صنعت پتروشیمی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:TASNEE 001.jpg|بندانگشتی|300px|یک واحد پتروشیمی در [[عربستان سعودی]]]]'''صنایع پتروشیمی''' {{به انگلیسی|Petrochemical industry}}، بخشی از [[صنایع شیمیایی]] است که فراورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از [[نفت]] یا [[گاز طبیعی]] تولید می‌کند.
[[پرونده:Grangemouth04nov06.jpg|بندانگشتی|پالایشگاه پتروشیمی در گرنگ موت، [[اسکاتلند]]]]
 
امروزه فراورده‌های نفتی علاوه بر مصرف در زمینه سوخت وسایل نقلیه، روغن موتور و غیره،غیره در تهیه بسیاری از قطعات مورد نیاز ساخت وسایط نقلیه، نقش ارزنده‌ای دارد. فراورده‌های نفتی در تهیه سوخت موشک‌های هدایت کننده، سفینه‌های فضاییفضانوردها و ماهواره‌ها و حتی در ساخت بسیاری از قطعات داخلی آن‌ها کاربرد اساسی دارد. مادهٔ اولیهٔ بیشتر داروها و حتی [[آنتی‌بیوتیک|آنتی‌بیوتیک‌]]ها از ترکیبات نفتی مشتق می‌شود.
'''صنایع پتروشیمی''' {{به انگلیسی|Petrochemical industry}}، بخشی از [[صنایع شیمیایی]] است که فراورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از [[نفت]] یا [[گاز طبیعی]] تولید می‌کند.
 
دید کلی صنایع پتروشیمی(Petrochemical industry)،پتروشیمی، بخشی از صنایع شیمیایی است که فراورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند. تا پیش از وارد شدن نفت به مفهوم امروزی در زندگی انسان، [[مواد شیمیایی]] مورد نیاز، بر اثر تغییر و تبدیل صنایع گیاهی و حیوانیجانوری بدستبه‌دست می‌آمد. اما در اوایل قرن بیستم [[نفت خام]] و [[گاز طبیعی]] به عنوان ماده اولیه برای تهیه بسیاری از ترکیبات مورد نیاز انسان، اهمیت حیاتی و روزافزونی پیدا کرده‌است.
امروزه فراورده‌های نفتی علاوه بر مصرف در زمینه سوخت وسایل نقلیه، روغن موتور و غیره، در تهیه بسیاری از قطعات مورد نیاز ساخت وسایط نقلیه، نقش ارزنده‌ای دارد. فراورده‌های نفتی در تهیه سوخت موشک‌های هدایت کننده، سفینه‌های فضایی و ماهواره‌ها و حتی در ساخت بسیاری از قطعات داخلی آن‌ها کاربرد اساسی دارد. مادهٔ اولیهٔ بیشتر داروها و حتی [[آنتی‌بیوتیک]]ها از ترکیبات نفتی مشتق می‌شود.
 
دید کلی صنایع پتروشیمی(Petrochemical industry)، بخشی از صنایع شیمیایی است که فراورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند. تا پیش از وارد شدن نفت به مفهوم امروزی در زندگی انسان، مواد شیمیایی مورد نیاز، بر اثر تغییر و تبدیل صنایع گیاهی و حیوانی بدست می‌آمد. اما در اوایل قرن بیستم نفت خام و گاز طبیعی به عنوان ماده اولیه برای تهیه بسیاری از ترکیبات مورد نیاز انسان، اهمیت حیاتی و روزافزونی پیدا کرده‌است.
 
== تاریخچه ==
[[پرونده:Grangemouth04nov06.jpg|بندانگشتی|پالایشگاه پتروشیمی در گرنگ موت، [[اسکاتلند]]]]اقوام متمدن دوران باستان، به ویژه [[سومر|سومری‌ها]] و [[آشور|آشوری‌ها]] و [[تمدن بابل|بابلی‌ها]]، در حدود چهار هزار و پانصد سال پیش در سرزمین [[میان رودان]] (محل [[عراق]] کنونی) با برخی از مواد [[نفت|نفتی]] که در دریاچه [[قیر]] بدست می‌آمد، آشنایی داشتند. آنان از خود [[قیر]] به عنوان ماده غیرقابل نفوذ، استفاده می‌کردند. [[روم|رومی‌ها]] و [[یونان|یونانی‌ها]] نیز مواد قیری را برای غیرقابل نفوذ کردن بدنه [[کشتی (شناور)|کشتیهاکشتی‌ها]] به کار می‌بردند. همچنین برای روشنایی و گرم کردن نیز از آن بهره می‌جستند.
[[پرونده:TASNEE 001.jpg|بندانگشتی|300px|یک واحد پتروشیمی در [[عربستان سعودی]]]]
اقوام متمدن دوران باستان، به ویژه [[سومر|سومری‌ها]] و [[آشور|آشوری‌ها]] و [[تمدن بابل|بابلی‌ها]]، در حدود چهار هزار و پانصد سال پیش در سرزمین [[میان رودان]] (محل [[عراق]] کنونی) با برخی از مواد [[نفت|نفتی]] که در دریاچه [[قیر]] بدست می‌آمد، آشنایی داشتند. آنان از خود [[قیر]] به عنوان ماده غیرقابل نفوذ، استفاده می‌کردند. [[روم|رومی‌ها]] و [[یونان|یونانی‌ها]] نیز مواد قیری را برای غیرقابل نفوذ کردن بدنه [[کشتی (شناور)|کشتیها]] به کار می‌بردند. همچنین برای روشنایی و گرم کردن نیز از آن بهره می‌جستند.
 
