کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز «کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷» را محافظت کرد: مناقشه بر روی مطالب/جنگ ویرایشی غیرسازنده ([ویرایش=تنها مدیران] (زمان سرآمدن ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۵۰ (UTC))) |
ابرابزار |
||
خط ۱:
{{Infobox military conflict
| conflict = کشتار ارمنی – تاتار
| partof = [[انقلاب ۱۹۰۵ روسیه]]
| image = Neft.jpg
| image_size = 290
| caption = یک [[کازاک]] در نزدیکی [[باکو|میادین نفتی باکو]]، حدود ۱۹۰۵.
| date = ۱۹۰۵–۱۹۰۷
| place = [[قفقاز]]، [[امپراتوری روسیه]]
| territory =
| result =
| status =
| combatant1 = گروه‌های ارمنی
* [[فدراسیون انقلابی ارمنی]]
| combatant2 = گروه‌های مسلمان قفقازی<ref>[https://www.nytimes.com/1905/06/23/archives/butchery-in-the-caucasus-a-state-of-civil-war-30000-combatants-of.html BUTCHERY IN THE CAUCASUS.; A State of Civil War -- 30,000 Combatants of Various Races] ''[[The New York Times]]''</ref>
| combatant3 = {{flag|Russian Empire}}
| commander1 =
| commander2 =
| commander3 =
| strength1 =
| strength2 =
| strength4 =
| casualties1 =
| casualties2 =
| casualties4 =
| notes =
}}
[[پرونده:Churchplunderda.jpg|بندانگشتی|190px|چپ|کلیسای ارمنی در روستای گیاز در نخجوان توسط تاتارها ویران شده‌است<ref name="Luigi Villari. FIRE AND SWORD IN THE CAUCASUS"/>]]
'''کشتار ارمنی – تاتار'''، کشتاری است که [[تاتارها]]<ref>Suha Bolukbasi. [http://books.google.ca/books?id=v2qLIiqoCK8C&pg=PA43 Nation-building in Azerbaijan]. Willem van Schendel (ed.), Erik Jan Zürcher (ed.). ''Identity politics in Central Asia and the Muslim world''. I.B.Tauris, 2001. "Until the 1905—6 Armeno-Tatar (the Azeris were called Tatars by Russia) war, localism was the main tenet of cultural identity among Azeri intellectuals."</ref><ref>Joseph Russell Rudolph. [http://books.google.ca/books?id=OYjnwO_hQh8C&pg=PA187 Hot spot: North America and Europe]. ABC-CLIO, 2008. "To these larger moments can be added dozens of lesser ones, such as the 1905-06 Armenian-Tartar wars that gave Azeris and Armenians an opportunity to kill one another in the areas of Armenia and Azerbaijan that were then controlled by Russia..."</ref>(در سده بیستم اقوام مسلمان [[قفقاز]] را تاتار می‌نامیدند)<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/46781/Azerbaijan/129462/History#ref=ref481438 Britannica Online Encyclopedia. Azerbaijan. History.]</ref><ref>[[دانشنامه افرون و بروک‌هاوس|Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary]]. [http://www.vehi.net/brokgauz/all/103/103729.shtml Turks]</ref><ref>Willem van Schendel, Erik Jan Zürcher. Identity Politics in Central Asia and the Muslim World: Nationalism, Ethnicity and Labour in the Twentieth Century. I.B.Tauris, 2001. {{ISBN|1-86064-261-6|en}}, {{ISBN|978-1-86064-261-6|en}}, p. 43</ref> به تحریک و با حمایت [[روسیه تزاری]] بین سال‌های ۱۹۰۵ تا ۱۹۰۷ علیه [[ارمنیان]] صورت گرفت.<ref name="ReferenceA">[[هراند پاسدرماجیان]]. تاریخ ارمنستان. تهران: انتشارات زرین، صفحه:۴۶۰</ref>
دولت تزاری که بر اثر جنگ با [[ژاپن]] و در نتیجه هیجان‌های انقلابی ([[انقلاب روسیه (۱۹۰۵)]])، که پس از شکست‌های منچوری ([[جنگ روسیه و ژاپن]]) در سرتاسر کشور احساس می‌شد ضعیف شده بود، تصمیم گرفت به کشتار دست بزند. آنهم به کشتار با واسطه تا مقاومت ارمنیان را درهم بشکند.▼
«[[سن پترزبورگ]] حس تعصب کهنه پرستی تاتارها را علیه [[ارمنیان]] برانگیخت و به آنان اشاره کرد که کشتار را آغاز کنند.»<ref name="Victor Berard,G. Fox-Davies,G. O. Pope. The Russian Empire and Czarism (1905)">[http://www.forgottenbooks.com/readbook_text/The_Russian_Empire_and_Czarism_1000066081/285 The Russian Empire and Czarism (1905)], p. 257</ref>▼
== تاریخ ==
سطر ۱۱ ⟵ ۳۴:
== کشتار ارمنیان ==
[[پرونده:Armenian house plundered.jpg|بندانگشتی|190px|چپ|خانه‌ای متعلق به یک ارمنی، توسط تاتارها تخریب شده‌است در روستای تامبات در نخجوان]]
▲دولت تزاری که بر اثر جنگ با [[ژاپن]] و در نتیجه هیجان‌های انقلابی ([[انقلاب روسیه (۱۹۰۵)]])، که پس از شکست‌های منچوری ([[جنگ روسیه و ژاپن]]) در سرتاسر کشور احساس می‌شد ضعیف شده بود، تصمیم گرفت به کشتار دست بزند. آنهم به کشتار با واسطه تا مقاومت ارمنیان را درهم بشکند.
