برکه کل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹)
گسترش مقاله
خط ۱۰:
| استان =[[استان فارس|فارس]]
| شهرستان =[[شهرستان گراش|گراش]]
| بخش =[[بخش مرکزی شهرستان گراش|مرکزی]]
| نام محلی =
| نام‌های دیگر =گنج‌البحر
خط ۱۸:
| کاربری = [[آب‌انبار]]
| کاربری کنونی =
| دیرینگی = [[صفویهقاجاریان]]
| شماره ثبت = ۳۲۹۲
| تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۷۹|پیوند=نه}}
| دوره ساخت اثر = [[صفویهقاجاریان]]
| بانی اثر =حاج‌اسدالله دهباشی
| مالک اثر =
| مالک فعلی اثر =
خط ۳۱:
| وبگاه =
| پانویس =
}}'''برکهٔ کل''' یک [[آب‌انبار]] تاریخی مربوط به دورهٔ [[صفویان|صفویقاجاریان]] است که در شهر [[شهرستان گراش]]، [[استان فارس]] قرار دارد. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۷۹|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۳۲۹۲ به‌عنواندر یکی ازفهرست [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۲۰۱۱-۰۵-۱۹}}</ref> این آب‌انبار، بزرگترین آب‌انبار ساخته‌شده در ایران است.<ref name=":4">{{یادکرد کتاب|عنوان=برکهٔ کل، بزرگ‌ترین آب‌انبار ایران|نام خانوادگی=نوذری|نام=عزت‌الله|ناشر=|سال=۱۳۷۱|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref> برکهٔ کل در جنوب‌غربی شهر گراش و در مسیر رودخانهٔ فصلی پِیت قرار دارد.
 
دربارهٔ تاریخچهٔ ساخت، سهام آب و نوع سقف آن ابهامات فراوانی وجود دارد و تاکنون مطالعات میدانی گسترده‌ای بر روی این بنا انجام نشده است.
سقف این آب‌انبار در [[زمین‌لرزه ۱۳۳۹ لار|زمین‌لرزهٔ سال ۱۳۳۹ لارستان]] به‌طور کامل فروریخته‌است. آب موجود در آن همچنان برای مصارف [[کشاورزی]] و آشامیدنی استفاده می‌شود.
 
== تاریخچه ==
برکهٔ کل توسط حاج‌اسدالله که از نیکوکاران نامی گراش در دوران قاجاریه به شمار می‌رود ساخته شده است. جانمایی این بنا به گونه‌ای است که در فصول بارندگی از آب پر شود و آب مورد نیاز در فصول خشکسالی و گرما را تأمین کند. این جانمایی به قدری هنرمندانه صورت گرفته است که امروزه و با وجود ساخت و ساز در اطراف بنا و تخریب قسمت‌های قابل‌توجهی از مسیرهای آبگیری آب‌انبار، پس از بارش‌های فصلی مخزن آب‌انبار پر می‌شود.
 
هیچ کتیبه‌ای بر این بنا وجود ندارد که بتوان تاریخ دقیق ساخت برکه را از آن استخراج کرد، اما با استناد به اسناد تاریخی مربوط به ساخت آب‌انبار آسدالله (که در نزدیکی برکهٔ کل قرار دارد و توسط یک شخص ساخته شده است) می‌توان دوران ساخت آب‌انبار را به دورهٔ قاجاریه نسبت داد.<ref name=":42">{{یادکرد کتاب|عنوان=جامعه‌شناسی گراش|نام خانوادگی=صلاحی|نام=عبدالعلی|ناشر=اناالحق|سال=۱۳۹۴|شابک=6009033578|مکان=گراش|صفحات=}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==