نهضت ملی‌شدن صنعت نفت ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۳۹:
پس از کودتای ۲۸ مرداد، نخست‌وزیر جدید، [[فضل‌الله زاهدی]] روابط با دولت [[انگلیس]] را که در زمان [[مصدق]] قطع شده بود از سر گرفت. مذاکرات نفت از ۲۲ فروردین ۱۳۳۳ با سرپرستی وزیر اقتصاد و دارایی، دکتر [[علی امینی]] آغاز شد که منجر به قرارداد کنسرسیوم یا قرارداد امینی - پیج گردید. دکتر علی امینی وزیر دارایی پیشین دولت مصدق نیز بود. [[محمد درخشش]] نماینده تهران در دوره هجدهم [[مجلس شورای ملی]] در مخالفت با قرارداد کنسرسیوم سخنرانی کرد. بر اساس قرارداد جدید که پس از ماه‌ها مذاکره در ۲۸ شهریور، به امضای طرفین و در ۲۹ مهر به تأیید مجلس شورای ملی و در ۶ آبان به تصویب مجلس سنا رسید، اگرچه [[ملی شدن نفت]] و صنایع [[نفت ایران]] مورد پذیرش طرف‌های خارجی قرار گرفت ولی دولت ایران تضمین می‌کرد که تا ۲۵ سال نفت تولیدی را به شرکت‌های عضو کنسرسیوم (آمریکایی، انگلیسی، هلندی و فرانسوی) بفروشد. بدین ترتیب فروش نفت ایران پس از نزدیک به چهار سال وقفه در بهمن سال ۱۳۳۳ از سر گرفته شد.
 
[[محمد درخشش]] نماینده تهران در دوره هجدهم مجلس شورای ملی در مخالفت با قرارداد کنسرسیوم سخنرانی هفت ساعته کرد اما در نهایت مجلس با تنها ۵ رأی مخالف قراداد کنسرسیوم را در ۲۹ مهر ۱۳۳۳ تصویب کرد.<ref>مذاکرات مجلس هجدهم، نشست 59 http://mashruteh.org/wiki/index.php?title=مذاکرات_مجلس_شورای_ملی_۲۹_مهر_۱۳۳۳_نشست_۵۹</ref> در این قرارداد که به "قرارداد امینی-پیج" نیز معروف شده‌است برخلاف [[قانون ملی شدن نفت]] ایران باز هم اکتشاف و استخراج و فروش نفت را به دست شرکت‌های خارجی سپرد و ایران به دریافت حق‌الامتیاز (با نام مبهم "پرداخت اعلام شده") براساس اصل کلی [[اصل پنجاه-پنجاه|پنجاه-پنجاه]] اکتفا کرد. بر اساس این قرارداد [[شرکت نفت ایران و انگلیس]] ۴۰٪، شرکت‌های آمریکایی نیز ۴۰٪، شرکت [[شل]] ۱۴٪ و [[شرکت نفت فرانسه]] ۶٪ در منافع کار سهیم بودند.
 
== جستارهای وابسته ==