دختر آبی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
Crow Tails (بحث | مشارکت‌ها)
جز تغییرات کلی
برچسب‌ها: حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{pp|small=yes|expiry=۲۰۱۹۱۲۱۹۱۲۱۵۱۳20191219121513}}
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه =
خط ۷:
| اندازه تصویر =
| عنوان تصویر =
| زادروز = ۱۳۶۹۱۳۶۸
| زادگاه =[[سلم (کیار)|سلم]]، [[شهرستان کیار]]، [[استان چهارمحال و بختیاری]]<ref name="bbc0001">{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://www.bbc.com/persian/iran-features-49681697 |عنوان =سحر خدایاری کیست؟ خودسوزی دختر آبی که پشت در استادیوم آزادی ماند |اثر = | ناشر =[[بی‌بی‌سی فارسی]] |صفحه = |تاریخ = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹|بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref>
| تاریخ مرگ = ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ ({{سن|۱۳۶۹۱۳۶۸|۱۰|۱۰|۱۳۹۸|۶|۱۸|از تاریخ=خورشیدی}})
| مکان مرگ = بیمارستان مطهری، [[تهران]]
|عرض جغرافیایی محل دفن=
خط ۲۴:
| نژاد =
| تابعیت =
| تحصیلات = کارشناسی مترجمی [[زبان انگلیسی]] {{-}} کارشناسی [[مهندسی کامپیوتر]]<ref name="bbc0001"/><ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3570102-مصاحبه-کیهان-با-پدر-جانباز-دختر-استقلالی-زنان-نیازی-به-حضور-در-ورزشگاه-ندارند-او-با-تسبیح-برای-موفقیت-تیمش-صلوات-می-فرستاد-دخترم-دو-لیسانس-داشت |عنوان =مصاحبه کیهان با پدر جانباز دختر استقلالی زنان نیازی به حضور در ورزشگاه ندارند او با تسبیح برای موفقیت تیمش صلوات می‌فرستاد دخترم دو لیسانس داشت |اثر = | ناشر =[[دنیای اقتصاد]] |صفحه = |تاریخ =۱۲ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref>
| دانشگاه =
| پیشه =
خط ۴۹:
| مکتب =
| آثار =
|والدین = حیدرعلی خدایاری
| خویشاوندان سرشناس =
| مرتبه حوزوی =
سطر ۵۷ ⟵ ۵۸:
| پانویس =
}}
'''سحر خدایاری''' (زادهٔ ۱۳۶۹۱۳۶۸ در [[سلم (کیار)|سلم]] [[استان چهارمحال و بختیاری|استان چهار محال و بختیاری]]<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-49681697|عنوان=سحر خدایاری کیست؟}}</ref> - درگذشتهٔ ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ در [[تهران]]) که در [[شبکه اجتماعی]] و [[رسانه]]‌ها با لقب '''دختر آبی''' شناخته می‌شود،<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fararu.com/fa/news/411075/دختر-آبی-کیست |عنوان ="دختر آبی" کیست؟ | ناشر = فرارو |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref> از هواداران تیم [[باشگاه فوتبال استقلال تهران|استقلال تهران]] بود که در اعتراض به دستگیری و محکومیت به زندان برای تلاش برای ورود به [[ورزشگاه]] و تماشای [[فوتبال]]، اقدام به [[خودسوزی]] کرد. وی در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ درگذشت.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=دختر عاشق فوتبال چند روز پس از خودسوزی درگذشت|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-49643075|تاریخ=2019-09-09|تاریخ بازبینی=2019-09-10|زبان=fa|ناشر=BBC Farsi|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرگ «دختر آبی» پس از خودسوزی در اعتراض به دادگاهی شدن برای ورود به ورزشگاه|نشانی=https://ir.voanews.com/a/iran/5076367.html|وبگاه=صدای آمریکا|بازبینی=2019-09-10|کد زبان=fa}}</ref> واقعه مرگ او بازتاب وسیعی را در سطح جهانی در میان هواداران ورزش فوتبال در پی داشت.<ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://www.dw.com/fa-ir/آتش-دختر-آبی-به-خارج-از-کشور-زبانه-کشید/a-50374454 |عنوان =آتش "دختر آبی" به خارج از کشور زبانه کشید |اثر = | ناشر =[[دویچه وله فارسی]] |صفحه = |تاریخ =۱۰ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref> و منجر به اولین حضور بانوان در ورزشگاه فوتبال بعد از انقلاب ۵۷ شد.<ref>https://www.bbc.com/persian/arts-49986177</ref>
 
