سازمان مجاهدین خلق ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌شده] | [نسخهٔ بررسی‌شده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹) |
اصلاح اشکال تایپی برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۹۳:
این سازمان در ۱۵ شهریور سال ۱۳۴۴<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.mojahedin.org/events/5263/سازمان-مجاهدین-خلق-ایران-تأسیس-شد|عنوان=https://www.mojahedin.org/events/5263/سازمان-مجاهدین-خلق-ایران-تأسیس-شد|بازبینی=2017-04-06}}</ref> به رهبری [[محمد حنیف‌نژاد]]، [[سعید محسن]] و [[عبدالرضا نیک‌بین رودسری|عبدالرضا نیک‌بین]] پایه‌گذاری شد؛ اما بعد از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب سال ۱۳۵۷]]، [[عبدالرضا نیک‌بین رودسری|عبدالرضا نیک‌بین]] از فهرستِ رسمیِ بنیان‌گذاران حذف و [[علی‌اصغر بدیع‌زادگان]] که از سال ۱۳۴۵ به سازمان پیوسته بود، جایگزین او شد<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سعید شاهسوندی|کد زبان=fa|تاریخ=۶ مرداد ۱۳۹۶|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-40769166|عنوان=عبدالرضا نیک بین؛ از بنیانگذاری سازمان مجاهدین خلق تا جدایی از آن}}</ref> {{سخ}}
سازمان مجاهدین پس از شکل‌گیری، به اقدام مسلحانه علیه [[دودمان پهلوی]] پرداخت. در سال ۱۳۵۱ [[سازمان امنیت و اطلاعات کشور]] (ساواک) موفق به دستگیری رهبران اولیه این سازمان شده و به حکم دادگاه نظامی وقت، به جُرم «اقدام علیه امنیت کشور، اعمال تروریستی و ترور اتباع ایرانی و آمریکایی»، به [[اعدام]] محکوم و برخی نیز [[زندانی]] شدند. در سال ۱۳۵۴ خورشیدی عده‌ای به رهبریِ [[تقی شهرام]] و [[بهرام آرام]] اقدام به [[ترور]] و حذف اعضای مذهبی از جمله [[مجید شریف واقفی]] در بیرون زندان کردند، و با دست گرفتن قسمتی از سازمان، بیانیهٔ اعلام تغییر ایدئولوژی از اسلام به [[مارکسیسم]] را منتشر کرند. پس از آن؛ اعضای سازمان به دو دسته مارکسیست به رهبری [[تقی شهرام]] و [[بهرام آرام]] و مسلمان به رهبری [[مسعود رجوی]]، [[موسی خیابانی]] و… تقسیم شدند.<ref name="autogenerated1">[http://azadi.8890.servegame.org/pages/detailsNews.aspx?newsid=46204 ۳۰ دی خجسته روز آزادی امید خلق و میهن |سازمان مجاهدین خلق ایران |<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دربارهٔ مجاهدین خلق ایران|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=16}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزش و تشریح اطلاعیه و تبیین مواضع سازمان مجاهدین خلق ایران در برابر جریان اپورتونیستی چپ نما|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=سازمان مجاهدین خلق|سال=57|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref>
پس از پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، بخش مذهبی سازمان مجاهدین خلق به رهبری [[موسی خیابانی]] و [[مسعود رجوی]] فعالیت خود را تحت عنوان جنبش ملی مجاهدین اعلام کردند امّا بر سر اختلاف نظر با روحانیون وقت -از جمله [[روح‌الله خمینی]]- به مخالفت علیه [[نظام جمهوری اسلامی]] روی آورد. پس از [[تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰]] و عزل [[ابوالحسن بنی‌صدر]] این سازمان هدف خود را سرنگونی [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] عنوان کرد. سازمان مجاهدین دو سال بعد از جنگ ایران و عراق در سال ۶۱ به [[عراق]] رفتند و با همکاری [[ارتش عراق]]، اقدام به تشکیل بازویی نظامی به نام «ارتش آزادی‌بخش ملی ایران» کرد و در کنار [[ارتش عراق]] در جنگ علیه ایران مشارکت کرد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/08/120801_008-iraq-us-mko.shtml آمریکا خواستار 'همکاری' مجاهدین خلق و خروج از پایگاه اشرف شد]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> این نیروی نظامی در طول [[جنگ ایران و عراق]]، از سوی خاک عراق، بیش از یکصد عملیات نظامی علیه مواضع نیروهای ایرانی شکل داد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/07/120730_l39_foroogh-javidan_yaghoobi.shtml زمینه‌ها و نتایج عملیات فروغ جاویدان]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> مهم‌ترین عملیات نظامی سازمان در سال ۱۳۶۷ تحت عنوان [[فروغ جاویدان]] انجام شد و جمهوری اسلامی در واکنش به آن [[اعدام زندانیان سیاسی (تابستان ۱۳۶۷)]] همه اعضای زندانی سازمان را که حاضر به برائت از سازمان و ابراز ندامت از اعمال خود نشده بودند را در زندان‌های ایران اعدام کرد. اگرچه آمار دقیقی از تعداد اعدام شدگان منتشر نشده ولی [[گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران|گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد تعداد آنها را]] ۱۸۷۹<ref>[http://www.radiofarda.com/a/f7-reyshahri-over-executions-of-67-and-montazeri/27949834.html انتشار فایل اظهارات آیت‌الله منتظری درباره اعدام‌های تابستان ۶۷ در دیدار با مسئولان قضایی]، ''رادیو فردا''</ref> نفر و دیگر منابع ۳۰۰۰<ref>[http://www.radiofarda.com/a/f8-montazeri/27955582.html پس‌لرزه‌های انتشار فایل صوتی آیت‌الله منتظری]، ''رادیو فردا''</ref> تا ۴۴۸۲<ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2016/09/160907_u04_khomeini_executions صد فعال و دانشگاهی خواستار شناسایی اعدام‌های ۶۷ به عنوان جنایت علیه بشریت شدند]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> نفر تخمین زده‌اند.
| |||