|
}}
'''شیخ عباس قمی''' که با نام عباس قمی نیز شناخته میشود و معروف به محدث قمی است، از محدثان شیعی پرکار [[قرن چهاردهم]] هجری است.
معروف‌ترین کتاب شیخ عباس قمی، [[مفاتیح‌الجنان]] است. این کتاب منتخبی از دعاها و اعمال است که در کتاب‌های مختلف حدیث، از پیامبر اسلام و امامان [[شیعه]] نقل شده و شیخ قمی آن‌ها را به صورت موضوعی دسته‌بندی کرده‌است.
== زندگی‌نامه ==
=== تحصیلات ===
شیخ عباس قمی پس از فراگیری بخشی از علوم دینی مقدمات و سطح در نزد علمای عصر خویش، در [[حوزه علمیه قم]] سرانجام در سال ۱۳۱۶ ه.ق برای تکمیل تحصیلات در سطوح عالی فقه و اصول به [[حوزه علمیه نجف]] رهسپار شد و چون در [[علوم نقلی]] به ویژه [[حدیث]] استعداد داشت از فقیه و محدث آن عصر حسین بن محمدتقی طبرسی معروف به [[محدث نوری]] بیشتر کسب فیض کرد. وی در سال ۱۳۱۸ ه.ق به زیارت خانه خدا رهسپار گردید و سپس به سوی قم مراجعت کرد، اما پس از دیدار با والدین و خویشان دوباره به نجف مراجعت و به مجلس محدث نوری وارد شد. محدث نوری در سال ۱۳۲۰ ه.ق درگذشت. محدث قمی نیز پس از درگذشت استادش، حدود ۲ سال در شهر نجف ماندگار شد.
== محدث قمی و انقلاب مشروطه ==
محدث قمی، سرانجام در سال ۱۳۲۲ قمری (۳–۱۲۸۲ خورشیدی) یعنی یک سال پیش از آغاز [[انقلاب مشروطه]] و در دوره روی کار آمدن علی اصغر خان امین السلطان صدر اعظم مظفر الدین شاه به وطن بازگشت. در این دوران افکار به ویژه فلسفه سیاسی غرب در ایران رسوخ کرده بود و این افکار موجب اعتراض به حکومت استبدادی قاجار می‌شد.
شیخ عباس در سال ۱۳۳۱ ه.ق در شهر مشهد سکونت گزید و در طی همین سالها سخنرانی‌های وی و نیز کلاس‌های درس اخلاق او که در هر پنج شنبه و جمعه در مدرسه میرزا جعفر مشهد که اکنون جزء دانشگاه علوم اسلامی رضوی واقع شده‌است برگزار می‌شد.
=== دفاع محدث قمی از شیخ فضل‌الله نوری ===
محدث قمی (شیخ عباس قمی) جانب مشروعه‌طلبان را گرفت و از مخالفان حکومت مشروطه بود. او اعطای حق رای و آموزش و پرورش برای زنان را متضاد با شرایع مذهب تشیع و موجب ایجاد مفسده در بین زنان می‌دانست. در مورد شیخ فضل‌الله نوری گفته‌است:
خاتمه کار شیخ به شهادت گذشت. در ۱۳ ماه حرام از سال ۱۳۲۷ او رابه دار آویخته و به قتل رساندند.
== محدث قمی و تجدید حوزه علمیه قم ==
در سال ۱۳۴۰ قمری (۱۳۰۰ خورشیدی) یعنی یک سال پس از تصرف تهران توسط [[رضاشاه پهلوی]]، شیخ عباس قمی به دعوت [[عبدالکریم حایری یزدی]] - که به خواهش علمای عصر خویش برای تجدید مرکزیت حوزه علمیه قم، در این شهر ماندگار شده بود - برای تدریس به حوزه علمیه قم فراخوانده شد و در همین ایام یعنی سال ۱۳۴۴ قمری، مهم‌ترین کتاب حدیثی ایشان یعنی سفینه البحار و مدینه الحکم و الاثار - که فهرست موضوعی تفصیلی برای احادیث کتاب بیش از صد جلدی [[بحار الانوار]] تألیف [[علامه مجلسی]] است - پس از سالها تلاش شبانه‌روزی مؤلف در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت و به این ترتیب می‌توان گفت او به کتاب بحار الانوار حیات مجدد بخشید. شیخ عباس قمی در این کتاب علاوه بر فهرست احادیث و آیات قرآن، گاه به بیان مطالب مهم نیز اهتمام ورزیده و علاوه بر این شرح حال مختصری از مشاهیر و بزرگان علمای شیعه و سنی و حتی برخی از شعرا و ادیبان را نیز ضمیمه کرده‌است. اما البته مزیت اساسی این کتاب آن است که مؤلف، همه آداب ظاهری و باطنی نقل حدیث را از قبیل پاکیزگی ظاهر و باطن و خلوص نیت و پرهیز از اغراض مادی رعایت نموده‌است.
== شاگردان ==
* ''دیدار با ابرار''، شماره ۲۷ محد ۹قمی حدیث اخلاص، تألیف خلیل عبدا… زاده معاونت پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی ۱۳۷۲
* ''سیمای فرزانگان'' جلد ۳
* ''حاج شیخ عباس قمی'' به قلم علی دوانی
* ''وعاظ ایران'' به قلم محمد هادی امینی
* ''ستارگان حرم'' دفتر چهارم نوشته عبدالکریم پاک نیا.
* ''فوائدالرضویه''، حاج شیخ عباس قمی.
* [http://wiki.ahlolbait.com/index.php/حاج_شیخ_عباس_قمی حاج شیخ عباس قمی، دانشنامه اسلامی]
{{ترتیب‌پیش‌فرض:قمی، شیخ عباس}}
| 