== شرح واقعه ==
در اسفند ۱۳۹۷ خدایاری ۲۹ ساله هنگام ورود به [[ورزشگاه آزادی تهران|ورزشگاه آزادی]] برای تماشای بازی [[فوتبال در ایران|فوتبال]] بین تیم‌های [[باشگاه فوتبال استقلال تهران|استقلال ایران]] و [[باشگاه فوتبال العین|العین امارات]] در چارچوب مسابقات [[لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۹]] توسط مأموران [[نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران|نیروی انتظامی]] بازرسی کننده بازداشت و به [[ندامتگاه شهر ری|زندان قرچک ورامین]] منتقل شد. او پس از آزادی برای باز پس گرفتن [[تلفن همراه]]ش که توسط [[دادگاه]] ضبط شده بود به [[دادگاه انقلاب]] مراجعه کرد. اما [[قاضی]] پرونده حضور نداشت و جلسه دادگاه نیز تشکیل نشد. به گزارش [[بی‌بی‌سی فارسی]] خدایاری در [[قوه قضائیه ایران|دادگستری]] می‌شنود که در صورت محکومیت ممکن است به شش ماه تا دوسال [[زندان|حبس]] برای ورود غیرقانونی به ورزشگاه محکوم شود و پس از شنیدن این خبر در مقابل دادگاه انقلاب تهران دست به [[خودسوزی]] زده‌است.<ref name=":3">{{یادکرد خبر|عنوان=چرا 'دختر آبی' خودسوزی کرد؟|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-49647341|تاریخ=2019-09-10|تاریخ بازبینی=2019-09-10|زبان=fa|نام=فرن|نام خانوادگی=تقی‌زاده|ناشر=BBC Farsi|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref>
 
[[علی مطهری]] نماینده مجلس نیز گفت «این خبر قطعی است که در مراجعه سحر به دادگاه، شخص غیرمسئولی به او گفته به شش ماه حبس محکوم شده‌ای».<ref name="radiofarda003">{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://www.radiofarda.com/a/iran-judiciary-spox-confirms-blue-girl-interrogated-for-stadium-entry/30163921.html |عنوان = سخنگوی قوه قضائیه به تلاش دختر آبی برای «ورود به ورزشگاه» اذعان کرد |اثر = | ناشر =[[رادیوفردا]] |صفحه = |تاریخ =۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref> در واکنش به این مطلب [[غلامحسین اسماعیلی]] سخنگوی قوه قضائیه مطالب حاکی از اینکه فردی به سحر خدایاری «گفته‌است «دارای محکومیت هستی و حکمی برایت صادر شده» را ناصحیح دانست و گفت این مطالب «بر اساس یک شایعه سازی و خبر سازی» بوده تا «ذهن افراد جامعه را مشوش کنند و خوراکی برای بیگانگان و معاندین نظام و انقلاب فراهم آورند.»<ref name="ایسنا">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.isna.ir/news/98062310565/سحر-خدایاری-در-بازجویی-ها-به-اشتباه-خود-اعتراف-کرده-بود | عنوان= «سحر خدایاری» در بازجویی‌ها به اشتباه خود اعتراف کرده بود | ناشر=[[ایسنا]] | تاریخ=۲۳ شهریور ۱۳۹۸}}</ref> وی همچنین گفت سحر خدایاری «در مراجع قضایی به هیچ عنوان محکومیت کیفری نداشته‌است و اصلاً دادگاهی برای رسیدگی به پرونده او تشکیل نشده‌است تا بخواهد محکومیتی برای او صار شده باشد.»<ref name="ایسنا"/>
 
