نیوزیلند: تفاوت میان نسخه‌ها

نام فارسی رسمی = زلاندنونیوزیلند |

نام عادی = نیوزیلند |

واحد پول = [[دلار زلاندنونیوزیلند]] |

زلاندنونیوزیلند فاصله زیادی با دیگر خشکی‌های کره زمین دارد، به‌طوری‌که [[استرالیا]] نزدیکترین همسایه این سرزمین در دو هزار کیلومتری آن قرار دارد، دریای میان این دو کشور به [[دریای تاسمان]] معروف است. نزدیکترین همسایگان این کشور از شمال جزایر [[تونگا]]، [[فیجی]]، [[نیوکالدونیا]] هستند.

زلاندنونیوزیلند بیش از ۸۰ میلیون سال از خشکی‌های دیگر زمین جدا بوده‌است و این موجب شده تا مجموعه منحصربه‌فردی از جانوران و گیاهان را در خود جای دهد. زلاندنونیوزیلند یکی از آخرین سرزمین‌هایی است که انسان پا به آن گذاشت. [[پولینزی‌ها]] در حدود سال‌های ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ میلادی نخستین انسان‌هایی بودند که وارد جزایر زلاندنونیوزیلند شدند و فرهنگ [[مائوری]] را شکل دادند. [[آبل تاسمان]] دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال ۱۶۴۲ وارد زلاندنونیوزیلند شد. در سال ۱۸۴۰ بزرگان مائوری در قراردادی با پادشاهی [[بریتانیا]] این سرزمین را [[مستعمره]] بریتانیا اعلام کردند.

بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۳ حدود ۷۴ درصد از جمعیت چهار و نیم میلیون نفری زلاندنونیوزیلند اروپایی‌تبار هستند و مائوری‌ها با ۱۵ درصد بزرگترین اقلیت قومی را شکل می‌دهند. آسیایی‌ها نزدیک به ۱۲ درصد و ساکنان جزایر اقیانوسیه بیش از ۷ درصد جمعیت این کشور را شامل می‌شوند. فرهنگ زلاندنونیوزیلند آمیزه‌ای از فرهنگ مائوری و نخستین مهاجران بریتانیایی است که با ورود بیشتر مهاجران از نقاط دیگر دنیا متنوع‌تر شده‌است. [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و [[زبان مائوری|مائوری]] دو زبان رسمی این کشور هستند و انگلیسی زبان رایج کشور محسوب می‌شود.

زلاندنونیوزیلند در زمره [[کشورهای توسعه‌یافته]] و متمول قرار داشته و در سال ۲۰۱۳ هفتمین کشور دنیا از نظر [[شاخص توسعه انسانی]] بوده‌است. اما اقتصاد آن بسیار متکی به صادرات محصولات [[کشاورزی]] و [[دامپروری]] است.

رئیس حکومت زلاندنونیوزیلند [[ملکه الیزابت دوم]] است، فرماندار کل که با پیشنهاد [[پارلمان زلاندنونیوزیلند]] انتخاب می‌شود، مسئولیت امضای قوانین را برعهده دارد، هرچند قدرت او و ملکه کاملاً تشریفاتی است و پارلمان که در انتخابات عمومی برگزیده می‌شود تنها مرجع قانون‌گذاری در کشور است و [[نخست‌وزیر]] را که در رأس [[قوه مجریه]] قرار می‌گیرد انتخاب می‌کند.

نخستین ساکنان زلاندنونیوزیلند اقوام [[پولینزی]] ساکن [[جزایر اقیانوس آرام]] بودند که در حدود قرن هشتم تا سیزدهم میلادی به این سرزمین رسیدند. پولینزی‌های زلاندنونیوزیلند ملت و تمدن متمایزی را به نام مائوری تشکیل دادند و برخی از آن‌ها با سفر به [[جزایر چاتهام]] تمدنی را در آن جزایر بنیان نهادند.

در ۱۶۴۹ [[آبل جانسون تاسمان]] دریانورد [[هلند]]ی اولین اروپایی بود که در سواحل زلاندنونیوزیلند فرود آمد. کشته‌شدن چند تن از ملوانان کشتی جانسون توسط مائوری‌ها موجب شد که اروپایی‌ها علاقه‌ای به ارتباط دوباره با این جزیره نداشته باشند.

