سومالی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ترجمه زیرنویس عکس برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
نجات ۹ منبع و علامت‌زدن ۱ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
||
خط ۴۸:
'''سومالی''' ({{lang-so|Soomaaliya}}; {{lang-ar|''الصومال''}}؛ به صورت رسمی '''جمهوری فدرال سومالی'''<ref name=provisional>The ''Federal Republic of Somalia'' is the country's name per Article 1 of the [http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf Provisional Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130124010543/http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf |date=۲۴ ژانویه ۲۰۱۳ }}.</ref> ({{lang-so|Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya}}, {{lang-ar|''جمهوریة الصومال الفدرالیة''}}) یک کشور ساحلی است که در منطقه [[شاخ آفریقا]] در [[شرق آفریقا]] واقع شده‌است و پایتخت آن [[موگادیشو]] است. این کشور، قبلاً با نام «جمهوری دمکراتیک سومالی» شناخته می‌شد. ۹۸٪مردم این کشور نیز مسلمان هستند.
مرزهای این کشور در غرب به [[اتیوپی]]، از شمال و نیمه غربی به [[جیبوتی]]، از جنوب غرب به [[کنیا]]، از شمال به [[خلیج عدن]] و [[اقیانوس هند]] در شرق محدود می‌گردد. در حال حاضر [[حاکمیت]] سومالی انحصاراً در حد [[حقوق قانونی]] قرار داشته و این کشور فاقد حاکمیت دولت مرکزی به رسمیت شناخته شده بوده و از هرگونه شاخص‌های مرتبط با دولت مستقل ثابت محروم است. مقامات [[غیررسمی]] در اختیار دولت‌های نهادی غیر منتخب مناطق [[سومالی لند]]، [[پانتلند]]، [[شورای عالی دیوان اسلامی]] و دولت انتقالی موقت ضعیف ولی قابل قبول [[سازمان ملل متحد]] مستقر در شهر [[بایدوا]] واقع در حدود ۲۵۰ کیلومتری شمال غرب پایتخت، موگادیشو قرار دارد. خشونت بمانند آفتی کشنده سومالی را از زمان جنگ‌های داخلی برآمده از از اخراج [[محمد زیادباره]] دیکتاتور پیشین در سال ۱۹۹۱ فرا گرفته‌است.<ref name=ToolAutoGenRef1>
== تاریخ ==
خط ۹۵:
در روز چهار شنبه [[۱ نوامبر]] سال [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] مذاکرات صلح بین دولت موقت که از سوی سازمان ملل شناخته شده در شمال از یک سو و اسلام گرایان جنوب معلق گردید. بسیاری از مقامات از جنگ داخلی هراس داشتند. در این میان،
اتیوپی و نیروهای رقیب اریتره‌ای نیز از گروه‌های متخاصم در جنگ قدرت و بن‌بست سیاسی بین دولت موقت تعیین شده و گروه محبوب یو آی سی حمایت می‌کردند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.voanews.com/english/2006-11-02-voa65.cfm |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۸ نوامبر ۲۰۰۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061108024204/http://www.voanews.com/english/2006-11-02-voa65.cfm |archivedate=۸ نوامبر ۲۰۰۶ |dead-url=
[[پرونده:Erigavo2.jpg|چپ|بندانگشتی|Pathway in old Erigavo.]]
[[پرونده:Somalia_(Somaliland)(023).jpg|بندانگشتی|The [[Dahabshiil]] in [[Hargeisa]].]]
خط ۱۵۴:
سومالی به دلیل مسامحه «جامعه جهانی» بصراحت رشد و نمو یافت. در سومالی "همین نبود دولت به پرورش یک نوع روش عجیب آفریقائی کمک نمود – بخش تجاری کارآ و قابل اتکاء که در ملاء عام کنترل مقامات فاسد بر خود را آشکار نمی‌نمود. سازماندهی صنایع ارتباطات، ترابری و شرکت‌های [[کشتیرانی]] در جهت ارائه خدمت به بخش خصوصی آزاد می‌باشد. کافی نت‌ها در موگادیشو رشد زیادی داشته‌اند. شرکت‌های خصوصی امنیتی به بازرگانان در حفظ سرمایه‌ها و دارایی‌های ایشان خدمات ارائه می‌نمایند.
