ویکی‌پدیا

امپراتوری بریتانیا: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: کشرهایی⟸کشورهایی، جزییات⟸جزئیات، جزییات⟸جزئیات، امپراتوی⟸امپراتوری، انگیس⟸انگلیس، باموفقیت⟸با موفقیت، مستعرات⟸مستعمرات
خط ۲۹:
در سال ۱۶۰۳، جیمز ششم، شاه اسکاتلند، به عنوان جیمز یکم برتخت پادشاهی انگلستان نشست. جیمز یکم در سال ۱۶۰۴ عهدنامه لندن را امضا کرده و به روابط خصمانه با اسپانیا پایان داد. پس برقراری روابط دوستانه با بزرگترین رقیبش، سیاست‌های انگلستان از حمله به مستعمرات کشورهای دیگر به فتح مستعمرات برای خودش تغییر پیدا کرد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p. &nbsp;70.</ref>
 
بدین ترتیب امپراتوری بریتانیا در نخستین سال‌های سده هفدهم میلادی پا به عرصه وجود نهاد. در این دوران، انگلیسی‌ها به آمریکای شمالی پا گذاشتند و کمپانی‌هایی که وظیفه‌شان مدیریت مستعراتمستعمرات فرادریایی بود را تأسیس کردند که مهم‌ترین آن‌ها کمپانی هند شرقی بود. تاریخدانان این دوران تا از دست دادن «'''مستعمرات سیزده‌گانه'''» در جریان انقلاب آمریکا را «نخستین دوره امپراتوری بریتانیا» می‌نامندند.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p. &nbsp;34.</ref>
 
=== تجارت برده، آمریکا و آفریقا ===
{{اصلی|آمریکای بریتانیا|مستعمرات سیزده‌گانه}}
[[File:Tobacco_cultivation_(Virginia,_ca._1670).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Tobacco_cultivation_(Virginia,_ca._1670).jpg|بندانگشتی|بردگان آفریقایی در حال کار در ویرجینیا]]
کارائیب در ابتدا سودمندترین مستعمره انگلستان بود،<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p. &nbsp;17.</ref> با این حال چند تلاش دولت لندن برای استعمار منطقه با شکست مواجه شده بود. نخستین تلاش برای استعمار گویان در سال ۱۶۰۴ تنها پس از دو سال متوقف شد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p. &nbsp;71.</ref> همچنین تلاش برای استعمار سنت لوسیا (۱۶۰۵) و گرنادا (۱۶۰۹) نیز چندان باموفقیتبا موفقیت همراه نبود. با این حال، انگلستان پس از مدتی با موفقیت مستعمره‌نشین‌هایی در سنت کیتز (۱۶۲۴)، باربادوس (۱۶۲۷) و نویس (۱۶۲۸) ایجاد کرد.<ref>[[British Empire#refOHBEv1|Canny]], p. &nbsp;221.</ref> مدت کوتاهی بعد، در این مستعمرات به تقلید از تلاش پرتغال در برزیل، کشت قند آغاز شد که این مسئله به تعداد زیادی برده نیاز داشت. در ابتدا کشتی‌های هلندی برای فروش برده به انگلیسی‌ها و خرید قند از آنان با دولت لندن همکاری می‌کردند،<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp. &nbsp;22–23.</ref> اما پارلمان انگلستان در سال ۱۶۵۱ طرحی را تصویب کرد که تنها کشتی‌های انگلیسی اجازه ورود به مستعمرات را داشته باشند. این طرح، در نهایت به تیره شدن روابط انگلیس و هلند و درگیری نظامی میان دو کشور منجر شد. با این حال، این درگیری‌ها جای پای انگلستان در آمریکا را محکم‌تر کرد.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p. &nbsp;32.</ref> در سال ۱۶۵۵، انگلستان جامایکا که در کنترل اسپانیا بود را فتح کرد و یازده سال بعد باهاما را نیز به مستعمرات خود افزود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp. &nbsp;33, 43.</ref>
 