خدایاری در ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ در اثر شدت جراحات حاصل از خودسوزی درگذشت. مأموران در دوران بستری بودن وی در بیمارستان اجازهٔ ملاقاتِ خبرنگاران با او را، با توجیه امنیتی بودنِ پرونده‌اش، نمی‌دادند. به بیان خواهر سحر، او پس از خودسوزی دچار ۹۰ درصد سوختگی شده بود.<ref name=":0"/><ref name=":3"/><ref name=":1">{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://iranintl.com/ايران/دختر-آبی-یک-هفته-پس-از-خودسوزی-اعتراضی-درگذشت|عنوان=دختر آبی یک هفته پس از خودسوزی اعتراضی درگذشت|ناشر=[[ایران اینترنشنال]]|تاریخ=|تاریخ بازدید=۱۰ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref><ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان= «دختر آبی» درگذشت|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/The-young-female-football-fan-who-sets-herself-on-fire-passed-away/30155487.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-09-09|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=دختر آبی؛ عشق فوتبالی که سوخت و سوزاند|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-49642578|تاریخ=2019-09-09|تاریخ بازبینی=2019-09-09|زبان=fa|ناشر=BBC Farsi|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref>به گفته پدر سحر پیکر دخترش بعد از فوت تحویل خانواده‌اش شده و مشکلی برای دریافت پیکر، محل دفن و برگزاری مراسم خاکسپاری و ترحیم نداشته‌اند.<ref name="مهر"/><ref name="انتخاب"/><ref name="تابناک"/>
 
=== روایت پدر ===
پدر سحر در گفتگو با [[خبرگزاری مهر]] دربارهٔ ماجرای دستگیری دخترش گفت «که سحر «مشکل عصبی داشته و در روز دستگیری اعصابش به هم ریخته و فحاشی می‌کند و با مأمور نیروی انتظامی درگیر می‌شود.» او با بیان اینکه دخترش تحت تأثیر برخی دوستانش اقدام به خودسوزی کرد گفت «که سحر «در روزی که به دادگاه می‌رود، باز هم اعصابش به هم می‌ریزد و اقدام به خودکشی می‌کند.»<ref name="مهر">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4715486/افرادی-که-از-خون-دخترم-سوءاستفاده-می-کنند-را-حلال-نمی-کنم | عنوان=افرادی که از خون دخترم سوءاستفاده می‌کنند را حلال نمی‌کنم | ناشر=[[خبرگزاری مهر]] | تاریخ=۱۹ شهریور ۱۳۹۸}}</ref><ref name="انتخاب">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/500520/پدر-مرحوم-سحر-خدایاری-افرادی-را-که-از-خون-دخترم-سوءاستفاده-می‌کنند-حلال-نمی‌کنم | عنوان=پدر مرحوم سحر خدایاری: افرادی را که از خون دخترم سوءاستفاده می‌کنند، حلال نمی‌کنم | ناشر=[[انتخاب (ویگاه)|انتخاب]] | تاریخ=۲۰ شهریور ۱۳۹۸}}</ref><ref name="تابناک">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tabnak.ir/fa/news/923120/توضیحات-پدر-سحر-خدایاری-درباره-فوت-فرزندش | عنوان=توضیحات پدر سحر خدایاری دربارهٔ فوت فرزندش | ناشر=[[تابناک (ویگاه)|تابناک]] | تاریخ=۲۰ شهریور ۱۳۹۸}}</ref> خدایاری پیرامون محکومیت دخترش نیز گفت «هیچ حکمی مبنی بر زندانی شدن سحر صادر نشده و ما به عنوان خانواده سحر اعلام می‌کنیم که اصلاً قرار نبوده سحر زندانی شود.»<ref name="مهر"/>
 
