روابط ایران و قطر: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
ابرابزار |
||
خط ۱۷:
ایران و قطر از دیر باز از نظر دینی و همجواری، روابط بسیار دوستانه‌ای داشته‌اند. روابط بازرگانی بین ایران و قطر و مسافرت‌های مردم دو کشور همیشه برقرار بوده‌است. به همین دلیل ایران همیشه تلاش داشته‌است که روابط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی خود را با قطر گسترش دهد. روابط ایران و قطر از زمان استقلال قطر در سال ۱۹۷۱ دوستانه و بر پایه احترام برابر بوده‌است. ایران که خواهان تفاهم و گسترش روابط دوستانه با همه کشورها بود، از نخستین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخت و ورود این سرزمین کهن را به جامعهٔ بین‌المللی تبریک گفت.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/82110760/|عنوان=قطر، ایران و رابطه خوب همسایگی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://peace-ipsc.org/fa/نگاهی-به-روابط-قطر-و-ایران-از-گذشته-تا-ک/|عنوان=نگاهی به روابط قطر و ایران از گذشته تا کنون}}</ref>
در دوره پس از انقلاب اسلامی ایران، روابط قطر و ایران گسترده‌تر شده به نحوی که امیر پیشین قطر و همسرش با [[سید محمد خاتمی|محمد خاتمی]] رئیس‌جمهور سابق جمهوری اسلامی ایران دیدار داشته و در دوره ریاست جمهوری [[محمود احمدی‌نژاد|احمدی‌نژاد]] نیز امیر پیشین قطر از ایران دیدار داشته و با رهبر عالی ایران [[سید علی خامنه‌ای|خامنه‌ای]] ملاقات داشت. قطر نیز از احمدی‌نژاد برای شرکت در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس دعوت کرد که احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران به همراه معاونش اسفندیار رحیم مشایی و وزیر خارجه وقت [[منوچهر متکی]] در این اجلاس شرکت کردند.<ref name=":0"
ایران و قطر مشترکات زیادی دارند؛ از جمله آنکه هر دو عضو [[اوپک]]، [[جنبش عدم تعهد]]، [[سازمان همکاری اسلامی]] هستند. قطر همچنین چندین نشست در سطوح بالای مقامات با ایران برای توافقات اقتصادی و امنیتی برگزار کرده‌است.<ref name=":1">{{Cite web|url = http://www.irantracker.org/foreign-relations/qatar-iran-foreign-relations|title = Qatar-Iran Foreign Relations|date = July 22, 2011|accessdate = November 2, 2016|website = AEI Iran Tracker|publisher = American Enterprise Institute|last = Fulton|first = Will|last2 = Farrar-Wellman|first2 = Ariel|archiveurl = https://web.archive.org/web/20161210123642/http://www.irantracker.org/foreign-relations/qatar-iran-foreign-relations|archivedate = ۱۰ دسامبر ۲۰۱۶|dead-url = yes}}</ref>
هر دو کشور روابط اقتصادی تنگاتنگی در زمینه‌های اقتصادی و به ویژه صنایع [[صنعت نفت|نفت و گاز]] دارند. ایران و قطر مشترکاً بزرگترین منبع [[گاز طبیعی]] جهان را کنترل می‌کنند.<ref>{{Cite news|url = http://www.reuters.com/article/2010/07/26/us-northfield-qatar-idUSTRE66P1VV20100726|title = Factbox: Qatar, Iran share world's biggest gas field|last = |first = |date = July 26, 2010|work = Reuters|access-date = November 2, 2016|via =}}</ref> انگیزه‌های ایران و قطر به مقدار زیادی تحت تأثیر روابط اقتصادی با ایران می‌باشد. قطر ۱۳ درصد ذخیره ثابت شده گاز را دارد و هر روز ۶۵۰ میلیون متر مکعب گاز از قسمت خود تولید می‌کند در حالیکه ایران ۵۷۵۰ میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کند.<ref name=":0"
[[ایرانیان قطر]] جمعیت ۳۰٬۰۰۰ نفری از [[ایرانیان مقیم خارج]] در سراسر جهان را تشکیل می‌دهند.<ref name=":0"
== روابط دوجانبه ==
در زمان [[محمدرضا شاه پهلوی]]، یک توافق‌نامه بین ایران و قطر منعقد شد.<ref name="Mokhtari">{{cite journal|last=Mokhtari|first=Fariborz|title=No One Will Scratch My Back: Iranian Security Perceptions in Historical Context|journal=The Middle East Journal|date=Spring 2005|volume=59|issue=2|url=http://www.ndu.edu/nesa/publications/Mokhtari.pdf|accessdate=1 November 2016}}{{پیوند مرده|date=سپتامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot
در زمان [[جنگ ایران و عراق]]، قطر کمک‌های اقتصادی زیادی به صورت وام یا کمک بلاعوض به [[صدام حسین]] کرد. یک سال پس از پایان جنگ، ادعای ایران مبنی بر اینکه یک سوم مخازن میدان گازی شمال قطر در آب‌های ایران واقع شده‌است، با توافق‌نامه‌ای به مضمون بهره‌برداری مشترک طرفین از مخازن خاتمه یافت.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=دفتریان |نام=منصور |کتاب=تازه‌های انرژی | ناشر= |سال=۱۳۹۰ |شابک=}}</ref>
