نظریه امکان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۳۸:
 
=== وجوه عینی و ذهنی نظریه امکان و احتمال ===
همانگونه که درمورددر مورد عینی یا ذهنی بودن احتمال اختلاف نظرهایی وجود دارد، در مورد امکان نیز به همین شکل است. در مفهوم امکان نیز هم می‌توان وجه ذهنی بودن و هم وجه عینی بودن را تصور نمود. قابلیت فازی نظریه امکان توان پوشش دو وجه را در قالب یک مفهوم داشته و مرزبندی بین این دو وجه را از حالت خشک و ترد خارج می‌سازد. تحلیل میزان سازگاری برداشتهای ذهنی و استنتاج‌های صورت گرفته از داده‌های مبهم، همراه با اطلاعات مبتنی بر شواهد و داده‌های عینی، امکان بازشناسی قضاوت‌های ناسازگار را فراهم می‌آورد (برای تحلیل ناسازگاری در قضاوتهای تصمیم گیرندگان، تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی مطالعه شود). آنچه مسلم است اینکه احتمال و امکان وجوه مختلفی از عدم قطعیت هستند و برای هر دو می‌توان دو وجه عینی و ذهنی بودن را تصور نمود اما امکان به دنبال میزان سازگاری و تطابق یک پیشامد با ماهیت نسبت داده شده‌است اما احتمال به مقطعی که وقوع یا عدم وقوع اتفاق می‌افتد اشاره دارد. همچنین جمع مقادیر هر تابع احتمال (توزیع احتمال) روی کل فضای مورد تحلیل یک است در حالی که برای تابع امکان این محدودیت وجود ندارد (یعنی در فضای کل امکان‌پذیری پیشامدها می‌تواند مجموعاً از یک هم بیشتر باشد)
:مثال: لیوان آبی وجود دارد، درجه امکان خوردن آب و نخوردن این آب به عنوان دو پیشامد متناقض می‌تواند یک باشد. یعنی هم این آب را می‌توان خورد هم می‌توان نخورد، لیکن اگر احتمال خوردن آب ۰٫۳ باشد قطعاً احتمال نخوردن آن ۰٫۷ است؛ بنابراین اندازه‌های احتمال را می‌توان با یکدیگر جمع بست لیکن در حالت تلفیق پیشامدها نمی‌توان امکان‌پذیری دو پیشامد تلفیقی را با هم جمع نمود.
 
== رابطهٔ نظریه امکان با نظریه بازی‌ها ==
توانایی اندازه‌های امکان به دلیل شکل‌گیری آن‌ها با کمترین اطلاعات و داده‌های عینی و وجود برداشتهای شخصی و ذهنی، در تحلیل پیشامدها بالاتر و نظریه امکان کارا تر است. به ویژه در موقعیتهایی که به دلیل شدت رقابت در ماهیت بازی‌های بدون اطلاعات کافی یا بازی‌های مبهم امکان دریافت اطلاعات معتبر و کافی وجود نداشته و حتی داده‌های موجود با عدم قطعیت در مورد صحت و اعتبار برخوردار هستند، نظریه امکان این امکان را برای تحلیلگران بازی فراهم می‌آورد تا با گسترش طیف استراتژی‌های محتمل به استراتژیهایاستراتژی‌های امکان‌پذیر، شیوه واقعی تر و ملموس تری از بازی‌های رقابتی و سیاسی را انتخاب نمایند که منطق این گروه از بازیها، مبتنی بر منطق فازی در شرایط عدم قطعیت و ابهام می‌باشد. هر گزینه و استراتژیی در این بازی‌ها یک عضو از مجموعه انتخابهایانتخاب‌های امکان‌پذیر برای حریف و درجه امکان‌پذیری یا درجه الزام، تابع عضویت این عضو در این زیر مجموعه فازی محسوب می‌شود.<ref>[http://i-aim.org/.fa/index.php?option=com_k2&view=item&id=218:تئوری-بازیها-و-نظریه-امكان&Itemid=117 Account Suspended<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
== نظریه امکان در قالب ریاضیات ==
خط ۵۵:
مشروط بر متناهی بودن یا شمارای نامتناهی بودن مجموعهٔ ''U''.
 
اصل موضوع ۱ را می‌توان این‌گونه تفسیر نمود که مجموعهٔ مرجع Ω یک توصیف جامع و فراگیر از تمامی حالات دیگر جهان است. زیرا بنا بر اینبنابراین اصل هیچ وزنی به اطمینان عناصر خارج از Ω داده نمی‌شود.
 
اصل موضوع ۲ را می‌توان این‌گونه تفسیر نمود که شواهد سازندهٔ تابع توزیع امکان،<math>\operatorname{pos}</math> عاری از هر گونه تناقض است. به عبارت دیگر، این اصل منجر می‌شود که دست کم یک عنصر در Ω با امکان ۱ موجود باشد.
خط ۶۳:
:<math>\operatorname{pos}(U \cup V) = \max \left(\operatorname{pos}(U), \operatorname{pos}(V) \right)</math> برای هر زیرمجموعهٔ <math>U</math> و <math>V</math>.
به دلیل اینکه میزان امکان [[اجتماع (مجموعه)|اجتماع]] دو مجموعه را می‌توان از میزان امکان هر جزء آن به دست آورد، می‌توان گفت که میزان امکان نسبت به [[عملگر]] اجتماع، «مولفه‌ای» است.
البته توجه کنید که در حالت کلی میزان امکان نسبت به عملگر اشتراک مولفه‌ایمؤلفه‌ای نیست. در حالت کلی:
 
:<math>\operatorname{pos}(U \cap V) \leq \min \left(\operatorname{pos}(U), \operatorname{pos}(V) \right)</math>
خط ۱۱۴:
 
اشتراک دو مورد آخر می‌شود: <math>\operatorname{nec}(U) = 0</math> و <math>\operatorname{pos}(U) = 1</math> یعنی، شخص باوری نسبت به <math>U</math> ندارد.
توجه داشته باشید که منطق فازی برخلاف نظریه امکان، هم نسبت به اجتماع و هم نسبت به اشتراک مولفه‌ایمؤلفه‌ای است. ارتباط این نظریه با نظریه فازی را با مثال زیر می‌توان شرح داد:
# در منطق فازی: وقتی یک بطری تا نیمه پر است، می‌توان گفت میزان درستی عبارت «بطری پر است» برابر ۰٫۵ است. کلمهٔ «پر» به عنوان یک محمول فازی، میزان مایع درون بطری را توصیف می‌کند.
# در نظریه امکان: یک بطری وجود دارد که یا کاملاً پر یا کاملاً خالی است. عبارت «میزان امکان پر بودن بطری ۰٫۵ است» درجه‌ای از اعتقاد را بیان می‌کند. یک راه برای تفسیر ۰٫۵ در عبارت فوق، با این تعریف است: حاضر هستم در مورد خالی بودن بطری شرط ببندم تا زمانی که نسبت بخت من ۱ به ۱ یا بهتر باشد ولی با هیچ نسبتی از بخت حاضر نیستم شرط ببندم بطری پر است.