پخش این گزارش با انتقاداتی در شبکه‌های اجتماعی همراه شد و برخی صحت و اعتبار روایت پدر خدایاری را زیر سؤال بردند.<ref name="radiofarda003"/><ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند =https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights/5082351.html |عنوان = سناریوسازی‌های صدا و سیما دربارهٔ دختر آبی با انتقادهای شدید کاربران شبکه‌های اجتماعی روبرو شد |اثر = | ناشر =[[صدای آمریکا]] |صفحه = |تاریخ = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref><ref name="iranitl002">{{یادکرد وب|عنوان=تاکید بر موضوع مشکل روانی در مصاحبه رسانه‌های حکومتی ایران با پدر سحرخدایاری|نشانی=https://iranintl.com/ايران/تاکید-بر-موضوع-مشکل-روانی-در-مصاحبه‌-رسانه‌های-حکومتی-ایران-با-پدر-سحرخدایاری|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2019-09-12|بازبینی=2019-09-14|کد زبان=fa|نویسنده=}}</ref> حیدرعلی خدایاری در پاسخ به سؤال خبرنگار صداوسیما گفت «من با تمام وجودم طرفداری از [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام]] می‌کنم، تحت هیچ فشاری هم نیستم.»<ref name="iranitl002"/>
 
=== سابقه خودکشی ===
از قول خانواده سحر خدایاری نقل شده که او یک بار دیگر هم اقدام به خودکشی کرده بود.<ref name="bbc0001" /> پدر او در گفتگو با [[باشگاه خبرنگاران جوان]] با اشاره به سابقه دخترش در خودکشی گفت «که او «قبلاً هم به شکل دیگری می‌خواست خودکشی کند که البته نگذاشتیم این اتفاق بیفتد.»<ref name="باش">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/7066480/پدر-سحر-خدایاری-به-bbc-گفتم-دل‌سوزی-شما-را-نمی‌خواهم-می‌خواهند-انقلاب-را-زیر-سؤال-ببرند | عنوان=پدر «سحر خدایاری»: به «BBC» گفتم دل‌سوزی شما را نمی‌خواهم/ می‌خواهند انقلاب را زیر سؤال ببرند | ناشر=[[باشگاه خبرنگاران جوان]] | تاریخ=۲۰ شهریور ۱۳۹۸}}</ref> خواهر سحر نیز در گفتگو با «[[شهروند (روزنامه)|شهروند]]» با اشاره به سابقه بیماری و [[اختلال دوقطبی]] (اختلال افسردگی- شیدایی) سحر گفت «که او «چند سال پیش دوران دانشجویی یک‌بار اقدام به خودکشی کرد. مدتی هم در بیمارستان بستری شد. همه مدارک پزشکی‌اش موجود است.»<ref name="آنا">{{یادکرد وب | نشانی=https://ana.ir/fa/news/41/414942/دختر-آبی-کیست-و-چرا-خودکشی-کرد | عنوان=دختر آبی کیست و چرا خودکشی کرد؟ | ناشر= خبرگزاری آنا | تاریخ=۱۹ شهریور ۱۳۹۸}}</ref>
 
به گفتهگزارش بی‌بی‌سی فارسی تأکیدتاکید رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران به سابقه خودکشی سحر، باعث شده تا برخی در صحت این ادعا تردید پیدا کنند.<ref name="bbc0001" />
 
== چگونگی بازداشت ==
سطر ۱۰۱ ⟵ ۱۰۲:
{{نقل قول|درگذشت غم‌انگیز سحر خدایاری، دختر آبی، شاهد دیگری بر این حقیقت است که بزرگترین قربانیان این رژیم خود مردم ایران هستند.||سه‌شنبه ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۹ برابر با ۱۹ شهریور ۱۳۹۸<ref name="voa001"/>}}[[مورگان اورتگس]] سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، از آنچه که او «مبارزه مردم ایران علیه حکومت سرکوبگر جمهوری اسلامی» خوانده، ابراز حمایت کرد.<ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://ir.voanews.com/a/us-iran/5081011.html |عنوان = ابراز تاسف وزارت خارجه آمریکا از مرگ سحر خدایاری: از مبارزه مردم ایران علیه رژیم حمایت می‌کنیم|اثر = | ناشر =[[صدای آمریکا]] |صفحه = |تاریخ =۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://www.radiofarda.com/a/state-department-spokewoman/30161353.html |عنوان = ابراز تاسف وزارت امور خارجه آمریکا از درگذشت «دختر آبی» |اثر = | ناشر =[[رادیو فردا]] |صفحه = |تاریخ =۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref>
 
