رئیس مجلس شورای اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات سمت سیاسی
| سمت = رئیس‌مجلسرئیس مجلس شورای اسلامی
| لقب نشان =
| نهاد = [[ایران|جمهوری اسلامی ایران]]
| اندازهٔ نشان = Coat of arms of Iran.svg
| اندازهٔتوضیح نشان = 150پیکسل=
| توضیح نشان = نشان رسمی جمهوری اسلامی
| حوزه = [[مجلس شورای اسلامی]]
| تصویر = File:Ali Larijani at the Former Parliament of Iran Building 24.08.2016.jpg
| دگرتوضیح =
| متصدی = [[علی لاریجانی]]
| متصدی از = ۱۲ خرداد ۱۳۸۷
| سکونت‌گاه = [[تهران]]، [[میدان بهارستان]]
| لقب =
| سمت تعیین‌گر = نمایندگان مجلس
| سکونت‌گاه =
| تعیین‌گر = [[مجلس شورای اسلامی]]
| سمت تعیین‌گر = نمایندگان
| مدت تصدی = یک سال، تمدیدپذیر
| نخستین متصدی = [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]
سطر ۲۵ ⟵ ۲۱:
'''رئیس مجلس شورای اسلامی''' به وسیلهٔ رأی مستقیم نمایندگان [[مجلس شورای اسلامی]] برای یک دوره یک ساله انتخاب می‌شود و با توجه به آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تکرار دوره ریاست مجلس منع قانونی ندارد.
 
رئیس مجلس همچنین رئیس [[هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی|هیئت رئیسه مجلس]] نیز هست. رئیس مجلس وظیفهٔ ادارهٔ مجلس را بر عهده دارد و در صورت حضور نداشتن وی در جلسهجلسه، به ترتیب نوابنایب اول و دومنایب رئیسدوم، عهده‌دار این سمت هستندخواهند بود.
 
اولین رئیس مجلس شورای اسلامی [[علی اکبر هاشمی بهرمانیرفسنجانی]] بود و پس از وی به ترتیب [[مهدی کروبی]]، [[علی اکبرعلی‌اکبر ناطق نوری]]، [[مهدی کروبی]]، [[غلامعلی حداد عادل]] و [[علی اردشیر لاریجانی]] در این پست انتخاب شدند.
 
== وظایف و اختیارات ==
سطر ۳۹ ⟵ ۳۵:
# سایر موارد مذکور در قانون اساسی و دیگر مقررات<ref>{{Cite web|url = http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=225|title = آیین نامهٔ داخلی مجلس|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first =}}</ref>
 
