جزماندیشی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز ←تعریف: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
جز ویرایش بهوسیلهٔ ابرابزار: |
||
خط ۲:
== تعریف ==
جزمباوری - از دید فلسفی - بیانگر اندیشهٔ [[دیالکتیکی|غیردیالکتیکی]]، [[متافیزیک]]ی است، که بر معارف حاصله - بدون کوچکترین انتقاد - باور میآورد، آنها را بهطور کلیشهای در شرایط جدید پیاده میکند، بدون این که خود به تحلیل و واکاوی آنها بپردازد، بدون اینکه به تعمیم تئوریکی آنها اقدام کند و بدین طریق به پیشرفت معرفتی راستین یاری رساند.<ref name="roshangari" /> دگماتیسم، مشخصه خاص هر مذهب و هر نگرش مذهبی است.<ref name="roshangari" />
جزمباوری به معنای مکتب جزمی است. البته سخن جزمی و قطعی چند نوع است. این اصطلاح را غالباً فقط در یک مورد آن به کارمی برند.
خط ۹:
* گاهی برخی مطالب و سخنان به امور فطری و بدیهیات اوّلی و معلومات حضوری استوار است، به گونهای که با اندک تأملی صحت و درستی مطالب بیان شده و مورد تأیید و تصدیق قرار میگیرد، بدون این که نیاز به دلیل و برهان باشد.
در همهٔ موارد سهگانهٔ بالا، سخن به شیوهٔ قطعی و جزمی بیان میشود، ولی
از سوی دیگر به نوشتهٔ [[لغتنامه دهخدا|لغتنامهٔ دهخدا]]: «دگماتیسم به معنای فلسفه مبتنی بر یقین، و آن مجموعه افکار کسانی است که معتقد به حل مسائل مابعدالطبیعه با روش علمی هستند.»<ref>لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «دگماتیسم».</ref>
خط ۱۹:
* دهخدا، علیاکبر، لغتنامهٔ دهخدا.
* طلوعی، محمود، فرهنگ جامع سیاسی.
* بهرنگ، ش.
[[رده:اصلها]]
|