فاطمه زهرا: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
منابع: به‌روزرسانی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۲۹۹:
=== در آثار پژوهشی و هنری ===
==== کتابشناسی ====
آثار دربارهٔ فاطمه زهرا از آغاز [[تاریخ تدوین حدیث|دورهٔ تدوین حدیث]]، موردتوجهمورد توجه بوده‌است. دراین‌میان، اهل سنّت بیشتر به گردآوری احادیث و روایات فاطمه زهرا و شیعه بیشتر به ماجرای درگذشت او توجه کرده‌اند. در یک دسته‌بندی کلی، این آثار را در پنج بخش می‌توان جای داد: نخست مُسندها و آثار روایی و شرح سخنان، دوم کتاب‌های مناقب و فضایل، سوم زندگی‌نامه‌ها، چهارم کتاب‌های تحلیلیِ اخلاقی، تربیتی از زندگی فاطمه زهرا و پنجم کتابشناسی‌ها.<ref>{{پک|معموری|۱۳۹۳|ف=کتاب‌شناسی فاطمه (س)|ک=دانشنامهٔ فاطمی|ج=۲|ص=۵۶۱}}</ref>
 
در دستهٔ مسندها و آثار روایی و شرح سخنان، بیشتر آثار متعلّق به اهل سنّت است. برخی از این آثار اکنون موجود نیستند مانند: ''مُسنَد فاطمة'' [[علی بن عمر دارقطنی|علی بن عمر دارَقُطنی]]، ''مسند فاطِمَةُالزّهراء'' [[عمر بن احمد شاهین]]، ''وَ مَن رُویَ عَنْ فاطِمَةٍ مِن اولادِها'' [[ابن عقده|ابن عُقده]] و ''[[السقیفة|السّقیفة]]'' [[جوهری بصری]]. در میان آثار موجود، مسندهایی هست که مسند فاطمه زهرا بخشی از آن‌هاست مانند: ''[[مسند اسحاق بن راهویه|مسند]]'' [[اسحاق بن راهویه|اسحاق بن راهْوَیْه]]، ''[[مسند احمد بن حنبل|مسند]]'' [[احمد بن حنبل]]، ''[[مسند ابویعلی موصلی|مسند]]'' [[ابویعلی موصلی|ابویَعلیٰ موصلی]] و ''[[المعجم الکبیر|اَلْمُعجَمُ الْکَبیر]]'' [[طبرانی|طَبَرانی]]. ''[[مسند فاطمةالزهراء]]'' [[جلال‌الدین سیوطی]] کتابی مستقل و جامع‌ترین اثر حدیثی اهل سنت در زمینهٔ روایات فاطمه زهراست. در کتاب‌های تاریخ اهل بیت نیز احادیثی از فاطمه زهرا موجود است، مانند: ''الذُّرّیَةُالطّاهِرَةُالنَّبَویَّة'' [[ابوبشر دولابی|محمد بن احمد دولابی]]. در مجموعهٔ حدیث شیعه، کهن‌ترین مسند موجود دربارهٔ فاطمه زهرا، ''دلائلُ الامامة'' طبری است. در عصر حاضر، در حوزهٔ حدیثی شیعه، نگارش مسند موردتوجهمورد توجه واقع شده و از آن میان آثار دربارهٔ فاطمه زهرا — به‌خاطر اقتضای رجوع به الگوی زن مسلمان در سیره و سخنان فاطمه زهرا — بیش از آثار دربارهٔ دیگر چهارده معصوم است. برخی از مهم‌ترین این آثار عبارتند از: ''مسند فاطِمَةُالزّهراء'' [[عزیزالله عطاردی قوچانی]]، ''مسند فاطِمَةُالزّهراء'' سید حسین شیخ‌الاسلامی، ''نَهجُ‌الْحَیاة (فرهنگ سخنان فاطمه)'' [[محمد دشتی]] و ''مسند فاطمه'' مهدی جعفری. به‌جز مسندها، در آثار مُصَنَّف شیعه نیز احادیث فاطمه زهرا به‌صورت پراکنده آمده‌است. ازاین‌میان می‌توان به ''[[بحارالانوار]]'' [[محمدباقر مجلسی]] و ''[[عوالم العلوم]]'' [[عبدالله بحرانی اصفهانی]] اشاره کرد.<ref>{{پک|معموری|۱۳۹۳|ف=کتاب‌شناسی فاطمه (س)|ک=دانشنامهٔ فاطمی|ج=۲|ص=۵۶۱–۵۶۵}}</ref>
 