یکصد و بیست سال پس از سفر ناخدا جانسون، در سال ۱۷۶۹ [[جیمز کوک]] ناخدای بریتانیایی در حین سفرهای دریایی خود در [[اقیانوس آرام]] به زلاندنونیوزیلند رفت و نقشه دقیقی از این جزیره کشید. ارتباط اروپایی‌ها و مائوری‌ها پس از سفر جیمز کوک ادامه‌یافت، بسیاری از کشتی‌های ماهیگیری و تجاری اروپایی و آمریکایی به این سرزمین رفته و در ازای فروش کالاهای خود به‌ویژه مصنوعات [[فلز]]ی و [[جنگ‌افزار|اسلحه جات]] مایحتاج ضروری خود مانند [[آب|آب آشامیدنی]]، [[پوست]]، آثار هنری، مواد غذایی را از آن‌ها دریافت می‌کردند.

[[مهاجرت]] به زلاندنونیوزیلند از قرن نوزدهم آغاز شد. اولین مهاجران عمدتاً گروه‌های مذهبی از جمله [[انگلیکن]]ها، [[کاتولیک]]ها، [[پرسبی‌ترین]]ها، [[متدیست]]ها و [[باپتیست]]ها بودند که از [[انگلستان]] و [[اسکاتلند]] می‌آمدند. در سال ۱۸۴۰ قرارداد وایتانگی میان دولت [[بریتانیا]] و [[مائوری]]ها این کشور را را تحت‌الحمایه [[امپراتوری بریتانیا|بریتانیا]] و بخشی از [[امپراتوری بریتانیا|این امپراتوری]] ساخت. در سال ۱۸۵۶ اولین [[دولت]] خودمختار در این کشور پاگرفت و در ۱۸۷۶ دولت مرکزی سراسر خاک جزیره را تحت تسلط خود درآورد.

زلاندنونیوزیلند در سال ۱۹۰۷ استقلال خود را از [[پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند|بریتانیای کبیر]] کسب کرد. زلاندنونیوزیلند پس از آن عضو [[اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع]] شد و سمت تشریفاتی ریاست حکومت را نیز همچنان در اختیار پادشاه بریتانیا گذاشت. جانشین پادشاه در زلاندنونیوزیلند فرماندار کل است که به توصیه نخست‌وزیر انتخاب می‌شود. این کشور در [[جنگ جهانی اول]] به عنوان حامی [[بریتانیا]] جنگید و «ارتش مشترک نیوزلند و[[استرالیا]]» یا به اختصار [[آنزاک]] در [[نبرد گالیپولی]] در ترکیه امروزی شرکت کرد. در مجموع بیش از هجده هزار زلاندنوینیوزیلندی در خلال جنگ جهانی اول کشته شدند. زلاندنونیوزیلند در [[جنگ جهانی دوم]] هم جزء متفقین بود و با بازشدن پای آمریکایی‌ها به منطقه جزء هم‌پیمانان سیاسی و اقتصادی آمریکا درآمد و تا حدی به آمریکا نزدیک شد که ناخواسته درگیر [[جنگ ویتنام]] شد و همین امر اثرات عمیقی بر حیات سیاسی زلاندنونیوزیلند گذاشت. امروزه زلاندنونیوزیلند نه فقط با [[بریتانیا]] و [[آمریکا]] بلکه با [[استرالیا]]، [[چین]] و [[ژاپن]] نیز روابط نزدیک و مناسبات اقتصادی گسترده‌ای دارد.

[[پرونده:New Zealand 23 October 2002.jpg|150px|چپ|thumbnail|upright|تصویر ماهوارهای از زلاندنونیوزیلند]]

زلاندنونیوزیلند یا به [[زبان مائوری]] آئوتئاروا (به معنی سرزمین ابرهای کشیده) کشوری است در [[اقیانوسیه]] واقع در آبهای جنوب غربی [[اقیانوس آرام]] و جنوب خاوری [[استرالیا]]. این کشور از دو [[جزیره]] اصلی شمالی و جنوبی و چند جزیره کوچک دیگر تشکیل شده‌است. زلاند نو کشوری است نسبتاً کوهستانی که [[جزیره شمالی]] آن دارای منشأ آتشفشانی است و آبفشان‌های آن هنوز از فعالیت‌های آذرین حکایت می‌کنند. سرتاسر [[جزیره جنوبی]] را رشته کوه‌های آلپ جنوبی که ارتفاع قلل آن بالاتر از سه هزار متر است دربر گرفته و آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و مرطوب و بارانی است و رو به جنوب از دمای آن کاسته شده و به سردی می‌گرود. جنگلهای بارانی آن توسط مهاجران اولیه پاکسازی شده و به کشتزارهای وسیع و چراگاه‌های پهناور تبدیل شده‌است.