== فهرست رئیسان ==
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
! {{کوته‌نوشت|ر|ردیف}}
!colspan=2| نام
! نگاره
! آغاز تصدی
! پایان تصدی
! colspan=2 | [[فهرست احزاب در ایران|حزب سیاسی]]
! جناح سیاسی
! دوره‌ها
|-
! rowspan=3 | ۱
| rowspan=3 | [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]{{-}}{{کوچک|(۱۳۹۵–۱۳۱۳)}}
|style="background:{{حزب جمهوری اسلامی/meta/color}};" rowspan=2|
| rowspan=3 | [[پرونده:Akbar Hashemi Rafsanjani during a press conference, 1987.jpg|80px]]
|rowspan=3| [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]
| rowspan=3 | ۲۹ تیر ۱۳۵۹<ref>{{یادکرد ژورنال |نشانی=https://luna.manchester.ac.uk/luna/servlet/detail/Manchester~18~18~992~225941:15m4557 |عنوان=هاشمی رفسنجانی برای یک سال رئیس مجلس شد |ژورنال=[[کیهان (روزنامه)|کیهان]] |دوره= |شماره=۱۱۰۵۰ |تاریخ=۳۰ تیر ۱۳۵۹ |صفحه=۱ |توسط=کتابخانهٔ [[دانشگاه منچستر]]}}</ref>
|rowspan=3| [[پرونده:Akbar Hashemi Rafsanjani during a press conference, 1987.jpg|80px]]
| rowspan=3 | ۲۴ مرداد ۱۳۶۸<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1294&Itemid=38 |عنوان=مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۳ جلسه ۱۲۹ |ناشر=[[کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی]] |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20160513122036/http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1294&Itemid=38 |تاریخ بایگانی=۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۵}}</ref>
|rowspan=3| ۲۹ تیر ۱۳۵۹
| style="background:{{حزب جمهوری اسلامی/meta/color}};" rowspan=2|
|rowspan=3| ۲۴ مرداد ۱۳۶۸
| rowspan=2 | [[حزب جمهوری اسلامی|جمهوری اسلامی]]
| rowspan=2 {{ن-م}}
| [[دوره نخست مجلس شورای اسلامی|دوره اول]]
|-
| [[دوره دوم مجلس شورای اسلامی|دوره دوم]]
|-
| style="background:{{جامعه روحانیت مبارز/meta/color}};"|
| [[جامعه روحانیت مبارز|روحانیت مبارز]]
| [[جناح راست جمهوری اسلامی ایران|جناح راست]]
| rowspan=2 | [[دوره سوم مجلس شورای اسلامی|دوره سوم]]
|-
! ۲
| [[مهدی کروبی]]{{-}}{{کوچک|( –۱۳۱۶)}}
|style="background:{{مجمع روحانیون مبارز/meta/color}};"|
| [[پرونده:Mehdi Karroubi in Isfahan - 15 May 2009 (cropped).jpg|80px]]
| [[مهدی کروبی]]
| ۲۵ مرداد ۱۳۶۸<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1295&Itemid=38 |عنوان=مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۳ جلسه ۱۳۰ |ناشر=[[کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی]] |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20160512032223/http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1295&Itemid=38 |تاریخ بایگانی=۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۵}}</ref>
| [[پرونده:Officials met with the Supreme leader of Iran - October 11, 2006 -Mehdi Karroubi (Cropped).jpg|80px]]
| ۲۵ مرداد ۱۳۶۸
| ۶ خرداد ۱۳۷۱
| style="background:{{مجمع روحانیون مبارز/meta/color}};"|
| [[مجمع روحانیون مبارز|روحانیون مبارز]]
| [[جناح چپ جمهوری اسلامی ایران|جناح چپ]]
|-
! rowspan=2| ۳
| rowspan=2 | [[علی‌اکبر ناطق نوری]]{{-}}{{کوچک|( –۱۳۲۳)}}
|style="background:{{جامعه روحانیت مبارز/meta/color}};" rowspan=2|
| rowspan=2 | [[علی‌اکبرپرونده:Ali ناطقAkbar نوریNategh-Nouri by NLAI.jpg|80px]]
| rowspan=2 | ۱۲ خرداد ۱۳۷۱<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1660&Itemid=38 |عنوان=مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۴ جلسه ۵ |ناشر=[[کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی]] |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20160501034737/http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=1660&Itemid=38 |تاریخ بایگانی=۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۵}}</ref>
|rowspan=2| [[پرونده:Ali Akbar Nategh-Nouri by NLAI.jpg|80px]]
| rowspan=2 | ۱۲۶ خرداد ۱۳۷۱۱۳۷۹
| style="background:{{جامعه روحانیت مبارز/meta/color}};" rowspan=2|
|rowspan=2| ۶ خرداد ۱۳۷۹
| rowspan=2 | [[جامعه روحانیت مبارز|روحانیت مبارز]]
| rowspan=2 | [[جناح راست جمهوری اسلامی ایران|جناح راست]]
| [[دوره چهارم مجلس شورای اسلامی|دوره چهارم]]
|-
سطر ۹۰ ⟵ ۸۶:
|-
! (۲)
| [[مهدی کروبی]]{{-}}{{کوچک|( –۱۳۱۶)}}
|style="background:{{مجمع روحانیون مبارز/meta/color}};"|
| [[پرونده:Mehdi Karroubi in Isfahan - 15 May 2009 (cropped).jpg|80px]]
| [[مهدی کروبی]]
| ۲۲ خرداد ۱۳۷۹<ref>{{یادکرد خبر |نشانی=https://www.isna.ir/news/7903-02713 |عنوان=اعضای دائم هیئت رئیسه مجلس انتخاب شدند |خبرگزاری=[[ایسنا]] |تاریخ=۲۲ خرداد ۱۳۷۹|id=۰۲۷۱۳–۷۹۰۳}}</ref>
| [[پرونده:Officials met with the Supreme leader of Iran - October 11, 2006 -Mehdi Karroubi (Cropped).jpg|80px]]
| ۲۲ خرداد ۱۳۷۹
| ۶ خرداد ۱۳۸۳
| style="background:{{مجمع روحانیون مبارز/meta/color}};"|
| [[مجمع روحانیون مبارز|روحانیون مبارز]]
| [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|جناح اصلاح‌طلبان]]
سطر ۱۰۰ ⟵ ۹۶:
|-
! ۴
| [[غلامعلی حداد عادل]]{{-}}{{کوچک|( –۱۳۲۴)}}
!
| [[غلامعلی حداد عادل]]
| [[پرونده:Gholam-Ali Haddad-Adel 5.jpg|80px]]
| ۱۷ خرداد ۱۳۸۳<ref>{{یادکرد خبر |نشانی=https://www.isna.ir/news/8303-06968 |عنوان=حداد عادل رئیس، باهنر و ابوترابی‌فرد نواب رئیس |خبرگزاری=[[ایسنا]] |تاریخ=۱۷ خرداد ۱۳۸۳|id=۰۶۹۶۸–۸۳۰۳}}</ref>
| ۱۷ خرداد ۱۳۸۳
| ۶ خرداد ۱۳۸۷
| rowspan=4 colspan=2 {{ن-م}}
| rowspan=4 | [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|جناح اصول‌گرایان]]
| [[دوره هفتم مجلس شورای اسلامی|دوره هفتم]]
|-
! rowspan=3 | ۵
| rowspan=3 | [[علی لاریجانی]]{{-}}{{کوچک|( –۱۳۳۶)}}
!rowspan=3|
| rowspan=23 | [[پرونده:Ali AkbarLarijani in National Defence and Nategh-NouriSecurity byCommission NLAIseason.jpg|80px]]
|rowspan=3| [[علی لاریجانی]]
| rowspan=3 | ۱۲ خرداد ۱۳۸۷<ref>{{یادکرد خبر |نشانی=https://www.isna.ir/news/8703-06651 |عنوان=لاریجانی رئیس دائمی و ابوترابی نایب رئیس اول مجلس شد |خبرگزاری=[[ایسنا]] |تاریخ=۱۲ خرداد ۱۳۸۷|id=۰۶۶۵۱–۸۷۰۳}}</ref>
|rowspan=3| [[پرونده:Ali Larijani in National Defence and Security Commission season.jpg|80px]]
| rowspan=3 | ۱۲''در خردادحال ۱۳۸۷تصدی''
|rowspan=3| ''تاکنون''
| [[دوره هشتم مجلس شورای اسلامی|دوره هشتم]]
|-
سطر ۱۲۲ ⟵ ۱۱۶:
|}
 