در حوزهٔ کتاب‌های مناقب و فضایل، برخی از مهم‌ترین عبارتند از: ''اَلْفَضائِل'' [[جابر بن یزید جعفی]]، ''مناقبُ فاطِمَةُالزّهراء و وُلْدِها'' [[محمد بن جریر بن رستم طبری|طبری]]، ''فَضائِلُ اَهلُ‌الْبَیْت'' [[محمد بن ابی حاتم|ابن ابی‌حاتم رازی]]، ''اَلرَّوضَةُالزَّهراءُ فی مَناقبِ فاطِمَةِالزّهراء'' [[محمد بن احمد خزاعی|ابوسعید محمد بن احمد]]، ''[[الخصائص الفاطمیة|اَلْخَصائِصُ الْفاطِمیَّة]]'' [[باقر کجوری]]، ''مناقب فاطمةالزهراء'' [[حاکم نیشابوری]]، ''اَلثّاقِبُ فِی الْمَناقِب'' [[عمادالدین طوسی|ابن حمزه طوسی]]، ''مَناقبُ آلِ ابی‌طالب'' ابن شهرآشوب. برخی نویسندگان شیعه نیز مناقب فاطمه زهرا را با استفاده از کتاب‌های حدیث اهل سنت گردآوری کرده‌اند، مانند: ''شَرحُ اِحقاقُ الْحَقِّ وَ اِزهاقُ الْباطِل'' [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، ''مناقبُ الزّهراءِ، اَلْمُسْتَخْرَجَةُ مِنَ الْکُتُبِ الصِّحاح'' غلامرضا کسائی کاوکانی، ''فضایل فاطمه زهرا از نگاه دیگران'' [[ناصر مکارم شیرازی]] و ''فاطمه زهرا از نظر روایات اهل سنّت'' محمد واصف. در دورهٔ کنونی، کتاب‌های فضایل به جنبه‌های مختلف مناقب فاطمه زهرا پرداخته‌اند، مانند: ''فاطِمَةُالزّهراء بَهجَةُ قَلبِ الْمُصْطَفیٰ'' احمد رحمانی همدانی.<ref>{{پک|معموری|۱۳۹۳|ف=کتاب‌شناسی فاطمه (س)|ک=دانشنامهٔ فاطمی|ج=۲|ص=۵۶۵–۵۶۸}}</ref>
خط ۴۶۹:
== برای مطالعه بیشتر ==
*ارفع، سید کاظم. ''سیره عملی اهل بیت (ع): حضرت فاطمه (س)''. تهران: فیض کاشانی، ۱۳۷۰. {{شابک|‎۹۶۴–۴۰۳–۰۱۶–۸}}.
* [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]. ''تجلی ولایت در آیهٔ تطهیر''. قم: اسراء، ۱۳۷۹. {{شابک|‎۹۶۴–۵۹۸۴–۵۱–۳}}.
*رحمانی همدانی، احمد. ''فاطمةالزهراء سلام الله علیها: بهجة قلب المصطفی صلی الله علیه و آله''. تهران: منیر، ۱۳۷۸. {{شابک|‎۹۶۴–۵۶۰۱–۱۲–۶}}.
* [[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]. ''الحجة الغراء علی شهادة الزهراء''. قم: امام صادق، ۱۳۸۹.
* [[عزالدین سلیم|سلیم، عزالدین]]. ''الزهراء فاطمه بنت محمد علیهاالسلام''. مهدی‌یار، ۱۴۲۷.
* [[سید محمدباقر صدر|صدر، سید محمدباقر]]. ''فدک فی التأریخ''. تهران: مؤسسة البعثة مرکز الطباعة و النشر، ۱۴۲۴.
* [[سید جعفر مرتضی عاملی|الطبسی، محمدجواد]]. ''حیاة الصدیقة فاطمة علیهاالسلام دراسة و تحلیل''. قم: بوستان کتاب، ۱۴۲۳.
*عاملی، سید جعفر مرتضی. ''خلفیات مأساة الزهراء''. آیت‌الله السید جعفر مرتضی العاملی.
* [[سید محمدکاظم قزوینی|قزوینی، سید محمدکاظم]]. ''فاطمةالزهراء علیهاالسلام من المهد الی اللحد''. قم: دارالانصار، ۱۴۲۷. {{شابک|‎۹۶۴–۸۹۵۶–۲۱–۹}}.
*الکندی، وارث. ''السیدة فاطمةالزهراء علیهاالسلام''. نجف: دارالبراق.
* [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]. ''الزهراء علیهاالسلام سیدة نساء العالمین''. قم: مدرسة الامام علی ابن ابی‌طالب، ۱۳۸۲.
* [[سید احمد خوانساری|موسوی خوانساری، سید احمد]]. ''مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت''. قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۵. {{شابک|‎۹۷۸-۹۶۴–۵۴۸–۴۹۷–۰}}.
*الهاشمی، عبدالله عبدالعزیز. ''فاطمةالزهراء علیهاالسلام من قبل المیلاد الی بعد الاستشهاد''. قم: وثوق، ۱۴۲۰.
*هاشمی، سید هاشم. ''حوار مع فضل‌الله حول الزهراء (س)''. قم: دارالهدی، ۱۴۲۲.