حقوق: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: جزئا⟸جزاً
←‏لید: ابهام زدائی برای لغت «داوری» که معانی متفاوتی دارد و بمعنی میانجیگری استفاده شده بود حذف شد.
خط ۴:
[[پرونده:Milkau Oberer Teil der Stele mit dem Text von Hammurapis Gesetzescode 369-2.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|[[حمورابی]] شاه بابِل [[قانون حمورابی|مجموعه قوانین]] خود را به [[شمش (ایزد)|شَمَش]] خدای آفتاب تحویل می‌دهد.]]
'''حقوق''' مجموعه قواعدی ست که از طریق موسسات اجتماعی یا دولتی، جهت تنظیم [[رفتار]] ایجاد و اعمال می‌شود.
علم حقوق، دانش تحلیل و سیر تحول قواعد حقوقی ست.<ref><span class="CheckDictation-marked CheckDictation-marked-دکتر" id="tool-.D8.AF.DA.A9.D8.AA.D8.B1" style="background-color: rgb(145, 145, 255);">دکتر </span>خسروی، حسن. ''حقوق اساسی (رشته مدیریت)''. تهران: انتشارات خرسندی، چاپ دوم، ۱۳۹۴ خ. ص۲۸.</ref>
حقوق، مجموعه قواعد و مقرراتی است که نظم اجتماعی را تأمین می‌کند.<ref name="jaza">نوربها، رضا. ''زمینهٔ حقوق جزای عمومی''، چاپ سی‌وچهارم. تهران: نشر گنج دانش، ۱۳۹۱،ISBN 964-7618-42-5</ref> حقوق در نظام‌های حقوقی ملی به روش‌های مختلفی ایجاد می‌شود؛ از طریق وضع یا لغو [[قانون]] توسط [[قوه مقننه]]، از طریق صدور [[آئین‌نامه]]‌ها و بخشنامه‌های دولتی در [[قوه مجریه]]، و تصمیمات قضایی الزام‌آور در [[قوه قضائیه]] (که این روش آخر در نظام‌های کامن‌لا اهمیت بیشتری دارد). اشخاص خصوصی هم می‌توانند [[قرارداد]]های الزام‌آور قانونی را میان خود ایجاد کنند و در برخی وضعیت‌ها با توافق یکدیگر سیستم‌های [[میانجی‌گری]] و [[داوری]] را جایگزین فرایند معمول دادگستری کنند. [[قانون اساسی]] نقش انکارناپذیری در شکل‌گیری نظام حقوقی هر کشور دارد و نظام حقوقی نیز به نوبه خود شکل‌دهنده سیاست، اقتصاد و جامعه است و روابط میان افراد را هدایت می‌کند.
 
سامانه های حقوقی مختلف در حقوق کشورهای جهان وجود دارد اما اکثرا در یک راستا هستند و به طور کلی به چهار دسته بنام های [[سیویل لا]]، [[کامن لا]]، عرفی و دینی تقسیم می شوند.