در سال ۱۹۹۱ پس از پایان [[جنگ خلیج فارس]]، [[حمد بن خلیفه آل ثانی]] از مشارکت ایران در تأمین امنیت [[خلیج فارس]] استقبال کرد. هر چند که به دلیل مخالفت دیگر [[کشورهای عربی خلیج فارس]] این امر هیچ‌گاه محقق نشد. بهر صورت قطر همکاری‌های امنیتی خود با ایران را در چهارچوب روابط دو جانبه ادامه داد. اضافه بر این، در سال ۱۹۹۲ طرح‌هایی تهیه شد که از [[کارون|رودخانه کارون]] در ایران برای قطر آب پمپاژ شود اما به دلیل مقاومت‌های محلی در ایران این طرح‌ها نیز به کناری گذاشته شد.<ref name=":0"
در فوریه سال ۲۰۱۰ میلادی و در نشست میان [[هیلاری کلینتون]]، [[وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا]]، و نخست‌وزیر قطر، [[حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی]]، در دوحه، حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی اعلام کرد که اگر ایران تلاش‌های رسیدن به سلاح هسته‌ای را ادامه دهد، این یک رقابت ناسالم در منطقه خواهد بود. او همچنین برقراری مذاکرات مستقیم میان [[روابط ایالات متحده آمریکا و ایران|آمریکا و ایران]] را خواستار شد.<ref>{{cite web|title=Remarks With Qatari Foreign Minister Sheikh Hamad bin Jassim Al Thani After Their Meeting|url=http://www.state.gov/secretary/20092013clinton/rm/2010/02/136682.htm|website=[[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|US Department of State]]|accessdate=2 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161013130541/http://www.state.gov/secretary/20092013clinton/rm/2010/02/136682.htm|archivedate=۱۳ اکتبر ۲۰۱۶|dead-url=yes}}</ref>
در ماه مه ۲۰۱۰، امیر قطر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی و [[بشار اسد]] رئیس‌جمهور سوریه حمایت خود از تلاش‌هایی به رهبری [[ترکیه]] برای حل دیپلماتیک موضوع اتمی ایران اعلام کردند. مقامات ترک پیشنهاد کردند که گفتگوهای مستقیمی بین [[سعید جلیلی]] مذاکره‌کننده اتمی ایران و رئیس دیپلماسی اروپا [[کاترین اشتون]] ایجاد شود.<ref name=":0"
== همکاری‌های دوجانبه ==
خط ۴۱:
در دسامبر ۲۰۱۰، یکی از افسران [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] با فرمانده ارتش قطر دیدار داشت. آن‌ها اظهار کردند که «سپاه پاسداران و نیروی دریایی قطر می‌توانند در زمینه اطلاعات، امنیت و آموزش همکاری نزدیکی داشته باشند.» حمد بن علی العطیه با نیروهای دریایی ایران ملاقات داشته و گفت که قطر آماده است که تمرینات مشترک نظامی با ایران انجام دهد.
در بحران دیپلماتیک قطر با [[عربستان سعودی]] در سال ۲۰۱۷، ایران از قطر پشتیبانی کرده و از کشورهای عربی خواست که مشکلات خود را از طریق دیالوگ حل کنند. پس از این که عربستان سعودی قطر را از نظر اقتصادی تحریم کرد ایران برای قطر ۶۰۰ تن مواد غذایی تازه ارسال کرد.<ref name=":0"
== وقایع بین ایران و قطر ==
تا جاییکه به حفظ روابط خوب و پایدار با ایران برمیگردد قطر دارای مشکلاتی است. اتخاذ سیاست‌های [[شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس|شورای همکاری خلیج فارس]] در مورد رابطه با ایران را نیز باید به مشکلات قطر اضافه کرد. هر دو کشور تلاش می‌کنند گام‌های آرامی را به سوی حفظ منافع خود بردارند. اما تلاش برای حفظ رابطه خوب با ایران و همچنین شورای همکاری خلیج برای قطر دردسر ساز شده‌است.
* در ۲ ژوئیه ۲۰۱۱، شورای همکاری خلیج به صورت متحد توافق کردند که یک نیروی نظامی مشترک تشکیل دهند و حجم نیروها را دو برابر کنند. «دکتر سامی الفرج اظهار داشت که این تصمیم به منظور رویارویی با تهدید فزاینده ایران و عناصر تروریست و سرنگون کننده این کشور در کشورهای خلیج اتخاذ شده‌است.»<ref name=":0"
* پس از حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران در ۲۰۱۶ قطر این اقدام را محکوم کرد و سفیرش در تهران را فراخواند و همچنین وزیر امور خارجهٔ قطر طی نامه‌ای به سفارت ایران در [[دوحه]] اعتراض کشورش را اعلام کرد.<ref>https://www.rt.com/news/328131-qatar-diplomatic-iran-saudi-arabia/</ref> در ژانویه ۲۰۱۶، قطر آخرین کشوری بود که از عربستان حمایت کرد و سفیر خود از تهران را به خاطر حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در ایران، فراخواند.<ref name=":2">[[:ar:العلاقات الإیرانیة القطریة|مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «العلاقات الإیرانیة القطریة»، ویکی‌پدیای عربی، دانشنامهٔ آزاد.]]</ref>
خط ۷۲:
|'''اولین رهبر'''
|[[احمد بن علی آل ثانی]]
|
|-
|'''رهبر کنونی'''
خط ۱۰۳:
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
== پیوند به بیرون ==
* {{یادکرد وب | عنوان=حضور برادر امیر قطر در جزیره ابوموسی (+عکس) | وبگاه=سایت خبری خردادنیوز | تاریخ=2019-11-24 | سال=2019 | پیوند=http://www.khordadnews.ir/fa/news/328669 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2019-11-24}}
{{روابط خارجی ایران}}
| |||