انجمن‌های جنبش مشروطه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
[[پرونده:anjoman.jpg|بندانگشتی|[//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:Anjoman_Eyalat_Velayat.pdf&page=1 آیین نامه انجمن‌های ایالتی]]]
{{جنبش مشروطه}}
'''انجمن‌هایانجمنهای جنبش مشروطه''' مجموعه انجمن‌های سیاسی و [[ایالت]]ی دوره مشروطه هستند که نه تنها آغازکننده رسمی مشارکت‌های مدنی در ایران بودند، بلکه در پیروزی [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطیت]] و پی ریزی تشکیل احزاب بعدی نیز نقش اساسی داشتند.
 
== مقدمه ==
خط ۷:
 
== هسته‌اولیه ==
شاید بتوان [[سیدجمال‌الدین اسدآبادی]] را از پیشقدمان مبارزات اصلاح طلبانه مردمی دانست. هرچند کوشش وی بیشتر متوجه بیدار نمودن شاهان بود ولی گسترش افکار او در بوجودبه وجود آمدن انجمن‌ها بی‌تاًثیر نبود. [[میرزا ملکم‌خان|میرزا ملکم ناظم‌الدوله]] نیز با تاًسیس [[فراموشخانه]] و سپس تشکیل مجمع‌آدمیت (بنام گروه حزب اله) از بنیان‌گذاران هسته‌های اولیه انجمن‌ها محسوب می‌شود.<ref>پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت صفحهٔ ۵۸</ref>
 
در واقعه [[قرارداد رژی]] و [[تحریم تنباکو]] نیز شاهد خیزش‌های مردمی و تشکیل هسته‌های اولیه انجمن‌ها هستیم. قرارداد انحصار تنباکو یکی از موارد بمیان کشیدن مردم و کمک به ایجاد تشکّل‌ها می‌باشداست.
 
== نوع فعالیت ==
خط ۲۴:
 
==== [[انجمن باغ میکده]] ====
انجمن باغ میکده بطوربه‌طور مخفی در محرم ۱۳۲۲ توسط عده‌ای از آزادیخواهان و اصلاح‌طلبان تاًسیس گردید. همانند انجمن مخفی ماهیت انقلابی داشت. اعضاء اصلی عبارت بودند از [[ملک‌المتکلمین]] - [[میرزا جهانگیرخان]] (صور اصرافیل) - [[سید محمدرضا مساوات شیرازی]] - [[سیدجمال واعظ]] - [[یحیی دولت‌آبادی]] - [[حاج سیاح]] - [[علی اکبر ساعت‌ساز]] - [[سلیمان خان میکده]] و دیگران. بیش از ۶۰ عضو داشت.
 
این انجمن کمیته‌ای بنام «کمیته انقلاب» داشت که با گروه [[حیدرخان عمواوغلی]] همکاری داشتند و [[عباس آقا تبریزی]] کٌشنده [[علی‌اصغر اتابک]] (امین السلطان) از این کمیته بود.
خط ۴۳:
در ۱۳۲۴ قمری در پی موافقت [[محمدعلی‌شاه|محمدعلی‌میرزا]] با برقراری مشروطه و خروج متحصنین از کنسولگری انگلیس در تبریز تاًسیس شد و از انجمن‌های پرقدرت بود. رهبران جنبش تبریز در آن عضو بودند و در ابتدا ۲۰ عضو داشت و گروهی از حزب اجتماعیون‌عامیون (سوسیال‌دموکرات) قفقاز مانند [[حیدرعمواوغلی]] و [[علی موسیو]] نیز با این انجمن همکاری داشت. [[مرکز غیبی|مرکز غیبی تبریز]] یکی از کمیته‌های فرعی انجمن باهمکاری گروه قفقازی تشکیل گردید. پس از تصویب قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی در مجلس ملی، نام آن به [[انجمن ایالتی تبریز|انجمن ایالتی آذربایجان]] تغییریافت.
 
در پی مخالفت‌های محمدعلی‌میرزا با مجلس و پیش آمد واقعه میدان توپخانه انجمن با ارسال تلگراف‌هایی به انجمن‌های سایر شهرها خواستار عزل وی از پادشاهی شد و این مسئله باعث عقب‌نشینی محمدعلی شاه از مواضع خود گردید. بعد از واقعه بمباران مجلس، عملاً انجمن تبریز نقش مجلس ملی را عهده‌دارشده بود و احکامی به شهرستانهاشهرستان‌ها می‌فرستاد. در این زمان روزنامه ندای ملت را انتشار داد که بعداً بنام ناله‌ملت چاپ می‌شد و مجدداً چاپ [[انجمن تبریز (روزنامه)|روزنامه‌انجمن]] را از سرگرفت.<ref>تاریخ مشروطة ایران</ref>
 
==== دیگر انجمن‌های طرفدار مجلس ====