== رئیس سنی مجلس ==
{{همچنین ببینید|پدر مجلس}}
اولین بند از مبحث "تشکیلات قانونگذاریقانون‌گذاری" در آیین‌نامه داخلی مجلس به موضوع «هیأت‌هایهیئت‌های رئیسه مجلس» اشاره دارد که شامل هیئت رئیسه سنی، هیئت رئیسه موقت و هیئت رئیسه دائم می ‌شودمی‌شود. بر اساسبراساس ماده ۱۰ این آیین‌نامه، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به عنوان '''«رئیس سنی'''» و فرد بعدی به عنوان نائبنایب رئیس و دو نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معینتعیین می‌شوند و در جایگاه هیئت رئیسه قرار می‌گیرند. در صورت تساوی سن، هیئت رئیسه سنی با قید قرعه از بین مسن‌ترین و جوان‌ترین نمایندگان حاضر تعیین خواهد شد. وظایف هیئت رئیسه سنی شامل اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، قرعه‌کشی اسامی نمایندگان برای عضویت در شعب و توزیع اعتبارنامه‌ها بین شعب و اجرای انتخابات هیئت رئیسه موقت است.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=وزیری |نام=نسرین |نشانی=https://www.khabaronline.ir/detail/538546/Politics/parliament |عنوان=اعضای هیئت رئیسه سنی در ۱۰ مجلس شورای اسلامی/چهار رئیس سنی تا کنون درگذشته‌اند |ناشر=[[خبر آنلاین]] |تاریخ=۱ خرداد ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی=۲ خرداد ۱۳۹۷}}</ref>
 