[[فرح پهلوی]] آخرین ملکه ایران،ایران مرگ دختر آبی را «نماد سوختن آرزوهای نیمی از جمعیت دیار کهن ایران» توصیف کرد. او ضمن اعلام تسلیت به خانواده خدایاری، گفت: «غیرقابل تصور و بسیار وحشتناک است که در قرن بیست و یکم در ایران دختری جوان به دلیل وارد شدن به یک ورزشگاه جان خود را از دست بدهد».<ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند =https://ir.voanews.com/a/iran/5079680.html |عنوان =پیام شهبانو فرح پهلوی در پی مرگ «دختر آبی»: مرگ او نماد سوختن آرزوهای نیمی از جمعیت ایران بود |اثر = | ناشر =[[صدای آمریکا]] |صفحه = |تاریخ =۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref>
 
جمعی از دختران اهل [[افغانستان]]، در ورزشگاه [[کابل]] در حین تماشای دیدار تیم‌های [[شاهین آسمایی]] و [[سیمرغ البرز]] در مرحله نیمه‌نهایی [[لیگ برتر فوتبال افغانستان]]، به نشانه حمایت و همدردی با دختران ایرانی (و به‌ویژه سحر خدایاری) با حمل کاغذهایی که هشتگ «دختر آبی» داشت به استادیوم کابل آمدند.<ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند =https://www.bbc.com/persian/afghanistan-49693924 |عنوان =دختران افغان در استادیوم کابل با سحر خدایاری، مشهور به 'دختر آبی' ابراز همبستگی کردند |اثر = | ناشر = [[بی‌بی‌سی فارسی]]|صفحه = |تاریخ =۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://www.bbc.com/persian/interactivity-49695183 |عنوان = ابراز همبستگی دختران افغان با 'دختر آبی'|اثر = | ناشر = [[بی‌بی‌سی فارسی]]|صفحه = |تاریخ =۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ |بازیابی = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹}}</ref>
 
[[مگان رپینو]] برنده عنوان [[بهترین بازیکن زن فیفا]] در سال ۲۰۱۹ در مراسم [[جوایز بهترین‌های فیفا]] که در تاریخ ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۹ (۱ مهر ۱۳۹۸) برگزار شد، پس از دریافت جایزه خود گفت: «برخی از داستان‌هایی که امسال بیش از بقیه برای من الهام بخش بود به [[رحیم استرلینگ]] و [[کالیدو کولیبالی]] مربوط می‌شود. آنها در طول زندگی خود با نژادپرستی روبرو بودند و همچنین آن دختر از ایران که چون نمی‌توانست بازی‌ها را ببیند، خودش را آتش زد. چنین داستان‌هایی باعث ناراحتی و ناامیدی من شد. ما این فرصت را داریم که از این بازی زیبا استفاده کنیم تا دنیا را به جای بهتری تغییر بدهیم».<ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند =https://www.tarafdari.com/node/1427001 |عنوان =داستان‌هایی مثل ماجرای دختر آبی، باعث ناراحتی و ناامیدی من شد |اثر = | ناشر =[[طرفداری (وبگاه)]] |صفحه = |تاریخ =۲ مهر ۱۳۹۸}}</ref>
 
=== بازیکنان تیم فوتبال استقلال تهران ===
سطر ۱۳۵ ⟵ ۱۳۴:
* [[حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران]]
* [[حقوق زنان در ایران]]
* ''[[آفساید (فیلم)|آفساید]]'' ، فیلمی از [[جعفر پناهی]] درباره دخترانی که سعی می کنند مسابقات [[مقدماتی جام جهانی فوتبال]] در [[تهران]] را تماشا کنند.
* ''[[آفساید (فیلم)|آفساید]]''
* [[دختران خیابان انقلاب]]
* [[کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان]]
سطر ۱۴۱ ⟵ ۱۴۰:
 
== پانویس ==
{{پانویس|۳۲}}
{{ویکی‌گفتاورد}}
{{جنبش زنان در ایران}}
سطر ۱۵۷ ⟵ ۱۵۶:
[[رده:مناقشه‌ها در ایران]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]
[[رده:ممنوعیت در ایران]]