حاج ابراهیم کلانتر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{Infobox Officeholder

| nickname = [[اعتمادالدوله]]

| image = Haram-etemad.jpg|250px

| office1 =

| monarch1 =

| monarch2= [[آقامحمد خان قاجار]]

| term_start2 = ۱۲۰۵

| monarch3= [[آقامحمد خان قاجار]]{{-}}[[فتحعلی شاه قاجار]]

| term_start3 = ۱۲۰۹

| predecessor3 = [[میرزا محمدحسین وفای فراهانی]]

| successor3 = [[میرزا شفیع مازندرانی|میرزا محمدشفیع آصف‌الدوله]]

| birth_place = [[شیراز]]،

| death_place = [[طالقان]]،

| nationality = {{پرچم|ایران|۱۹۲۵}}

 

| occupation = سیاستمدار

}}

 

 

== تصمیم‌های سرنوشت ساز ==

=== تسلیم جنوب ایران به آقا محمد خان ===

 

لطفعلی خان شیراز را به حاج ابراهیم کلانتر سپرد و عازم اصفهان شد. همین که اختیار شیراز به دست حاجی ابراهیم کلانتر افتاد، چون می‌دانست که لطفعلی خان بر نیات باطنی او آگاهی یافته، از یک طرف در شیراز به دستگیری بزرگان خاندان زند پرداخت و از طرف دیگر عبدالرحیم خان، برادر خود را که در اردوی لطفعلی خان بود به شوراندن لشکریان او واداشت. به این ترتیب بیشتر همراهان لطفعلی خان که کسانشان در شیراز مورد تهدید و تعرض کلانتر بودند، شبانه از [[قمشه]] (محل اردو) پراکنده شدند و لطفعلی خان به همین علت از جلوی آقا محمدخان منهزم گردید و به شیراز برگشت، اما کلانتر و یاران او جوان رشید زند را به شهر راه ندادند و او چاره‌ای ندید جز اینکه به جانب بوشهر رهسپار گردد.

آغا محمدخان حکومت شیراز را به کلانتر سپرد. این اقدام حاج ابراهیم خان باعث شد آغا محمدخان به سادگی بر جنوب ایران سلطه پیدا کند و با برانداختن حکومت زندها، حوزه نفوذ و سلطنت خود را گسترش دهد.

 

{{quotation|من فراموش نمی‌کنم که این یک یهودی، حاج ابراهیم، بود که کمک کرد قاجارها سلطنت را بدست آورند.<ref name="Outcaste p32">Outcaste: Jewish Life in Southern Iran, Lawrence Loeb, p32, 2012.</ref>}}

 

او در دوران فتحعلی شاه به تدریج بر میزان نفوذ و اقتدار خود افزود و فرزندان و بستگانش را بر ولایات دور و نزدیک کشور حاکم کرد. اما همین قدرت زیاد باعث بدگمانی شاه قاجار نسبت به او شد و سرانجامی شومی برایش رقم زد.

 

بنابر قولی دیگر او را به بند کشیده و از سقف مطبخ عمارت پادشاهی آویزان کردند. دیگ بسیار بزرگی را پر از آب نموده و هیزم فراوان زیر آن روشن کردند تا آب داخل دیگ بجوش آمد و سپس ابراهیم خان کلانتر را آرام آرام با طناب به داخل دیگ آبجوش فرو بردند و به قتل رسید.

دارایی‌های او به نفع شاه ضبط شد و سمتش به [[میرزا محمدشفیع آصف‌الدوله]] رسید.

* سپهر، ناسخ التواریخ قاجاریه، ج ۱، تهران، ۱۳۵۳، اسلامیه

* خورسندی، علی، زندگی سیاسی حاج ابراهیم کلانتر، تهران، اوحدی، ۱۳۷۷

* افشاری، پرویز، صدر اعظم‌های قاجاریه، تهران، وزارت امور خارجه، ۱۳۷۲.

 

== پیوند به بیرون ==