استخوان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱۰:
طرز قرار گرفتن و ساختمان ماده بین استخوانی نظم خاصی داشته وبطوری‌که املاح معدنی آن به شکل تیغه‌های مدور متحدالمرکزی در کنار هم قرار دارند. به این تیغه‌ها لاملا (Lamella) می‌گویند. در مرکز این دوایر متحدالمرکز تیغه‌ای شکل، کانال توخالی وجود دارد که حاوی [[رگ خونی|عروق]] و [[اعصاب]] است. به این کانال یا مجرا کانال هاورس (Haversian canal) می‌گویند. یک مجرای هاورس و ۶–۵ تیغه استخوانی دایره‌ای که دور آن را گرفته‌اند یک ساختمان ظریف را درست می‌کند که به آن سیستم هاورس (Haversian system) می‌گویند.
 
عروقی که در کانال هاورس سیر می‌کنند وظیفهٔ تغذیهٔ سلول‌های استخوانی یا استئوسیت‌ها را به عهده دارند. هر سلول استخوانی در یک محفظهٔ کوچک به نام لاکونا (Lacuna) قرار دارد. لاکوناها از طریق مجاری باریکی به کانال هاورسی متصل هستند و از آن طریق اکسیژن و مواد غذایی را به استئوسیت‌ها می‌رسانند. فاصلهٔ لاکوناها تا کانال هاورس از یک دهم میلیمترمیلی‌متر کمتر است.
 
== ساختار استخوان ==
خط ۱۸:
 
== انواع استخوان ==
# '''استخوان‌های دراز''': استخوان دراز، از یک تنه تقریباً استوانه‌ای با یک قسمت پهن در دو انتها تشکیل شده‌اند. این گروه بیشتر استخوانهایاستخوان‌های اندامهایاندام‌های فوقانی و تحتانی را در بر می‌گیرد.
# '''استخوان‌های کوتاه''': از نظر شکل تفاوتهایتفاوت‌های زیادی باهم دارند ولی بطوربه‌طور کلی می‌توان آن‌ها را به شکل مکعب در نظر گرفت. این گروه استخوانهایاستخوان‌های قسمت پروکسیمال دست و پا را در بر می‌گیرند که به ترتیب استخوانهایاستخوان‌های کارپال و تارسال نامیده می‌شوند.
# '''استخوان‌های پهن''': استخوانهایاستخوان‌های پهن در مقایسه با قطرشان سطح پهن دارند و شامل استخوانهایاستخوان‌های سقف جمجمه، [[جناغ سینه]] و [[دنده]]ها می‌باشند.
# '''استخوان‌های نامنظم''': استخوانهایاستخوان‌های نامنظم در نظر شکل تفاوتهایتفاوت‌های زیادی باهم دارند و در هیچ‌کدام از گروه‌های فوق قرار نمی‌گیرند و شامل استخوانهایی می‌شوند که ستون فقرات و بعضی از استخوانهایاستخوان‌های [[جمجمه]] را تشکیل می‌دهند.
# '''استخوان‌های سزامویید''' (کنجدی): این استخوانهایاستخوان‌های در تاندونهایتاندون‌های نزدیک مفاصل ظاهر می‌شوند مهمترینمهم‌ترین استخوان این گروه استخوان [[کشکک]] می‌باشد.
 
استخوان‌ها از هر دو نوع الاستیک (قابل انعطاف) و سخت هستند. [[الاستیسیته]] (انعطاف‌پذیری) آن‌ها ناشی از ماده آلی ([[پروتئین]]) موجود در آنهاست، و این در حالی است که سختی آن وابسته به ماده غیرآلی (املاح معدنی مثل کلسیم و فسفر) موجود در آنهاست. با توجه به سن، درصد مواد [[آلی]] و غیرآلی موجود در استخوانهااستخوان‌ها فرق می‌کند. با افزایش سن، درصد مواد غیرآلی افزایش می‌یابد، انعطاف‌پذیری استخوانهااستخوان‌ها کاهش می‌یابد، و استعداد شکنندگی استخوان زیاد می‌شود.{{مدرک}}
 
استخوان‌ها ی بدن از لحاظ آرایش قرار گرفتن تیغه‌های استخوانی و تراکم استخوانی به دو دسته تقسیم می‌شوند
خط ۳۴:
== سلولهای بافت استخوانی ==
=== [[استئوسیت]]ها ===
این سلولهاسلول‌ها ستاره‌ای شکل‌اند و دو هسته بیضی و پر از کروماتین دارند. هر استئوسیت در پیرامون خود لاکونا دارد. برای جلوگیری از مرگ سلولی، استئوسیتها توسط زواید بسیار ظریف [[سیتوپلاسم]]ی به یکدیگر مرتبط هستند. استئوسیتهایی که در نواحی عمیق یا پیر بافت استخوانی قرار دارند دارای [[شبکه آندوپلاسمی]] ناصاف و دستگاه گلژی کمتری هستند. تا زمانی که صدمه‌ای به استخوان وارد نشود، استئوسیتها تقسیم نمی‌شوند. با ایجاد ضایعه، تقسیمات سلولهاسلول‌ها آغاز می‌شود. تعدادی از آن‌ها به صورت استئوبلاست، ماده زمینه‌ای بی‌شکل را می‌سازند و خود به استئوسیت تبدیل می‌شوند برخی دیگر به صورت سلولهایسلول‌های اجدادی استخوان باقی می‌مانند.
 
=== [[استئوبلاست]]ها ===
سلولهایی هستند چند ضلعی با آنزیم فسفاتاز قلیایی فراوان و هسته‌ای که در خارج از مرکز سلول قرار دارد. این سلولهاسلول‌ها در محلی که فعالیت سازندگی زیاد است فراوان‌اند و دارای شبکه آندوپلاسمی ناصاف و [[دستگاه گلژی]] هستند. این دو نشان دهنده فعالیت‌های ترشحی‌اند. به همین دلیل حبابهایحباب‌های ترشحی بسیاری در این سلولهاسلول‌ها دیده می‌شود. هنگام فعالیت، تعدادی از استئوبلاستها به صورت سلولهایسلول‌های اجدادی استخوان ذخیره می‌شوند. اینهااین‌ها با وجود آنزیم فسفاتاز قلیایی، قادرند ماده زمینه‌ای بسازند و به همین دلیل سلولهایسلول‌های سازنده خوانده می‌شوند. هنگام فعالیت مکعبی شکل و بازوفیلی وهنگام استراحت، پهن و اسیدوفیلی هستند.
 
=== [[استئوکلاست]]ها ===