توران: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
با فرض حسن نیت ویرایش 80.250.174.2 (بحث) خنثیسازی شد: منبع؟. (توینکل) برچسب: خنثیسازی |
Behnamkheiri (بحث | مشارکتها) Fixed typo, Fixed grammar برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید |
||
خط ۲:
[[پرونده:Central Asia world region2.png|250px|farme|بندانگشتی|چپ|مناطقی که با نام توران شناخته میشوند]]
[[پرونده:Stielers Handatlas 1891 59.jpg|بندانگشتی|270px|چپ| [[نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه]]]]
'''توران''' جاینامی است به زبان [[پارسی میانه]]<ref>Emeri "van" Donzel, Islamic Reference Desk, Brill Academic Publishers, 1994. pg 461. Actual Quote: Iranian term applied to region lying to the northeast of Iran and ultimately indicating very vaguely the country of the Turkic peoples.</ref> برای یک منطقه در [[آسیای میانه]] به معنی سرزمین
واژه تورا در
در [[کعبه زرتشت]]، توران
کهنترین منبع به زبان [[هند و اروپایی]] که به کلمه توران اشاره میکند کتاب اوستا است و تمامی تورانیان در این کتاب [[نامهای ایرانی]] دارند.<ref>M. Mayrhofer, Die avestischen Namen,IPNB I/1(Vienna 1977).</ref>تورانیها [[هند و اروپایی]] و شاخه ای از قوم [[آریایی]] [[سکاها]] با فرهنگ نازلتر بودند. هنگامی که در قرن ششم میلادی سرزمین سکاها به زیر سلطهٔ ترکان درآمد، این دو واژه با هم درآمیختند و نام توران
به ترکان اطلاق شد.<ref>جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام، واسیلی ولادیمیروویچ بارتولد، ص11</ref>
خط ۱۱:
در عصر اشکانی و ساسانی، پس از آن که یاد و خاطرهٔ تورانیان کهن دیگر به اسطورهها پیوسته و در دل حماسهها جای گرفته بود، با جایگزین شدن هپتالیان و خیونها در آسیای میانه، و سپس در عصر اسلامی با ساکن شدن [[ترکان]] در این ناحیه، نام قوم/ قبیلهٔ فراموش شده و از میان رفتهٔ «توران»، به ساکنان جدید و نوآمدهٔ این منطقه، یعنی هپتالیان و خیونها و هونها، و سرانجام «ترکان» اطلاق گشت و با آنان منطبق شد. از این روست که در متون عصر اسلامی، گاه از اصطلاح تور و توران برای اشاره به ترکان ساکن آسیای میانه و ماوراءالنهر استفاده میشود، چنانکه در لغتنامه دهخدا ذیل مدخل توران آمده است: «نام ترکستان است و بعضی از خراسان و آن از مشرق است».<ref>لغت فرس اسدی چ اقبال ص 367</ref>
بر طبق شاهنامه, مردم ایران و توران به عنوان یک قوم محسوب میشدند که هر دو از نوادگان [[فریدون]] بودند اما با دو قلمرو مختلف و اغلب نیز با یکدیگر در جنگ بودند.<ref>E. Yarshater, [http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v13f3/v13f3002.html Iran iii.], ''Encyclopaedia Iranica''.</ref><ref>K. H. Menges, in [http://www.iranicaonline.org/articles/altaic-the-altaic-peoples-and-languages-are-distributed-around-45-north-latitude-from-eastern-europe-to-the-pacific-ocean Encyclopaedia Iranica] Excerpt: "In a series of relatively minor movements, Turkic groups began to occupy territories in western Central Asia and eastern Europe which had previously been held by Iranians (i.e. , Turan). The Volga Bulgars, following the Avars, proceeded to the Volga and Ukraine in the 6th-7th centuries."</ref>
ارتباط توران با ترکها نیز از حساب جغرافیایی شاهنامه گرفته شدهاست که ترک شدن آسیای میانه در طول آن زمان تا اندازهای تکمیل شده بود.<ref>http://etext.library.adelaide.edu.au/f/firdausi/f52ek/part8.html Firdawsi, "The Epic of Kings", translated by [[Helen Zimmern]], eBooks@Adelaide 2004]</ref>
خط ۱۷:
از [[اوستا]] و کتب دینی پهلوی و داستانهای ملی و اقوال مورخان قدیم برمیآید که ایرانیان و تورانیان از یک نژاد بودهاند. منتهی ایرانیان زودتر شهرنشین شدند و تورانیان به همان وضع بیاباننوردی و چادرنشینی باقیماندند. در کتب متاخر ناحیت ترک و خزر و [[چین]] و [[ماچین]] و [[تبت]] و شرق را به تفاوت خاک تور و ممالک روم و روس و آلان و مغرب را خاک [[سرمت|سرم]] (سلم) دانستهاند. برخلاف این پندار، توران و سرمان و دو مملکت دیگر سایینی و داهی، هر چهار مانند خود ایران مرز و بوم آریایی است.<ref>{{حقوق معنوی|محمد معین|۲۱ تیر ۱۳۵۰}}</ref>
تور/تورج (در [[فارسی میانه]] Tuzh)
باید به این نکته اشاره کرد که در نوشتهها صفویان، عثمانیان را رومی و دولت روم میخواندند. در حالی که عثمانیان، یونانی/ رومی نبودند، ولی چون زیستبوم آنان از دیرباز روم نامیده میشد، این نامگذاری بر سرزمین عثمانیان، در میان مسلمانان رواج داشت. همچنین در این دوران، آسیای میانه و دولت شیبانیانِ اوزبک را توران میخواندند.
|