با توسعه و پیشرفت تکنولوژی حفاری در اواسط قرن نوزدهم و تکنولوژی [[تقطیر]] و [[پالایش]] [[نفت]] در اواخر قرن نوزدهم و استفاده از آن در موارد غیر سوختی، جهش حیرت‌آوری به وجود آمد. به طوری که امروزه صنایع پتروشیمی نفشنقش اساسی و بنیادی در رفع نیاز عمومی جامعه به عهده دارد.
 
=== صنایع گوناگون پتروشیمی ===
نفت و مشتقات آن نه تنها در برآوردن نیازهای انسان در زمینه [[سوخت]]، [[انرژی]] و [[الیاف]] نقشی بنیادی دارد، بلکه پیدایش و تکامل صنایع گوناگون مهمی را موجب شد که به پاره‌ای از آن‌ها اشاره می‌شود.
* همزمان با [[پالایش]] [[نفت خام]]، کاربرد [[موتور درون‌سوز|موتورهای درون‌سوز]] جنبه عمومی به خود گرفت و میلیون‌ها ماشین بنزین سوز به بازار عرضه شد.
* امروزه فراورده‌های نفتی علاوه بر مصرف در زمینه سوخت [[وسایل نقلیه]]، [[روغن موتور]] و …، در تهیه بسیاری از قطعات مورد نیاز ساخت وسایط نقلیه، نقش ارزنده‌ای دارد و تلاش بر این است تا بدنه اتومبیل را از مواد پلاستیکی که آن‌ها را از [[پلیمریزاسیون]] ترکیبات نفتی می‌توان بدست آورد، بسازند.
* فراورده‌های نفتی در تهیه سوخت موشک‌های هدایت‌کننده سفینه‌های فضاییفضانوردها و ماهواره‌ها و حتی در ساخت بسیاری از قطعات داخلی آن‌ها کاربرد اساسی دارد.
* ماده اولیه بیشتر [[دارو]]ها و حتی [[آنتی‌بیوتیک|آنتی‌بیوتیک‌]]ها از ترکیبات نفتی مشتق می‌شود. به ویژه تقریباً تمام مواد [[پاک کننده]]، [[باکتری کش|باکتری‌کش‌]]ها و …، از مشتقات نفتی و محصولات پتروشیمی می‌باشد.
 
== ترکیبات نفت خام و فراورده‌های نفتی ==
سطر ۲۶ ⟵ ۲۳:
 
=== ترکیبات عمده موجود در نفت خام ===
ترکیبات عمده موجود در نفت خام عبارتند از: هیدروکربن‌های سیر شده زنجیری به فرمول کلی CnH2n+2، هیدروکربن‌های سیر شده حلقوی به فرمول عمومی CnH2n که اصطلاحاً آن را [[نفتن]] گویند و هیدروکربن‌های سیرنشده زنجیری [[اتیلن]] و [[استیلن]]. هر چه درصد تشکیل دهنده‌های نفت در دماهای پایین بیشتر باشد، مرغوبیت آن بیشتر است.
گازهای طبیعی، بخش گازی شکل مواد نفتی است که همراه با نفت خام در مخازن زیرزمینی وجود دارد یا از تقطیر نفت خام در پایین‌تر از 200C بدست می‌آید. گازهای طبیعی، مخلوطی طبیعی از گازهای [[متان]] (قسمت عمده حدود ۸۵ درصد) [[پروپان]]، [[بوتان (هیدروکربن)|بوتان]]، [[منو اکسید کربن]] و [[هیدروژن]] (گاز سنتز) همراه با مقداری دوده‌است.