'''ویسواوا شیمبورسکا''' و آوانیوسیآوانویسی درست '''ویسلاوا شیمبورسکا''', {{Lang-pl|Maria Wisława Anna Szymborska}} {{لهستانی|Wisława Szymborska}} {{رچ}} (زادهٔ ۱۹۲۳ - درگذشتهدرگذشتهٔ ۲۰۱۲) [[شاعر]]، [[مقاله‌نویس]]، [[مترجم]] [[لهستان]]ی است. او در سال ۱۹۹۶ برنده [[جایزه نوبل ادبیات]] شد. داوران کمیتهکمیتهٔ ادبی جایزهجایزهٔ نوبل در توصیف وی، او را «[[ولفگانگ آمادئوس موتسارت|موتسارت]] شعر» خوانده بودند.بودند؛ کسی که ظرافت‌های زبانی را با «شور و هیجان‌های [[لودویگ وان بتهوون|بتهوونی]]» در هم آمیخته بود.<ref>[http://www.radiofarda.com/archive/news/20120202/143/143.html?id=24470652 شاعر لهستانی برنده نوبل درگذشت]، رادیو فردا</ref>
اشعار وی به زبان‌های انگلیسی و بسیاری از [[زبان‌های اروپایی]]، چینی، فارسی، عبری و عربی ترجمه شده‌است.
چندین مجموعهمجموعهٔ شعر و کتاب‌هاییکتاب‌های بسیاری که ترجمهترجمهٔ او از [[زبان فرانسه]] به [[زبان لهستانی]] است، در کنار ده‌ها مقالهمقالهٔ ادبی دیگر از او برجایبه جا مانده‌است.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/rolling_news/2012/02/120201_u07_wislawa_szymborska_died.shtml شاعر لهستانی برنده جایزه نوبل درگذشت]، بی‌بی‌سی فارسی</ref>
== زندگی‌نامه ==
ویسواوا شیمبورسکا در دوم ژوئیهژوئیهٔ ۱۹۲۳ در روستایی در غرب لهستان متولد شد.<ref name="زمانه">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.radiozamaneh.com/214404 | عنوان=ویسواوا شیمبورسکا: هیچ چیز دو بار اتفاق نمی‌افتد | ناشر=رادیو زمانه | تاریخ=۲۰ فروردین ۱۳۹۴ | نویسنده=حسین نوش‌آذر}}</ref> پدرش مباشر املاک یک خانوادهخانوادهٔ کنت بود. هشت ساله بود که همراه با والدینش به [[کراکوف]] مهاجرت کرد. بین سال‌های ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۸ در [[دانشگاه یاگیلونیا]] کراکوف به تحصیل در رشتهرشتهٔ ادبیات و جامعه‌شناسی پرداخت. اولین شعرش در سال ۱۹۴۵ در روزنامه‌ای در کراکوف چاپ شد. در اولین مجموعهمجموعهٔ شعرش با نام ''برای این است که زنده‌ایم''، آشکارا تحت تأثیر سبک ادبی رسماً تأیید شده از سوی رژیم کمونیستی لهستان، نظریهنظریهٔ [[رئالیسم سوسیالیستی]] بود. در سال ۱۹۵۳ به عضویت هیئت تحریریهتحریریهٔ یک [[مجله ادبی]] با گرایش‌های روشنفکری درآمد و تا سال ۱۹۸۱ در آن مجله حضور داشت. در طی این مدتمدت، وی نه تنها به عنوان یک شاعر،شاعر؛ که در مقام منتقد کتاب و مترجم شعر نیز به شهرت دست پیدا کرد.
ویسواوا شیمبورسکا، در تاریخ ۱ فوریه ۲۰۱۲، بر اثر [[سرطان ریه]] در شهر کراکوف درگذشت.<ref>[http://www.dw.de/dw/article/0,,15713026,00.html ویسواوا شیمبورسکا، "موتسارت شعر" درگذشت]، دویچه وله فارسی</ref>
خط ۷۷:
== کتاب‌شناسی ==
* برای این است که زنده‌ایم ۱۹۵۲
* پرسشگریپرسش‌گری از خود ۱۹۵۴
* فراخواندن یتی ۱۹۵۷
* نمک ۱۹۶۲ (ترجمهترجمهٔ [[رضا عظیمی]] و عرفان کریمی نجات، نشر آنیما)
* یکصد و یک شعر ۱۹۶۶
* کُلی حال ۱۹۶۷
خط ۸۶:
* به هر حال ۱۹۷۲
* یک عدد بزرگ ۱۹۷۶
* مردمِ روی پل (آدم‌های روی پل) ۱۹۸۶(ترجمهترجمهٔ مارک اسموژینسکی و شهرام شیدایی و چوکا چکاد)
* خواندنِ بیخودی ۱۹۹۲
* پایان و آغاز ۱۹۹۳
خط ۹۵:
* دونقطه ۲۰۰۵
* اینجا ۲۰۰۹
* عجیب‌ترین کلمات (ترجمهترجمهٔ [[بابک زمانی]])
== ترجمهٔ آثار به فارسی ==
پیشکسوتهایپیشکسوتان ترجمهترجمهٔ اشعار شیمبورسکا را از اصلزبان اصلی به زبان فارسیفارسی، دو تا گروه مترجمینمترجم بودبودند که هر یک از آن صاحب گزینه اشعار شیمبورسکا به شکل کتاب است: مارک اسموژینکسی و شهرام شیدایی و چوکا چکاد با "آدمها روی پل" (تهران، ۱۳۷۷)؛ و [[خاندان دولتشاهی|علیرضا دولتشاهی]] و [[ایونا نویسکا]] با "عکس‍ی از ی‍ازده س‍پ‍ت‍ام‍ب‍ر" (تهران، ۱۳۸۲). هر دوی این ترجمه،ترجمه‌ها، نتیجهحاصل همکاری یک ایرانشناس لهستانی با شعرا یا شاعر ایرانی استبوده‌است.▼
▲پیشکسوتهای ترجمه اشعار شیمبورسکا را از اصل به زبان فارسی دو تا گروه مترجمین بود که هر یک از آن صاحب گزینه اشعار شیمبورسکا به شکل کتاب است: مارک اسموژینکسی و شهرام شیدایی و چوکا چکاد با "آدمها روی پل" (تهران، ۱۳۷۷)؛ و [[خاندان دولتشاهی|علیرضا دولتشاهی]] و [[ایونا نویسکا]] با "عکس‍ی از ی‍ازده س‍پ‍ت‍ام‍ب‍ر" (تهران، ۱۳۸۲). هر دوی این ترجمه، نتیجه همکاری یک ایرانشناس لهستانی با شعرا یا شاعر ایرانی است.
