ولسی جرگه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Last author (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح مقاله
خط ۳۴:
| کارگروه‌های۱ =
| نظام رای‌گیری۱ = دومرحله‌ای
| آخرین انتخابات۱ = [[انتخابات مجلس افغانستان (۱۳۸۹۱۳۹۷)|۱۳۸۹۱۳۹۷]]
| انتخابات پیش۱ =
| انتخابات آینده۱ = [[انتخابات آینده مجلس افغانستان|١٣٩٧١۴۰۲]] (احتمالاً)
| تصویر نشست‌گاه =
| اندازهٔ نشست‌گاه = 350px
خط ۴۴:
| شعار = وَأْمُرْهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ
}}
'''مجلس نمایندگان افغانستان''' {{به پشتو|وُلسی جُرگه}} مجلس نمایندگان مردم افغانستان در [[شورای ملی افغانستان|شورای ملی]] می‌باشداست. مجلس نمایندگان افغانستان مجموعه‌ای از نمایندگان تمامی [[ولایت‌های افغانستان]] می‌باشد که به صورت مستقیم از طریق انتخابات برای یک دوره پنج ساله توسط مردم انتخاب می‌شوند. مجلس نمایندگان افغانستان داری ۲۵۰ کرسی است که ۱۰ کرسی به [[کوچی‌های افغانستان|کوچی]]<nowiki/>ها و ۶۸ کرسی به اندازه دو برابر تعداد ولایات افغانستان سهمیه زنان می‌باشد.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=پارلمان افغانستان|نشانی=http://wolesi.website/pvd/document.aspx?Cat=25|عنوان=پیشینه پارلمان افغانستان}}</ref><ref name=":3">{{یادکرد کتاب|عنوان=قانون اساسی افغانستان|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=فصل پنجم - ماده هشتاد و سوم}}</ref>
 
سابقه مجلس نمایندگان به دوره [[محمد نادر شاه|نادرخان]] و به سال ۱۳۱۰ می‌رسد. از آن زمان تا کودتای [[داوود خان]]، نمایندگان مجلس از طرف شاه تعیین می‌شد. پس از کودتای داوود خان تا سقوط [[طالبان]] در یک دوره کوتاه در زمان [[محمد نجیب‌الله|نجیب الله]] مجلس نمایندگان تشکیل شد. پس از سقوط طالبان در سال ۱۳۸۴ پس از سال‌ها پانزدهمین دوره مجلس نمایندگان تشکیل شد و تا اکنون دور شانزدهمهفدهم مجلس نمایندگان در حال فعالیت هستاست.<ref name=":0"/>
 
== وظایف مجلس نمایندگان ==
خط ۶۴:
طبق ماده هشتاد و سوم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان|قانون اساسی]] افغانستان، اعضای مجلس نمایندگان توسط آراء مردم و در انتخابات برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌شود.<ref name=":3"/> در ماده هشتاد و پنجم قانون اساسی افغانستان هر شهروند افغانستان که سن بالای ۲۵ سال داشته باشد و از طرف دادگاه به ارتکاب جرائم ضد بشری و از نظر حقوقی محکوم نشده باشد می‌تواند نماینده مجلس نمایندگان شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قانون اساسی افغانستان|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=فصل پنجم - ماده هشتاد و پنجم}}</ref>
 
پس از سقوط [[طالبان]] تا اکنون ۳ دوره مجلس نمایندگان برگزار شده‌است. [[دوره پانزدهم مجلس نمایندگان افغانستان]] در سال ۱۳۸۴ و [[دوره شانزدهم مجلس نمایندگان افغانستان]] در سال ۱۳۸۹ شروع به کار کرد که دولت نتوانست انتخابات دوره هفدهم مجلس نمایندگان افغانستان را در وقت معین برگزار کند.<ref name=":0"/>در میزان/مهر ۱۳۹۷ش [[انتخابات مجلس افغانستان (۱۳۹۷)|انتخابات مجلس افغانستان]] و دوره هفدهم مجلس افغانستان برگزار شد.<ref>[http://www.iec.org.af/results/fa انتخابات ولسی جرگه افغانستان سال ۱۳۹۷]
در میزان/مهر ۱۳۹۷ش [[انتخابات مجلس افغانستان (۱۳۹۷)]] و دوره هفدهم مجلس افغانستان برگزار شد.<ref>[http://www.iec.org.af/results/fa انتخابات ولسی جرگه افغانستان سال ۱۳۹۷]
</ref>
 