نخستین مستعمره‌نشین دائمی انگلستان در آمریکا، [[جیمزتاون (ویرجینیا)|جیمزتاون]] بود که در سال ۱۶۰۷ به رهبری جان اسمیت و به مدیریت کمپانی ویرجینیا ایجاد شد. در سال ۱۶۰۹ کشتی سی ونچر در نزدیکی برمودا غرق شد که این مسئله پای بریتانیا به آن منطقه باز کرده و وظیفه اداره این منطقه به «کمپانی جزایر سورمز» داده شد.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], pp. &nbsp;15–20.</ref> همچنین انگلستان در ۱۶۲۴ کمپانی ویرجینیا را منحل کرد که در نتیجه، اداره مستعمراتی که تحت فرمان آن بودند به‌طور مستقیم به دولت انگلیس واگذار شد و دولت لندن نیز مستعمره‌نشین ویرجینیا را ایجاد کرد.<ref>[[British Empire#refAndrews1985|Andrews]], pp. &nbsp;316, 324–26.</ref> در سال ۱۶۱۰، کمپانی لندن و بریستون برای استعمار دائمی نیوفاوندلند ایجاد شد اما راه به جایی نبرد.<ref>[[British Empire#refAndrews1985|Andrews]], pp. &nbsp;20–22.</ref> در سال ۱۶۲۰، کمپانی پلیماوث برای اسکان [[پیوریتن‌ها]] در مستعمره‌نشینی که بعداً پلیماوث نام گرفت، ایجاد شد. پیوریتن‌ها که خواهان اصلاح کلیسای پروتستان انگلستان بودند، برای فرار از آزار مذهبی راهی این منطقه شدند.<ref>[[British Empire#refJames2001|James]], p. &nbsp;8.</ref> همچنین مریلند برای اسکان کاتولیک‌ها در ۱۶۳۴ احداث گردید. رود آیلند (۱۶۳۶) و کونکتیکوت (۱۶۳۹) به ترتیب برای محلی برای همه دین‌ها و برای کنگره‌گرایان اختصاص یافتند. پس از فتح کارولینا در ۱۶۶۳، انگلستان در سال ۱۶۶۴ هلند را شکست داد و منطقه [[هلند نو]] را به مستعمراتش افزود.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p. &nbsp;40.</ref> در همین منطقه بود که شهر [[نیویورک]] بنا شد. در سال ۱۶۸۱ نیز مستعمره پنسیلوانیا ایجاد گردید. در مجموع، مستعمرات آمریکایی سود کمتری نسبت به مستعمرات کارائیب برای انگلیسی‌ها داشتند، اما به دلیل وجود فضای وسیعی برای کشاورزی، مقصد جذاب‌تری برای انگلیسی‌های مهاجر به حساب می‌آمدند.{{sfn|Ferguson|2004b|pp=۷۲–۷۳}}
خط ۴۵:
 
=== رقابت با هلند در آسیا ===
در پایان قرن شانزدهم، انگلستان و هلند تلاش کردند تا انحصار پرتغال در تجارت با آسیا را به چالش بکشند. در همین رابطه، به ترتیب در سال‌های ۱۶۰۰ و ۱۶۰۲، [[کمپانی هند شرقی بریتانیا|کمپانی هند شرقی انگلستان]] (که بعدها به کمپانی هند شرقی بریتانیا تغییر نام داد) و [[کمپانی هند شرقی هلند]] تأسیس شدند. هدف از این کار، ورود به تجارت ادویه در مجمع‌الجزایر هند شرقی ([[اندونزی]]) و مناطق مهم تجاری هندوستان بود. پس از این تلاش‌ها، رقابتی میان هلند و انگلستان با پرتغال و همین‌طور با یکدیگر برای برتری در تجارت با آسیا آغاز شد. با اینکه سیستم بانکداری پیشرفته هلند و [[جنگ‌های انگلستان-هلند|جنگ‌های هلند و انگلیس]] در قرن هفدهم باعث شد ابتدا این کشور بر انگلستان فائق آید، اما دست آخر این انگیسانگلیس بود که در این رقابت پیروز شد. با این حال روابط خصمانه میان دو دولت با [[انقلاب باشکوه]] در سال ۱۶۸۸ به اتمام رسید، زمانی که شاهزاده هلندی، [[ویلیام سوم (انگلستان)|ویلیام]] از خاندان اورنج بر تخت پادشاهی انگلستان نشست و میان دو کشور صلح برقرار کرد. این صلح تجارت ادویه با اندونزی را به هلند و تجارت ابریشم با هند را به انگلستان واگذار کرد. اما خیلی زود مشخص شد که تجارت ابریشم بسیار سودآورتر است و در سال ۱۷۲۰ کمپانی هند شرقی بریتانیا از کمپانی هند شرقی هلند پیشی گرفت.{{sfn|Ferguson|2004b|p=۱۹}}
 