{| class="wikitable" style="text-align:centerright;"
|-
! دوره !
! سال !
! رئیس سنی !
! نایب رئیس
|-
| [[دوره نخست مجلس شورای اسلامی|اول]]
| ۱۳۵۹ |
| [[یدالله سحابی]] |
| [[مهدی بازرگان]]
|-
| [[دوره دوم مجلس شورای اسلامی|دوم]]
| ۱۳۶۳ |
| [[سعید امانی]] |
| [[احمد امیرزاده ایرانی]]
|-
| [[دوره سوم مجلس شورای اسلامی|سوم]]
| ۱۳۶۷
| ۱۳۶۷ || [[محمدحسین چهرگانی انزایی]] || [[سید محمدحسن نبوی]]
| [[سید محمدحسن نبوی]]
|-
| [[دوره چهارم مجلس شورای اسلامی|چهارم]]
| ۱۳۷۱
| ۱۳۷۱ || [[سید محمدباقر مهدوی کرمانی]] || [[احمد مرادی (نماینده طرقبه)|احمد مرادی]]
| [[سید محمدباقر مهدوی کرمانی]]
| ۱۳۷۱ || [[سید محمدباقر مهدوی کرمانی]] || [[احمد مرادی (نماینده طرقبه)|احمد مرادی]]
|-
| [[دوره پنجم مجلس شورای اسلامی|پنجم]]
| ۱۳۷۵
| ۱۳۷۵ || [[سید محمود نوری‌زاده]] || [[غلام‌حیدر ابراهیم بای سلامی]]
| [[سید محمود نوری‌زاده]]
| ۱۳۷۵ || [[سید محمود نوری‌زاده]] || [[غلام‌حیدر ابراهیم بای سلامی]]
|-
| [[دوره ششم مجلس شورای اسلامی|ششم]]
| ۱۳۷۹
| ||rowspan="2" | [[محمدعلی شیخ]] |
| [[قاسم معماری]]
|-
| [[دوره هفتم مجلس شورای اسلامی|هفتم]]
| ۱۳۸۳ |
| [[سید عباس پاک‌نژاد]]
|-
| [[دوره هشتم مجلس شورای اسلامی|هشتم]]
| ۱۳۸۷ |
| [[محمدتقی رهبر]] |
| [[حسین هاشمیان]]
|-
| [[دوره نهم مجلس شورای اسلامی|نهم]]
| ۱۳۹۱
| ۱۳۹۱ || [[علیرضا مرندی|سید علیرضا مرندی]] || [[رضا آشتیانی عراقی]]
| [[رضا آشتیانی عراقی]]
|-
| [[دوره دهم مجلس شورای اسلامی|دهم]]
| ۱۳۹۵ |
| [[عبدالرضا هاشم‌زائی]] |
| [[سید مصطفی ذوالقدر]]
|}
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی
|پیوند=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_Speakers_of_the_Parliament_of_Iran&oldid=580389608
|عنوان=List of Speakers of the Parliament of Iran
|زبان=انگلیسی
|بازیابی=۱۴ ژانویه ۲۰۱۴}}
 
|{{رؤسای تعیین‌گر = [[مجلس شورای اسلامی]]}}
{{مجلس شورای اسلامی}}
 
{{رئیسان مجلس شورای ملی ایران}}
{{روسای مجلس شورای اسلامی ایران}}
[[رده:رؤسای مجلس شورای اسلامی]]
[[رده:فهرست کارمندان سیاسی در ایران]]
[[رده:مجلس شورای اسلامی]]