای هر یون باریم دو یون کلرید وجود داشته باشد.. یعنی: Bacl2.

فرمول مولکولی هیدروژن پراکسید H2O2، نشان می‌دهد که دو اتم هیدروژن و دو اتم اکسیژن در یک مولکول هیدروژن پراکسید وجود دارد. بطوری که ملاحظه می‌شود نسبت اتمهایاتم‌های هیدروژن به اکسیژن (۲ به ۲) ساده‌ترین نسبت عدد صحیح (که باید ۱ به ۱ باشد) نبست. فرمولی که با استفاده از ساده‌ترین نسبت عدد صحیح نوشته می‌شود، یک فرمول تجربی یا یک فرمول ساده نامیده می‌شود. پس فرمول مولکولی هیدروژن پراکسید، H2O2 است. اما فرمول تجربی آن HO است. فرمول مولکولی، ترکیب اتمی واقعی مولکول را به دست می‌دهد و فرمول تجربی تنها ساده‌ترین نسبت عدد صحیح اتمهااتم‌ها در یک ماده مرکب را نشان می‌دهد. برای بعضی از مواد مرکب مولکولی، فرمولهایفرمول‌های مولکولی و تجربی یکسان‌اند. مثل H2O, NH3، Co2