بیات ترک: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
عنوان
←‏نمونه‌ها: افزودن یک نمونه اجرای مهم و درخشان در این دستگاه
خط ۲۶۸:
| توصیف۲ = برش ۲۷ ثانیه‌ای از اذان معروف [[رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی]]، که در گوشهٔ روح الارواح آواز بیات ترک اجرا شده‌است.
}}
آلبوم ''[[آستان جانان]]'' از [[محمدرضا شجریان]] با آهنگسازی [[پرویز مشکاتیان]]،<ref>{{پک|فیروزیان|۱۳۸۹|ک=پرویز مشکاتیان و حافظ|ص=۵}}</ref> آلبوم ''[[گل صدبرگ]]'' از [[شهرام ناظری]] با آهنگسازی [[جلال ذوالفنون]]،<ref>{{پک/بن|گل صدبرگ|ک=پشت جلد آلبوم گل صدبرگ}}</ref> و آلبوم ''[[شیدایی (آلبوم)|شیدایی]]'' از [[صدیق تعریف]] و ساز و آواز «برخیز تا یک سو نهیم این دلق ازرق‌فام را» در قسمت انتهایی آلبوم [[در خیال]] با آواز محمدرضا شجریان و سه‌تار [[بهداد بابایی]] نمونه‌هایی از آواز بیات ترک هستند.<ref>{{پک/بن|شیدایی|ک=پشت جلد آلبوم شیدایی}}</ref> همچنین قطعه‌های [[اندک اندک]] و «الا یا ایها الساقی» ساختهٔ جلال ذوالفنون و با آواز شهرام ناظری، در بیات ترک خوانده شده‌اند.<ref>{{پک|بابایی|ک=مایه‌ها و دستگاه‌های موسیقی ایرانی}}</ref> [[شکرالله قهرمانی|شکرالله خان قهرمانی]] (معروف به شکری) نیز در نکوداشت [[قمرالملوک وزیری]]، [[تصنیف]]ی در بیات ترک ساخت که با بیت «به دل جز غم آن قمر ندارم / خوشم که غم دگر ندارم» آغاز می‌گردد؛ شعر این تصنیف از [[محمدتقی بهار]] است و آواز آن را ناهید نیک‌بخت با همراهی تار (به اجرای [[یحیی زرین‌پنجه]]) و ویولن خوانده بود.<ref>{{پک|سپنتا|۱۳۸۲|ک=چشم‌انداز موسیقی ایران|ص=۱۵۸}}</ref> تصنیف «نگار من» از [[مرتضی نی‌داوود]] نیز در بیات ترک ساخته شده‌است.<ref>{{پک|سپنتا|۱۳۸۲|ک=چشم‌انداز موسیقی ایران|ص=۲۱۷}}</ref>
 
از بیات ترک برای اجرای [[اذان]] یا [[مناجات]] نیز استفاده می‌شود،<ref dir=ltr>{{پک|Canton|1988|ک=Encyclopedia Iranica|ص=BAYĀT-E TORK|زبان=en}}</ref> و در [[تعزیه|تعزیه‌خوانی]] نیز در کنار آواز [[دشتی (آواز)|دشتی]] و دستگاه [[شور (دستگاه موسیقی)|شور]] بیشترین کاربرد را دارد.<ref>{{پک|مهاجری|۱۳۸۲|ک=موسیقی و تعزیه|ص=۳۰}}</ref> اذان [[رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی]] نمونه‌ای شاخص از آواز بیات ترک (در گوشهٔ روح الارواح) است.<ref>{{پک/بن|عصرایران|ک=اذان مؤذن‌زاده ثبت ملی می‌شود}}</ref><ref>{{پک/بن|گلستان قرآن|ک=نغمه‌ای که از دل برآمده‌است|ص=۲۰}}</ref> بیات ترک در موسیقی [[درویش|دراویش]] نیز متداول است؛ چنانکه دراویش سلسلهٔ [[قادریه]] در منطقهٔ [[کردستان]] نیز اشعاری را با [[دف]] در گوشهٔ مهربانی اجرا می‌کنند، و گوشهٔ قطار نیز گاه «چهار درویش» نامیده می‌شود.<ref>{{پک|ثابت‌زاده|۱۳۸۳|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۲۳۵}}</ref>