بیماری هلندی اقتصاد ایران (۱۳۵۳ تا ۱۳۵۶): تفاوت میان نسخه‌ها

با وقوع [[ستیز عرب‌ها و اسرائیل|جنگ اعراب و اسرائیل]] (در سال ۱۳۵۲ شمسی) و تحریم فروش نفت توسط کشورهای عربی<ref>{{پک|زبان=en|Ann Gillespie|۱۹۹۵|ص=۱۹۴}}</ref> [[محمدرضا پهلوی|شاه]] حاضر به پیوستن به تحریم نفتی نشد.<ref>{{پک|زبان=en|Gawdat Bahgat|۲۰۰۳|ص=۱۲۴}}</ref> ایران، [[عربستان سعودی|عربستان]] را از لحاظ تولید نفت پشت سر گذاشت و در سال ۱۹۷۰ بزرگترین تولیدکننده نفت در [[خاورمیانه]] شد.<ref>{{پک|زبان=en|James Bamberg|۲۰۰۰|ص=۱۷۳}}</ref> [[ریچارد نیکسون]]، [[رئیس‌جمهور آمریکا]]، برای مقابله با قیمت بالای نفت ناچار شد تا دو بار (در سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۲) ارزش [[دلار آمریکا|دلار]] را کاهش دهد. [[اوپک]] نیز به رهبری محمدرضاشاه با این حرکت مقابله کرد و دو بار (هر بار اندکی پس از کاهش ارزش دلار) قیمت نفت را افزایش داد. از سوی دیگر، [[اکتشاف نفت]] در داخل [[آب‌های سرزمینی|مرزهای آبی]] [[خلیج فارس]]، به شاه این امکان را داد تا با شرکت‌های کوچک و جدید خارج از [[قرارداد کنسرسیوم|کنسرسیوم]]، قراردادهای [[اکتشاف و حفاری چاه‌های نفت|کشف و استخراج]] جدید منعقد کند.<ref>{{پک|زبان=en|Ann Gillespie|۱۹۹۵|ص=۱۹۴–۱۹۳}}</ref> شاه معتقد بود که بزرگ‌ترین منبع طبیعی ایران، یعنی نفت، قبل از پایان [[قرن بیستم]] به‌طور کامل تمام خواهد شد. از این رو در نظر داشت با به حداکثر رساندن بهره‌برداری از نفت، اقتصاد صنعتی مدرن و متنوعی را پایه‌ریزی کند تا ایرانی امن و روبه پیشرفت بعد از اتمام نفت امکان استمرار داشته‌باشد.<ref>تصمیم‌های دشوار، سایروس ونس، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی صفحهٔ ۲۷</ref>▼