{{اصلی|مثنوی معنوی}}مثنوی معنوی مهمترینمهمترین اثر مولوی است. این مجموعه شعر دارای شش جلد است و بیست و هفت هزار بیت دارد.<ref>Franklin Lewis, Rumi: Past and Present, East and West, Oneworld Publications, 2008 (revised edition). p. 306: "The manuscripts versions differ greatly in the size of the text and orthography. Nicholson’s text has 25,577 lines though the average medieval and early modern manuscripts contained around 27,000 lines, meaning the scribes added two thousand lines or about eight percent more to the poem composed by Rumi. Some manuscripts give as many as 32,000!"</ref> بسیاری، مثنوی معنوی را یکی از بزرگترین آثار شعر عرفانی میدانند.<ref>J.T.P. de Bruijn, "Comparative Notes on Sanai and 'Attar", The Heritage of Sufism, L. Lewisohn, ed. , p. 361: "It is common place to mention Hakim Sana'i (d. 525/1131) and Farid al-Din 'Attar (1221) together as early highlights in a tradition of Persian mystical poetry which reached its culmination in the work of Mawlana Jalal al-Din Rumi and those who belonged to the early Mawlawi circle. There is abundant evidence available to prove that the founders of the Mawlawwiya in the thirteenth and fourteenth centuries regarded these two poets as their most important predecessors"</ref> [[پرونده:JALAL AL–DIN MUHAMMAD RUMI MATHNAVI-I MA’NAVI1.jpg|بندانگشتی|250px|نسخهای خطی از مثنوی معنوی در [[شیراز]]]]
شیخ بهایی در ستایش مثنوی میگوید:<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = حسین الهی قمشه ای|نشانی=http://www.drelahighomshei.com/633.aspx |عنوان=کتاب کیمیا | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
{{شعر}}
خط ۲۴۹:
==== [[مکتوبات (مولوی)|مکتوبات]] ====
{{اصلی|مکتوبات (مولوی)}}
(همچنین مشهور به مکاتیب) مجموعهٔ نامههای صد و پنجاه گانهٔ مولاناست به معاصرین خود و دو نسخهٔ آن در کتابخانهٔ دارالفنون اسلامبول موجود است. این نامهها به زبان فارسی تصنیف شدهاند و مخاطب آنهاآنها شاگردان، اعضای خانواده، دولتمردان و افراد صاحب نفوذ است. نامههای رومی نشان از اداره جامعهای از شاگردان که در اطراف وی گرد آمده بودند میدهد. بر خلاف سبک فارسی دو اثر منثور قبلی، نامهها به صورت آگاهانهای پیچیده و مطابق با سبک مکاتبه با نجیبان، دولتمردان و پادشاهان نوشته شدهاند.<ref>Franklin Lewis, Rumi: Past and Present, East and West, Oneworld Publications, 2008 (revised edition). p. 295:“In contrast with the prose of his Discourses and sermons, the style of the letters is consciously sophisticated and epistolary, in conformity with the expectations of correspondence directed to nobles, statesmen and kings"</ref>
== مولوی و عارفان پیشین ==
خط ۳۰۰:
== مولویه ==
{{اصلی|طریقت مولویه}}
جایگاه مولانا در ترکیه بیش از یک شاعر است و به عنوان یک قدیس و مقرب شناخته میشود [[طریقت مولویه]] در ترکیه پیروان بسیاری دارد و البته طریقتی شهری، نخبه گرا و اشرافی بهشمار میآید. در ترکیه طریقتهای دیگر نیز برای مولوی جایگاهی والا قائل هستند، چنانکه [[جامی]]، شاعر پیروی [[نقشبندیه|طریقت نقشبندی]] گفتهاست، مولوی با آنکه پیامبر نیست، اما صاحب کتاب است. مراسم پیروان مولویه روزهای جمعه در مولوی خانه به صورت سماع و رقص و خواندن اشعار مولانا انجام میشود. پیروان مولویه خود به دو دسته تقسیم میشوند که ولدی و شمسی خوانده میشوند. ولدیه را [[سلطان ولد]] پدیدآورد که گرایش غالب مولویه است و در راستای تطبیق تعالیم مولانا با احکام اسلامی به وجود آمد. بنیانگذاربنیانگذار دستهٔ دیگر [[اولو عارف چلبی]] پسر سلطان ولد و نوهٔ مولانا بود که کوشید تا در دشمنی با اهل تشرع به فعالیت بپردازد و مولویه را به عنوان طریقتی عرفانی جدای از شریعت اسلامی سازمان بدهد. هرسال آذرماه در شهر قونیه، مراسم زیارت مولوی انجام میشود و مولویان معتقدند زیارت مقبرهٔ مولانا که «کعبه العشاق» نامیده میشود نیمی از ثواب [[حج]] را دارد.<ref>انتخابی، نادر، ''دین، دولت و تجدد در ترکیه''، تهران: هرمس، چاپ یکم: ۱۳۹۲، ص۹–۳۷.</ref>