دیکتاتور: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز جایگزینی با اشتباهیاب: دیکتاتور (ابهامزدایی)⟸دیکتاتور، محاورات⟸بحثهای |
اصلاح ویرایشی |
||
خط ۹:
همچنین دیکتاتور به فرمانروا و در بیش تر موارد پایهگذار یک [[استبداد|نظام حکومتی استبدادی]] اطلاق میشود. معنای این واژه در تعاریف جدید خود در بسیاری از مواقع با بی رحمی و ستم همراه میگردد. دیکتاتور در واژه به معنی «کسی که دیکته میکند» و در اصطلاح، در ابتدا با رویکردی نامنفی در اشاره به مجری یک سازوکار خاصّ حکومتی در روم باستان که دیکتاتوری نام داشت و در معنای جدید و در اشارهای منفی به [[دیکتاتوری|دیکتاتوریهای نوین]] به معنی «خود رای» و «مطلقالعنان» است. در ابتدا عنوان هریک از قضاتی که در روم قدیم در مواقع خطیر و بحرانی برای اداره امور کشور از طرف کنسولها برای مدت شش ماه با اختیارات فوقالعاده انتخاب میشدند دیکتاتور نام داشتند. دیکتاتور معاونی با عنوان ماگیستر اکویتوم انتخاب میکرد. انتخاب دیکتاتور از ۴۳۰ ق.م. معمول شد و در اواخر قرن ۳ ق.م. منسوخ شد. «سولا» دوباره آن را بدون قید مدت برقرار کرد. پس از قتل [[ژولیوس سزار]] دیکتاتوری رسماً ملغی شد. دیکتاتوریهای معاصر اغلب یا به عنوان رهبر یک حزب یا به کمک پیروان خود از طریق شورش یا کودتا حکومت را بدست میگیرند یا از طریق قانون اساسی بر سر کار میآیند و به تدریج حکومت دیکتاتوری به وجود میآورند. دیکتاتورها نوعاً به اتکاء یک حزب رسمی و کمک پلیس مخفی و تبلیغات شدید به حکومت ادامه میدهند. (دائرةالمعارف فارسی).
باید توجّه داشت که اگرچه نامهای مستبد، [[تمامیتخواهی|تمامیّت خواه]]، [[خودکامگی|خودکامه]]، [[جباریت|جبّار]] و [[یکه سالاری|یکّه سالار]]، مترادفات هر یک از آنها و نیز نام نظامهای حکومتی تحت فرمانرواییشان در ادبیّات و بحثهای
== دیکتاتور روم ==
[[پرونده:0092 - Wien - Kunsthistorisches Museum - Gaius Julius Caesar-edit.jpg|بندانگشتی|150px|upright|[[ژولیوس سزار]]، دیکتاتور روم.]]
در نظام [[جمهوری روم]]، دیکتاتور فردی بود که
== دیکتاتوری در قرن نوزدهم ==
[[پرونده:Economist Intelligence Unit Democracy index.svg|بندانگشتی|شاخص دموکراسی منتشر شده توسط مجله اکومونیست. کشورهای قرمز پررنگ دیکتاتوری محسوب میشوند مانند ایران، عربستان، سوریه، کره شمالی، میانمار، ترکمنستان و بخشهایی از آفریقا. در این کشورها همه (به جزها عربستان) یا از طریق کودتا یا انقلابی تندرو مانند انقلاب ۱۹۱۷ روسیه به قدرت رسیدهاند.]]
[[پرونده:Stalin 1945.jpg|بندانگشتی|استالین در سال ۱۹۴۵. او یکی از بزرگترین و خطرناکترین دیکتاتوران کل تاریخ بود.]]
پس از
== منابع ==
|