▲«[[سن پترزبورگ]] حس تعصب کهنه پرستی تاتارها را علیه [[ارمنیان]] برانگیخت و به آنان اشاره کرد که کشتار را آغاز کنند.»<ref name=" Victor Berard
دسته‌های تاتار که به وسیلهٔ مقامات دولتی روس مسلح شده بودند در ماه فوریه سال ۱۹۰۵ به جان ارمنی‌های [[قفقاز جنوبی]] افتادند. کشتارها و غارت‌های بسیار شدیدی در نیمه‌های ماه فوریه در [[باکو]] روی داد. چند نفر از روشنفکران تاتار، از جمله [[:w:en:Ahmet Ağaoğlu|احمد آغایف]] مشهور که بعدها در [[ترکیه]] نقش مهمی در نهضت ([[پان تورانیسم]]) بازی کرد، تبدیل به آلت بی‌اراده‌ای در دست مقامات روسی شدند و از طرف آنان مأموریت یافتند که این کشتارها را راه بیندازند.<ref>Russian Azerbaijan, 1905-1920. The Shaping of National Identity in a Muslim Community. By Tadeusz Swietochowski</ref>
سطر ۲۲ ⟵ ۴۷:
حملات علیه ارمنیان باکو در ۱۹ فوریه ۱۹۰۵ میلادی آغاز یافت و در روزهای ۲۰ و ۲۱ فوریه صورت یک کشتار واقعی به خود گرفت. ارمنیان خواستار حمایت مقامات روسی شدند، لیکن مقامات مذکور که در واقع همدست تاتارها بودند از دخالت در این امر خودداری کردند.
[[ویکتور برار]] در کتاب خود این گونه می‌نویسد که:{{گفتاورد|«آنگاه [[ارمنی‌های جمهوری آذربایجان|ارمنی‌های باکو]] به ناچار سرنوشت خود را، خود به دست گرفتند. در ۲۱ فوریه جوانان ارمنی مسلح به طپانچه و [[تفنگ]] که به شتاب گردآورده بودند به کوچه‌ها و خیابانهایی که دسته‌های مسلح تاتار در آن بودند سرازیر شدند. نظامیان روسی فقط ناظر صحنه بودند، در پایان روز، تاتارها از همه کوچه‌های اطراف کلیسای ارمنیان و اطراف ایستگاه
پلیس و نظامیان روسی که تا به آن لحظه به عنوان تماشاچیان بی‌طرف ناظر صحنه نبرد بودند به پیروی از نقش محرکی که نقش مقامات دولت تزاری بود، و تا وقتی که به نظر می‌رسید تاتارها برنده‌اند حالت بی‌طرف به خود گرفته بودند، از آن حالت بدرآمدند، با پیشرفت حمله متقابل ارمنی‌ها ناچار به دخالت شدند و قبول کردند که دوباره نظم را برقرار سازند.<ref name="Luigi Villari. FIRE AND SWORD IN THE CAUCASUS"/>
سطر ۳۳ ⟵ ۵۷:
== نگارخانه ==
{{وسط‌چین}}
<gallery>
پرونده:Natchivanm.jpg|اجساد ارمنی در نخجوان<ref name="Luigi Villari. FIRE AND SWORD IN THE CAUCASUS"/>
پرونده:Azeri (tatar) victim in Baku.jpg|یک قربانی در کشتار باکو
</gallery>
{{پایان}}
== جستارهای وابسته ==
| |||