|
|imdb_id =
}}
'''کنت آرتور دو گوبینو''' {{به فرانسوی|Joseph Arthur de Gobineau}} {{رچ}} ([[۱۸۱۶ (میلادی)|۱۸۱۶]] - [[۱۸۸۲ (میلادی)|۱۸۸۲]]) [[نویسنده]]، خاورشناس، شاعر، مورخ، محقق و دیپلمات [[مردم فرانسوی|فرانسوی]] بود.
ریشهٔ نظریات [[نژادگرائی|نژادگرایانه]] را در عصر جدید به او نسبت می‌دهند. با این که در زمان حیاتش جز در نزد معدودی از روشنفکران و هنرمندان مانند [[واگنر]] که دوست او بود شناخته نشد، ولی پس از مرگش اندیشه‌های او طرفدارانی یافت و اصول و عقاید او دربارهٔ عدم تساوی نژادها مخصوصاً در [[آلمان]] بسیار مورد توجه قرار گرفت و او را به شهرت جهانی رساند.
== سفر به ایران ==
گوبینو در سال ۱۸۵۵ به همراه همسر و دخترش از طریق بندر [[بوشهر]] به [[ایران]] آمد و از طرف دربار استقبال باشکوهی از او به عمل آمد. در طول اقامت خود در ایران به زبان [[فارسی]] مسلط شد و به کارهایی از قبیل [[سکه‌شناسی]] و مطالعهٔ تاریخ و [[فلسفه]] و ترجمهٔ متون فارسی به فرانسه مشغول گشت. خود گوبینو در نامه‌ای به خواهرش می‌نویسد: در ایران همه چیز هست؛ زندگی، خدا، هستی، نیکی و… من به ایران آمده‌ام تا ببینم مردم این سرزمین پهناور و باستانی چطور زندگی می‌کنند و چطور می‌اندیشند{{منبع؟}}. گوبینو در طول زندگی پرماجرای خود در سال ۱۸۵۸ بار دیگر به فرانسه بازگشت و به [[آمریکا]] رفت و بعد از مدتی بار دیگر در مقام سفیر فرانسه به [[تهران]] اعزام شد و تا سال ۱۸۶۳ در این مقام باقی ماند. سال‌های آخر عمر او در سفر به سرزمین‌های اروپایی مخصوصاً آلمان و [[ایتالیا]] سپری شد و در اواخر عمر هم در [[پاریس]] زیست و در شهر [[تورین]] درگذشت.
ارنست اورسل در کتاب سفرنامه اورسل می‌نویسد:<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =اورسل| نام =ارنست| عنوان = سفرنامه ارنست اورسل| سال =1353| ناشر = شرکت افست| مکان =ایران | زبان = پارسی|مترجم=علی اصغرسعیدی|شماره ثبت کتابخانه ملی = 74|صفحه = 276|}}</ref>
{{نقل قول|بابیه یک آئین سیاسی و مذهبی است که پیدایش و گسترش آن یکی از پدیده‌های شایان توجه تطور مذهبی در ایران معاصر به شمار می‌رود. چند صفحه‌ای که از '''کتاب مذاهب و فلسفه در آسیایی وسطی''' اثر آقای گوبینو اقتباس شده، تصور درستی از نهضت بزرگ افکار مذهبی که در ایران مسلمان را تکان داده است، بدست خواهد داد. آقای گوبینو یکی از افرادی است که مشرق زمین را خوب مطالعه و درک کرده است و با زبانهای محلی این سرزمین آشنایی عمیق دارد. این دیپلمات فرآنسوی که در اروپا با انتشار مقالات و آثار عالمانه اش معروفیت خاصی پیدا کرده است در ایران نیز نامش با ترجمه کتاب '''«مباحثی دربارهٔ روش دکارت»''' که نثر آن به فارسی فصیح و روانی است و از طرف دانشمندان و روشنفکران ایران سخت مورد اقبال واقع شده – برای همه آشنا است.}}
== عقاید و اندیشه‌ها ==
گروهی او را فیلسوف و از بزرگ‌ترین متفکران جهان می‌شمارند، در حالی که جمعی دیگر اندیشه‌های او را مضر و دورریختنی می‌دانند؛ ولی بدون شک اندیشه‌های او در قرن بیستم منشأ تحولات زیادی در اروپا شد. کنت دو گوبینو مبتکر مکتب فلسفی مخصوصی به نام [[گوبینیسم]] و معتقد به برتری نژاد [[آریایی]] بوده‌است که در آغاز قرن بیستم به خصوص در سال‌های بعد از [[جنگ جهانی اول]] طرفداران بسیاری در اروپا پیدا کرد. این مکتب بیشتر مورد توجه و احترام نویسندگان و متفکران آلمانی بود تا فرانسوی، به طوری که آلمانی‌ها مقالات و کتاب‌های