سطر ۱۹۹ ⟵ ۱۹۸:
|[[ولایت لغمان|لغمان]]
|'''۴'''
|۳۶
| colspan="3" |
|سیک‌ها و هندوها
|}
 
=== سهمیه کرسی برای هندوها و سیکهـ‌ها ===
در پیش‌نویس قانون انتخابات افغانستان در ابتدا برای [[سیک‌های افغانستان|سیکهـ هاسیک‌ها]] و [[هندوهای افغانستان|هندوها]] یک کرسی در نظر گرفته شده بود اما در تعدیل قانون اساسی این سهمیه برداشته شد. [[حامد کرزی]] در ۱۲ سنبله ۱۳۹۲ طی یک فرمان، سهمیه یک کرسی را برای سیکهـ‌ها و هندوها در نظر گرفت اما مجلس نمایندگان در تاریخ ۲۵ قوس ۱۳۹۲ به آن رأی منفی داد. پس از تشکیل دولت وحدت ملی، [[اشرف غنی]] فرمانو اصلاحاتبا بنیادیاصلاح نظام انتخاباتیانتخاباتی، رانرندر دادسنگ کهخالصه احتمالبه بازگشتعنوان سهمیهنماینده برایمردمان سیکهـ‌هاسیک و هندوهایهندو افغانستاه افغانستانبه مجلس هفدهم وجودراه داردیابد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=عبدالواسع هیله من|کد زبان=|تاریخ=۲۶ جولای ۲۰۱۶|وبگاه=جاودان|نشانی=http://jawedan.com/2015/7575|عنوان=اختصاص کرسی برای هندوها و سیکههای افغانستان}}</ref>
 
== رؤسا و هیئت اداری ==
سطر ۲۲۱ ⟵ ۲۲۲:
 
کمیسیون‌های دائمی شامل کمیسیون‌های ۱۸گانه می‌باشد:<ref name=":4"/><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=مجما|نشانی=http://www.old.acsf.af/index.php?option=com_content&view=article&id=457:2011-07-02-06-59-43&catid=13&Itemid=18|عنوان=شورای ملی (پارلمان) افغانستان}}</ref> که بعضی از آن‌ها عبارتند از: کمیسیون روابط بین‌المللی، کمیسیون روابط داخلی، کمیسیون امور دفاع و تمامیت ارضی، کمیسیون امور قضایی، اصلاحات اداری و مبارزه علیه فساد. علاوه بر آن طبق قانون اساسی و قوانین اصول وظایف داخلی مجلس، مجلس نمایندگان به پیشنهاد یک سوم اعضا، کمیسیون مخصوصی جهت بررسی و مطالعه حکومت را می‌تواند تشکیل دهد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قانون اساسی افغانستان|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=ماده ۸۹}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اصول وظایف داخلی مجلس نمایندگان افغانستان|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=فصل هفتم - ماده سی و ششم}}</ref>
 
 
اعضای نمایندگان مجلس می‌توانند با توجه به اشتراک نظریات یا عضویت در [[فهرست حزب‌ها در افغانستان|احزاب سیاسی]] گروه‌های پارلمانی تشکیل دهد. هر گروه باید حداقل متشکل از ۱۵ عضو باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اصول وظایف داخلی مجلس نمایندگان افغانستان|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=فصل پنجم - ماده بستم}}</ref>