فهرست شاهنشاهان ساسانی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز تمیزکاری پانویسهای کوتاه (وظیفه ۲۱) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات
| عنوان سلطنتی = شاهنشاه
| قلمرو = ایرانشهر
| نام بومی = {{Transl|pal|Šāhānšāh ī Ērānšahr}}
| سرحد = امپراتوری
| آخرین پادشاه = [[یزدگرد سوم]] (۶۵۱–۶۳۲)
| تاریخ = ۲۲۴
| فروپاشی = ۶۵۱
| مقر = {{کوچک|
* [[اصطخر]] (۲۲۶–۲۲۴)
* [[تیسفون]] (۶۳۷–۲۲۶) (مقر زمستانی)
* [[گندیشاپور (شهر)|گندیشاپور]] (مدتی کوتاه در دوران [[بهرام یکم]] و [[شاپور دوم]])
* [[همدان]] (مقر تابستانی)
* [[دستگرد]] (مدتی کوتاه در دوران [[خسرو پرویز]])}}
▲|leader1 = [[اردشیر بابکان]] (نخستین)
}}
▲'''[[شاهنشاهی ساسانی]]''' یک شاهنشاهی [[ایران]]ی بود که از سال ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی به مدت ۴۲۷ سال بر جهان ایرانی و سرزمینهای اطراف آن فرمان راند؛ بنیان این [[امپراتوری|شاهنشاهی]] یکپارچه را [[اردشیر بابکان]] (یا ارتخشتره؛ از ''ارت'': مقدس، ''خشتره'': شهریار)<ref name="زند وهومن یسن و کارنامه اردشیر پاپکان">زند وهومن یسن و کارنامه اردشیر پاپکان، صادق هدایت، انتشارات آزادمهر، چاپ نخست ۱۳۸۴</ref> بنا کرد. در دوران این شاهنشاهی بود که سرزمینهای ایرانی شرقی، که زیر فرمان [[کوشانیان]] بودند، و سرزمینهای ایرانی غربی، که زیر فرمان [[اشکانیان]] بودند، برای اولین بار پس از سقوط [[شاهنشاهی هخامنشی|هخامنشیان]] زیر فرمان یک شاهنشاهی در آمده و در یک سایه یک پرچم با یکدیگر متحد گردیدند.<ref name="کارنامه اردشیر بابکان">کارنامه اردشیر بابکان، از متنهای دوره ساسانی</ref> پایتخت ایران در این دوره، شهر [[تیسفون]] در نزدیکی [[بغداد]] در عراق امروزی بود و جامعه ساسانی به چهار طبقه موبدان، جنگاوران، دبیران و پیشهوران تقسیم میشد.<ref>ایران در زمان ساسانیان - آرتور کریستینسن - {{شابک|964-351-285-1}}، صفحه ۱۱۰</ref> دین رسمی دولت ساسانی مزدیسنا بوده و اوستا و زند منابع اصلی حقوقی و دینی حکومتی محسوب میشدند.<ref>ایران در زمان ساسانیان - آرتور کریستینسن - {{شابک|964-351-285-1}}، صفحه ۶۹</ref>
دودمان ساسانی، چهار سده بر بخشهای بزرگی از آسیای غربی، آسیای میانه، آسیای جنوبی، بخشهای کوچکی از اروپا و برای مدت کوتاهی بر شمال آفریقا فرمان راند.
|