متعددی را دربارهٔ افکار عقاید وی منتشر ساختند و صریحاً می‌توان گفت پیدایش مرام [[نازیسم|نازی]] در آلمان که متکی به برتری نژادی بود، مستقیماً از فلسفهٔ گوبینیسم سرچشمه می‌گرفت. گوبینو دربارهٔ موضوع نژادها تابع اصلی بود که اقتصاددانان دربارهٔ پول وضع کرده‌اند و می‌گویند که پول بد همیشه پول خوب را از میدان به در می‌کند، یعنی معتقد بود که مثلاً اگر نژاد [[سامی]] با نژادهای آریایی آمیخته شد در نتیجهٔ این آمیزش آریایی‌نژادان همهٔ صفات اصلی خود را که زیبایی، استواری اندام و دلیری، رادمردی و عدم گرایش به سازش و دروغ را از دست می‌دهند و تبدیل به مردانی حریص، فریبکار و ترسو و سخت‌جان می‌شوند و صفات درجه‌دوم، سرانجام جایگزین صفات درجه‌اول نژاد عالی‌تر می‌گردد. گوبینو با این عقاید به نتایج آمیزش ایرانیان با تازیان خوشبین نبود و می‌گفت که شاهنشاهی ایران را نژاد آریایی که مظهر نجابت و دلیری بی‌باکی بوده‌است، درآغاز تشکیل داده و سپس بر اثر تماس مستمر با نژادهای مختلف مانند تورانیان و تازیان، ارزش معنوی خود را به تدریج از دست داده و در این زمینه دو بیت از [[شاهنامه|شاهنامهٔ]] [[فردوسی]] را در شرح نامهٔ [[رستم فرخزاد|رستم فرخ‌هرمزد]] به برادرش، مصادره به مطلوب می‌کند که می‌گوید:
{{شعر}}
{{بیت|ز دهقان و از ترک و از تازیان|نژادی پدید آید اندر میان}}
{{بیت|نه دهقان نه ترک و نه تازی بود|سخن‌ها به کردار بازی بود}}
{{پایان شعر}}
بر اثر همین دیدگاه‌ها بود که دربارهٔ کشورگشایی‌های فرانسه خوشبین نبود و معتقد بود که اشغال سرزمین‌های دیگر منجر به آمیزش نژادها می‌گردد و سودهای آنی زودگذر را به زیان‌های جبران‌ناپذیر درازمدت مبدل می‌سازد. در کل شخصیت‌های معروفی چون [[نیچه]]، [[واگنر]]، و [[ویلهلم دوم]] از افکار و اندیشه‌های گوبینو تأثیر پذیرفته‌اند.
== آثار ==
از آثار او می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره کرد.
* ''زندانی خوش‌اقبال'' ([[۱۸۴۶ (میلادی)|۱۸۴۶]])
* ''مادموازل ایرنوا'' ([[۱۸۴۸ (میلادی)|۱۸۴۸]])
* ''صومعهٔ تیفن'' ([[۱۸۴۹ (میلادی)|۱۸۴۹]])
* ''جستار در باب عدم تساوی نژادهای انسانی''
* ''سه سال در آسیا'' ([[۱۸۵۹ (میلادی)|۱۸۵۹]]) (توسط [[ذبیح‌الله منصوری]] به فارسی ترجمه شده‌است)
* ''ادیان و فلسفه‌های آسیای مرکزی'' ([[۱۸۶۵ (میلادی)|۱۸۶۵]])
* ''افسانه‌های آسیایی''
* ''رنسانس امادیس'' ([[۱۸۷۶ (میلادی)|۱۸۷۶]])
* ''مکاتبات تاریخ ایرانیان''
* ''لیلا خانم''
* ''جنگ ترکمن‌ها'' ([[۱۸۷۶ (میلادی)|۱۸۷۶]])
* ''ایران از نگاه گوبینو''، ترجمه ناصح ناطق، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ۱۳۶۴ (این کتاب یکی از آثار نژادگرایانهٔ گوبینو است که در آن برتری برخی نژادها مطرح می‌شود).
{{پانویس}}
* فرهنگ سیاسی، نوشتهٔ [[داریوش آشوری]]
* پژوهشگران معاصر ایران، نوشتهٔ هوشنگ اتحاد
* مقالات جمالزاده
* دائرةالمعارف مصاحب ذیل گوبینو کنت
* {{cite web|title=GOBINEAU, Joseph Arthur de|url=http://www.iranicaonline.org/articles/gobineau|year=2012}}
== پیوند به بیرون ==
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:گوبینو، آرتور دو}} ▼
<!-- رده‌ها -->
<!-- سایر زبان‌ها -->
{{نویسندگان و شاعران قرن نوزدهم میلادی فرانسه}}
▲{{ترتیب‌پیش‌فرض:گوبینو، آرتور دو}}
[[رده:درگذشتگان ۱۸۸۲ (میلادی)|گوبینو، آرتور دو]]
[[رده:دیپلمات‌های اهل فرانسه]]
[[رده:دیپلمات‌های سده ۱۹ (میلادی) اهل فرانسه]]
| 