=== رقابت جهانی با فرانسه ===
خط ۸۹:
== «قرن بریتانیا» <small>(۱۸۱۵–۱۹۱۴)</small> ==
{{همچنین ببینید|انقلاب صنعتی|دوره ویکتوریا}}[[پرونده:British Empire 1897.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|مستعمرات امپراتوری بریتانیا در سال ۱۸۹۷ میلادی با رنگ قرمز در نقشه یا زیر نامشان مشخص شده‌اند.]]
سال‌های میان [[جنگ‌های ناپلئونی]] و آغاز جنگ جهانی اول، یعنی از سال ۱۸۱۵ تا سال ۱۹۱۴، از سوی برخی تاریخ‌دانان عنوان «قرن بریتانیا» یا «قرن امپراتویامپراتوری بریتانیا» (انگلیسی: Britain's imperial century) نامیده شده‌است.<ref>[[British Empire#refHyam2002|Hyam]], p. &nbsp;1.</ref><ref>[[British Empire#refSmith1998|Smith]], p. &nbsp;71.</ref> در این دوران، بریتانیا ۲۶میلیون کیلومتر مربع جدید به قلمروهای خود افزود که جمعیت این امپراتوری را ۴۰۰ میلیون نفر افزایش داد.<ref>[[British Empire#refParsons|Parsons]], p. &nbsp;3.</ref> پیروزی در جنگ‌های ناپلئونی بریتانیا را به قدرت مطلق تبدیل کرد و هیچ کشوری در این دوران توانایی رقابت با بریتانیا در عرصه بین‌المللی را نداشت.<ref name="#refOHBEv3|Porter, p. 4012">[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p. &nbsp;401.</ref> این امپراتوری که در دریاها چالش ناپذیر بود، نقش پلیس جهانی را ایفا کرد و به یک انزوای خود خواسته دچار شد.<ref>[[British Empire#refLee1994|Lee 1994]], pp. &nbsp;254–57.</ref> جدا از سرزمین‌هایی مانند هند که تحت کنترل مستقیم لندن بودند، کنترل دریاها بدان معنی بود که بریتانیا عملاً اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین را در اختیار مطلق خود داشت.<ref name="auto2">[[British Empire#refOHBEv3|Porter]], p. &nbsp;8.</ref><ref name="ReferenceC2">[[British Empire#refMarshall|Marshall]], pp. &nbsp;156–57.</ref>
 
قدرت امپراتوری بریتانیا با تکنولوژی‌هایی که در نیمه دوم سده پانزدهم اختراع شدند، بیشتر هم شد. در سال ۱۹۰۲، تمام سرزمین‌های امپراتوری بریتانیا با یک شبکه کابل‌های [[تلگراف]] به یکدیگر متصل بودند که به نام «سیم‌هایی که همه قرمزند» معروف بود.<ref>[[British Empire#refDalziel2006|Dalziel]], pp. &nbsp;88–91.</ref>
خط ۱۳۳:
{{اصلی|جنگ جهانی اول}}
[[File:The_Empire_Needs_Men_WWI.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Empire_Needs_Men_WWI.jpg|چپ|بندانگشتی|یک پوستر مربوط به دوران جنگ. «''امپراتوری به مرد نیاز دارد. استرالیا، کانادا، هند، نیوزیلند، به درخواست پاسخ دهید. با کمک شیرهای جوان (مستعمرات)، شیر پیر (منظور بریتانیاست) دشمنانش را به مبارزه می‌طلبد. همین حالا نام‌نویسی کنید.»'']]
همانگونه که در بریتانیا پیش‌بینی می‌شد، سرانجام جنگ با آلمان با آغاز جنگ‌جهانی اول در سال ۱۹۱۴، روی داد. بریتانیا به سرعت بیشتر مستعمرات آفریقایی آلمان را اشغال کرد و مستعمرات آلمان در اقیانوس آرام نیز توسط نیروهای انگلیسی حاضر در استرالیا و نیوزیلند اشغال گردید. در همان زمان بود که بریتانیا و فرانسه به صورت پنهانی برای تقسیم سرزمین‌های [[امپراتوری عثمانی]]، یکی از متحدان آلمان، به توافق رسیدند و [[توافق‌نامه سایکس–پیکو|عهدنامه سایکس–پیکو]] را به امضا رساندند. با این حال، بریتانیا جزییاتجزئیات این عهدنامه را به [[شریف حسین]] که درحال برنامه‌ریزی شورش اعراب در برابر عثمانی بود و می‌پنداشت که انگلستان به دنبال تأسیس کشورهای مستقل عربی است، اطلاع نداد.<ref name="Brown494-495">[[British Empire#refOHBEv4|Brown]], pp. &nbsp;494–95.</ref>
 
