سیلیسیم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
فاصله
جز با توجه به ويكي انگليسي
خط ۳:
'''سیلیسیوم'''<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= |نام= |کتاب=شیمی ۲ کلاس یازده | ناشر=سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی |سال=١٣٩۷ |مکان=http://chap.sch.ir/books/6197 |شابک= 978-964-05-2812-9}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.vajehyab.com/amid/سیلیسیم |عنوان=سیلیسیم | ناشر =فرهنگ عمید |تاریخ = |تاریخ بازبینی=25 Jun 2019}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.vajehyab.com/farhangestan/سیلیسیم‌سوزی |عنوان=سیلیسیم‌سوزی | ناشر =واژه‌های مصوّب فرهنگستان ادبیات فارسی |تاریخ = |تاریخ بازبینی=25 Jun 2019}}</ref> {{فرانسوی|Silicium}} یا '''سیلیکن'''<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%b3%db%8c%d9%84%db%8c%da%a9%d9%86&SSOReturnPage=Check&Rand=0 |عنوان=سیلیکن | ناشر =دانشنامه رشد|تاریخ = |تاریخ بازبینی=27 Jun 2019 }}</ref> {{به انگلیسی|Silicon}} با نماد '''Si''' یک [[عنصر شیمیایی]] از خانوادهٔ [[شبه فلزات]] است که در گروه چهاردهم و دورهٔ سوم [[جدول تناوبی]] عنصرها جای دارد. این عنصر یک جامد بلورین ترد و سخت است که رنگی آبی-خاکستری درخشان دارد. [[عدد اتمی]] این عنصر ۱۴ است و چهار [[الکترون]] در لایهٔ ظرفیت دارد. [[جرم اتمی]] سیلیسیم ۲۸٫۰۸۶ است و دارای سه [[ایزوتوپ]] پایدار می‌باشد. واکنش پذیری این عنصر کمتر از [[کربن]] [[نافلز]] هم گروه و بالاسری خود است ولی واکنش پذیری آن از [[ژرمانیم]] شبه فلز پایین دستی اش بیشتر است.
 
سیلیسیم از دید فراوانی برپایهٔ جرم، هشتمین عنصر فراوان در جهان است. البته به سختی می‌توان آن را به صورت خالص و آزاد در طبیعت پیدا کرد. سیلیسیم را بیشتر می‌توان در [[گرد و غبار]]، [[ماسه]]، [[سیارک]]‌ها و [[سیاره]]‌ها و در قالب [[سیلیسیم دی‌اکسید]] یا [[سیلیکات]]‌ها پیدا کرد. بیش از ۹۰٪ پوستهٔ زمین از [[کانی‌های سیلیکات]] ساخته شده‌است به همین دلیل سیلیسسیلیسيم پس از [[اکسیژن]] فراوان‌ترین ماده در پوستهٔ زمین است (نزدیک به ۲۸٪ بر پایهٔ جرم).<ref>Nave, R. [http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/tables/elabund.html Abundances of the Elements in the Earth's Crust], Georgia State University</ref>
 
بیشتر سیلیسیمی که به صورت تجاری کاربرد دارد بدون هیچ گونه جداسازی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و خیلی کم بر روی ترکیب طبیعی آن فراوری صورت می‌گیرد. در بخش صنعت ساختمان و تولید [[سرامیک]] هم هنگام کاربرد رس، ماسه و سنگ‌های سیلیسی همین رویکرد وجود دارد. سیلیکات‌ها در [[سیمان پورتلند]] برای ساخت [[ملات]] و [[اندود گچ و سیمان]] به کار می‌روند و با مخلوط کردن با [[شن]] و ماسه‌های سیلیسی، برای ساخت [[بتن|بتُن]] از آنها استفاده می‌شود. کاربرد دیگر سیلیکون در ساخت بعضی [[سرامیک]]<nowiki/>های سفیدرنگ از قبیل [[پرسلان]]، [[شیشه سودالایم|شیشه‌های سنتی آهک سوددار]] با پایهٔ [[کوارتز]] و… است. [[سیلیسیم کاربید]] از ترکیب‌های امروزی‌تر سیلیکون یا همان سیلیسیم است که به عنوان ساینده و در ساخت سرامیک‌های مقاومت-بالا کاربرد دارد. عنصر سیلیکون یا سیلیسیم (با فرم نوشتاری Silicon) پایه ساخت پلیمرهای مصنوعی پرکاربردی به نام [[سیلیکون]] (با فرم نوشتاری Silicone)یا پلی‌سیلوکسان‌ها می‌باشد.<ref>{{یادکرد ژورنال|10.1016/B978-012369410-2.50037-1|عنوان=35 - Synthetic Polymers|نویسنده=M.C.HackerA.G.Mikos}}</ref><ref>{{Cite journal|date=2019-05-19|title=Silicon|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Silicon&oldid=897834567|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>