تحقیق اخیر بانک جهانی به این امر اذعان دارد که: «سومالی در خصوص اعلام نرخ‌های شدید فقر اغراق نموده و در برخی موارد از زیر ساخت هائی مناسب تر از کشورهای ثروتمندتر آفریقا، برخوردار است.» دلیل مسلم این امر آنست که این بانک با دولت مرکزی تحت حمایت یارانه‌ای خود، در چپاول ثروت ملی، همزبان نگشته‌است.<ref>
کشاورزی مهم‌ترین بخش فعالیت‌های اقتصادی بوده و حدود ۴۰٪ درآمد سرانه و حدود ۶۵٪ درآمد صادراتی را بخود اختصاص می‌دهد. اقوام ایلیاتی و شبه ایلیاتی کوچ‌نشین که برای ادامه حیات به دام‌های خود وابسته هستند نیز بخش عمده‌ای از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. پس از دام، [[موز]] دیگر قلم صادراتی مهم کشور است؛ [[شکر]]، [[ذرت خوشه‌ای]]، [[ذرت]] و [[ماهی]] اقلام تولیدی برای مصرف داخلی هستند. بخش صنعتی کوچک کشور که در رشته پردازش فراورده‌های کشاورزی فعالیت می‌کند، ۱۰٪ درآمد سرانه را ایجاد می‌نماید.
خط ۱۷۵:
یک تحقیق جدید تر در سال ۲۰۰۳ نشان داد که نرخ باسوادی به ۱۹٪ رشد یافته‌است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۲ اوت ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080307005543/http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf |archivedate=۷ مارس ۲۰۰۸ |dead-url=yes }}</ref>
در مقام مقایسه، میزان باسوادی در غرب آفریقا که منطقه‌ای ثروتمند تر است ۴۹٪ بوده و در سایر کشورهای همسایه ۳۵٪ است. جنگ سال ۱۹۹۱ باعث توقف کامل تحصیلات عالیه گردید ولیکن [[دانشگاه موگادیشو]] در سال ۱۹۹۸ بازگشائی و اولین دوره دانش‌آموختگی آن در سال ۲۰۰۱ برگزار شد. دانشگاه‌های دیگر نیز در شهرهای دیگر گشایش یافتند. علاوه بر وجوهی که از دانشجویان اخذ می‌شود، بخش بزرگ بودجه سامانه آموزشی از سوی نهادهای نیکوکاری اسلامی بین‌المللی مانند [[الاصلاح]] تأمین می‌شود.<ref>
[[پرونده:Somali boy receives a polio vaccination.jpg|thumb]]
خط ۲۴۰:
{|
||
* [https://web.archive.org/web/20080919045536/http://www.akhbaarta.com/news.online.html سومالی: ائتلاف شبه نظامیان ضد تروریست به دادگاه‌های اسلامی واگذار گردید.]
* [http://www.shabellenews.com/news/ne1022.htm مالاریا باعث مرگ ده‌ها نفر در منطقه گیدو سومالی گردید.]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}
* [https://web.archive.org/web/20060619120103/http://www.cnn.com/2006/WORLD/africa/05/19/somalia.hyenas.reut/index.html هنیاس اقدام به کشتار مردم در سومالی لند نمود]
* [http://allafrica.com/somalia لینک‌های ارائه دهنده اخبار]
||
* [https://web.archive.org/web/20070314195352/http://www.ifex.org/en/content/view/full/41/ آزادی بین‌المللی تبادل افکار: سومالی]
* [http://pinr.com/report.php?ac=view_report&report_id=527&language_id=1 سومالی وارد وضعیت انقلابی گردید]
* [http://pinr.com/report.php?ac=view_report&report_id=560&language_id=1 اسلام گرایان سومالی به نهضت خود و عزم اتخاذ روش دیپلماتیک ادامه می‌دهند]
خط ۲۶۳:
* [http://english.pravda.ru/usa/2002/02/28/26693.html حالت سومالی غیر ایدئال ایالات متحده]
||
* [https://web.archive.org/web/20080617085842/http://www.dmoz.org/Regional/Africa/Somalia/ پروژه دایرکتوری باز– سومالی، بخش دایرکتوری]
* [https://web.archive.org/web/20070927185411/http://www.somplanet.com/ شبکه‌های سیاره‌ای سومالی]
* [http://archives.cbc.ca/IDD-1-71-723/conflict_war/somalia/ آرشیو دیجیتالی سی بی سی – امور مربوط به سومالی]
* [http://www.hornafrik.com/ ایستگاه رادیوئی اف ام پر طرفدار در موگادیشو]
خط ۲۷۲:
=== یونسکو ===
* [https://web.archive.org/web/20080616091235/http://www.hivaids.nairobi-unesco.org/ دفتر نایروبی یونسکو به مورد اچ آی وی / ایدز در سومالی می‌پردازد]
* [https://web.archive.org/web/20100331001952/http://www.education.nairobi-unesco.org/ دفتر نایروبی یونسکو به مورد آموزش در سومالی می‌پردازد]
* [[:w:en:Somalia|ویکی‌پدیای انگلیسی]]
| |||