اعلان جنگ بریتانیا به آلمان همچنین مستعمرات این امپراتوری را تحت تأثیر قرار داد. در مجموع، بیش از ۲٫۵ میلیون نفر از اعضای ارتش بریتانیا را افرادی تشکیل می‌دادند که در مستعمرات زندگی می‌کردند.<ref>[[British Empire#refMarshall|Marshall]], pp. &nbsp;78–79.</ref> جنگ جهانی اول تأثیر زیادی بر روی مستعمره‌نشین‌هایی مانند نیوزیلند و استرالیا داشت. سربازانی که در [[نبرد گالیپولی]] علیه امپراتوری عثمانی جنگیدند و البته با تلفات بسیار زیاد شکست خوردند، اکثراً اهل این کشورها بودند و همین مسئله در تبدیل آن‌ها از مستعمره به کشورهای مستقل در آینده بسیار تأثیرگذار بود. [[نبرد ویمی‌ریج]] همین تأثیر مشابه را بر روی آینده و افکار عمومی کانادا داشت.<ref>[[British Empire#refLloyd1996|Lloyd]], p. &nbsp;277.</ref>
خط ۲۱۸:
بسیاری از ورزش‌های انگلیسی مانند <bdi>[[گلف]]، [[فوتبال]]، [[کریکت]]، [[راگبی]]، [[نتبال]]، [[هاکی]] و [[تنیس]] شهرت جهانی پیدا کردند.<ref>[[British Empire#refTorkildsen2005|Torkildsen]], p. &nbsp;347.</ref> [[واحدهای اندازه‌گیری بریتانیایی]] و [[جهت رانندگی در کشورهای مختلف|جهت رانندگی بریتانیایی (فرمان در سمت راست)]] هنوز در بسیاری از مستعمرات پیشین این کشور به یادگار مانده‌اند.<ref>[[British Empire#refParsons|Parsons]], p. &nbsp;1.</ref></bdi>
 
مرزهای امپراتوری بریتانیا در اکثر مواقع باعث ایجاد مشکلات داخلی در برخی از کشورها می‌شدند و هنوز هم می‌شوند، به عنوان مثال بسیاری مرزکشی‌های بریتانیا را یکی از عوامل مشکلات فعلی خاورمیانه می‌دانند. امپراتوری بریتانیا همچنین به صورت غیرمستقیم و بعضاً به صورت سازماندهی شده باعث مهاجرت‌های گسترده در سطح جهان شد. میلیون‌ها نفر خاک اصلی بریتانیا را ترک کرده و به کشرهاییکشورهایی مانند آمریکا، کانادا و استرالیا مهاجرت کردند. این مهاجرت‌ها باعث ایجاد مشکلات زیادی برای مردم بومی آن مناطق شد و در برخی موارد منجر به وقوع نسل‌کشی گردید.
 
همچنین مهاجرت‌های گسترده در میان مستعمرات بریتانیا نیز رخ داد. تعدا زیادی از مردمان <bdi>[[هندی‌های خارج از هند و افراد با ریشه هندی|هندی‌تبار]] به مناطقی مانند مالزی و فیجی نقل مکان کردند و مهاجرت‌هایی از مناطقی از چین که تحت اشغال بریتانیا بودند، به مالزی و سنگاپور روی داد. همچنین پس از پایان جنگ جهانی دوم، بافت جهانی خود سرزمین اصلی انگلستان نیز به دلیل مهاجرت‌ها از مستعمرات سابق به این کشور، تغییر کرد.<ref>[[British Empire#refMarshall|Marshall]], p. &nbsp;286.</ref><ref>[[British Empire#refDalziel2006|Dalziel]], p. &nbsp;135.</ref></bdi>
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/امپراتوری_بریتانیا»