تاریخ جمهوری آذربایجان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏سقوط تزارها و استقلال آذربایجان: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{درستی|تاریخ=ژوئیه ۲۰۱۸}}
{{عنوان مقاله|تاریخ=ژوئیه ۲۰۱۸}}
آذربایجان یک کشور در منطقه قفقاز اوراسیا میباشد. این این کشور از شرق به دریای خزر‌‌، از شمال به منطقه داغستان روسیه، از شمال غربی به کشور گرجستان،‌از جنوب غربی هم به ترکیه و ارمنستان و از جنوب به ایران محدود میشود. این کشور میهن اقوام زیادی است که اکثر آن را آذری ها تشکیل میدهند. آنها یک گروه نژادی ترک زبان هستند که ۹ میلیون نفر را در آذربایجان شامل میشوند.
در زمان حکوت مادها و سپس پارس ها، بسیاری از قفقازی ها به مذهب زرتشتی گرویدند و سپس به مسیحیت پیوستند که پیش از حمله اعراب مسلمان و مهمتر از آن حمله ترکان مسلمان است. قبایل ترک مسلمان برای وارد شدن به آن سرزمین ها در غالب گروه های جهادی موسوم به غازی درآمدند که صدهاسال آنجا هارا در مبارزه با مسیحیان و بیزانس تاخت و تاز کردند و عاقبت موجب بر بیشتر شدن جمعیت ترکان و در نتیجه تغییر زبان منطقه قفقاز گردید.<ref>''Seyahatname'' by Evliya Çelebi (1611–1682)</ref>
بدنبال جنگ های ایران و روسیه در سالهای بین ۱۸۱۳ و ۱۸۲۸، دودمان قاجار ناچارگشت که تمامی مناطق قفقاز را به امپراتوری روسیه واگذار کند و معاهدات گلستان در سال ۱۸۱۳ و ترکمانچای در سال ۱۸۲۸ مرزهای بین ایران و روسیه معلوم گشت.<ref>{{cite book|author=Harcave, Sidney|year=1968|title=Russia: A History: Sixth Edition|publisher=Lippincott|page=267}}</ref><ref>{{cite book|author=Mojtahed-Zadeh, Pirouz|year=2007|title=Boundary Politics and International Boundaries of Iran: A Study of the Origin, Evolution, and Implications of the Boundaries of Modern Iran with Its 15 Neighbors in the Middle East by a Number of Renowned Experts in the Field|publisher=Universal|isbn=1-58112-933-5|page=372}}</ref> این منطقه در شمال رود ارس، در جمهوری آذربایجان امروزی، تا زمان اشغالش در قرن نونزدهم بدست روسیه جزء خاک ایران بود.<ref name="Swietochowski Borderland">{{cite book |last=Swietochowski|first=Tadeusz |authorlink= Tadeusz Swietochowski |year=1995|title=Russia and Azerbaijan: A Borderland in Transition|pages= 69, 133 |edition= |publisher=[[Columbia University Press]] |url= https://books.google.com/books?id=FfRYRwAACAAJ|isbn=978-0-231-07068-3}}</ref><ref name="L. Batalden 1997 98">{{cite book |last=L. Batalden|first=Sandra |year=1997|title=The newly independent states of Eurasia: handbook of former Soviet republics|page= 98|edition= |publisher=Greenwood Publishing Group |url= https://books.google.com/books?id=WFjPAxhBEaEC|isbn=978-0-89774-940-4}}</ref><ref name="E. Ebel, Robert 2000 181">{{cite book |last=E. Ebel, Robert|first=Menon, Rajan |year=2000|title=Energy and conflict in Central Asia and the Caucasus|page= 181 |edition= |publisher=Rowman & Littlefield |url= https://books.google.com/books?id=-sCpf26vBZ0C|isbn=978-0-7425-0063-1}}</ref><ref name="Andreeva 2010 6">{{cite book |last=Andreeva|first=Elena |year=2010|title=Russia and Iran in the great game: travelogues and orientalism|page= 6 |edition= reprint |publisher=Taylor & Francis | url= https://books.google.com/books?id=FfRYRwAACAAJ|isbn=978-0-415-78153-4}}</ref><ref name="Çiçek, Kemal 2000">{{cite book |last=Çiçek, Kemal|first=Kuran, Ercüment |year=2000|title=The Great Ottoman-Turkish Civilisation|edition= |publisher=University of Michigan |url=https://books.google.com/books?id=c5VpAAAAMAAJ|isbn=978-975-6782-18-7}}</ref><ref name="Ernest Meyer, Karl 2006 66">{{cite book |last=Ernest Meyer, Karl |first=Blair Brysac, Shareen |year=2006|title=Tournament of Shadows: The Great Game and the Race for Empire in Central Asia|page= 66 |edition= |publisher=Basic Books |url=https://books.google.com/books?id=Ssv-GONnxTsC|isbn=978-0-465-04576-1}}</ref> در معاهده ترکمانچای، ایران حاکمیت روسیه بر خانات ایروان، خانات نخجوان و باقیمانده خانات لنکران، که شامل بخش های جنوبی آذربایجان میگشت و قبل از ترکمانچای دست ایران بود، به رسمیت شناخت. <ref>Timothy C. Dowling [https://books.google.nl/books?id=KTq2BQAAQBAJ&pg=PA728 ''Russia at War: From the Mongol Conquest to Afghanistan, Chechnya, and Beyond''] pp 728–729 ABC-CLIO, 2 dec. 2014 {{ISBN|1598849484}}</ref>
 
آذربایجان بیش از ۸۰ سال تحت سلطه روس ها بود تا سال ۱۹۱۸ که به دنبال انقلاب روسیه، آذربایجان مستقل شد و جمهوری دموکراتیک آذربایجان بنیان گذاشته میشود. نام آذربایجان که توسط رهبر حزب مساوات، محمدامین رسول زاده، به رسمیت شناخته شده بود، به دلایل سیاسی، پیش از تاسیس جمهوری برای شناختن مناطق مجاور شمال غربی ایران مورد استفاده قرار میگرفت. این کشور در سال ۱۹۲۰ توسط نیروهای شوروی مورد تهاجم قرار میگیرد و تا زمان فرووپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، تحت سلطه کمونیسم قرار میگیرد و سرانجام جمهوری مدرن آذربایجان تشکیل میشود.
 
 
== دوره پیش از تاریخ ==
سابقه حضور بشر در جمهوری آذربایجان به هزاران سال قبل باز می‌گردد. کاوشهای غار آزیخ در بخش [[فضولی]] وجود آثاری از زندگی بشر به قدمت ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار سال را نشان می‌دهد.<ref>[http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/42_folder/42_articles/42_azikhcave.html Jawbones and Dragon Legends: Azerbaijan's Prehistoric Azikh Cave by Dr. Arif Mustafayev<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> سنگ‌نگاره‌های [[قبوستان]] نیز تاریخی ۱۲ هزارساله دارند.