بلندترین نقطه زلاندنونیوزیلند [[قله کوک]] به ارتفاع ۳۷۶۴ متر است و عمده‌ترین رودخانه آن [[رودخانه وایکاتو]] است که درازای آن ۴۲۰ کیلومتر می‌رسد و رودهای کلوته، تایر، ی کلارنس و وایتاکیاز دیگر رودهای مهم آن محسوب می‌شوند. دریاچه [[تاوپو]] با مساحت ۶۰۵ کیلومتر مربع که در جزیره شمالی قرار دارد، همراه با دریاچه یخچالها و یخرودهای طبیعی و کوه‌های پوشیده از برف و جلگه‌ها و دره‌های سبز و خرم از دل انگیزترین مناظر طبیعی این سرزمین به‌شمار می‌آید.

{{اصلی|محیط زیست زلاندنونیوزیلند}}

[[پرونده:TeTuatahianui.jpg|بندانگشتی|200px|راست|[[کیوی (پرنده)|کیوی]] پرنده ملی زلاندنو؛نیوزیلند؛ کیوی نقش یک چرنده کوچک را ایفا کرده و بیشتر از برگ‌های ریخته روی زمین تغذیه می‌کند.]]

محیط زیست زلاندنونیوزیلند با [[جانوران]] و [[گیاهان]] منحصربفرد خود از تمام نقاط دنیا متمایز است. این سرزمین حدود ۸۲ میلیون سال است که از خشکی‌های دیگر کره زمین جدا افتاده و همین موجب ایجاد جاندارانی شگفت‌انگیز شده که در برخی موارد ویژگی‌های باستانی ابرقاره [[گندوانا]] را حفظ کرده و به صورت فسیل‌هایی زنده درآمده‌اند.

ورود انسان پیامدهای ویرانگری برای [[محیط زیست]] این جزیره به همراه داشت. انسان‌ها با از بین بردن جنگل‌ها و وارد کردن خواسته و ناخواسته جانوران و گیاهان متعدد محیط طبیعی این جزیره را برهم زده و بسیاری از گونه‌های آن را به [[انقراض]] کشاندند. پرندگان زلاندنونیوزیلند بیشترین آسیب را دیدند چراکه آن‌ها میلیون‌ها سال بدون حضور پستانداران تکامل یافته و فاقد ترفندهای دفاعی برای حفاظت از خود، جوجه‌ها و تخم‌هایشان در مقابل شکارچیانی چون سگ، گربه، راسو و موش بودند. به این ترتیب ۱۱۵ نوع پرنده یعنی حدود نیمی از پرندگان زلاندنونیوزیلند به کلی منقرض شده و از باقیمانده‌ها نیز برخی فقط در جزایر دور از ساحل زندگی می‌کنند و برخی هم محدود به مناطق حفاظت‌شده خاصی هستند. پرنده‌های غول‌آسای [[موآ]] که ده گونه مختلف داشتند و نقش آن‌ها در زنجیره غذایی شبیه به نقش گوزن و گاو در نقاط دیگر دنیا بود و [[عقاب هارپاگورنیس]] که دو برابر بزرگترین عقاب‌های امروزی اندازه داشت و [[شکارچی رأس هرم غذایی]] این جزیره محسوب می‌شد از نخستین پرندگانی بودند که به دست انسان منقرض شدند.

وجود خزندگان باستانی و دوزیستان غیرعادی از دیگر مشخصات حیات وحش بومی زلاندنونیوزیلند است. [[سوسمار پل‌دماغی]] بسیاری از ویژگی‌های [[دایناسور]]های و خزندگان باستانی را حفظ کرده‌است. بی مهرگان این سرزمین هم تنوع بالایی دارند. [[وتا]] بزرگترین حشره زمین که طول تن آن به ۷ سانتیمتر می‌رسد از دیگر جانوران منحصر بفرد زلاندنونیوزیلند است.

امروزه بیشتر زلاندنونیوزیلند بر اثر کشاورزی، جنگل‌زدایی و به‌طور کلی فعالیت‌های انسانی تغییر شکل داده‌است. هرچند مناطق بزرگی نیز تحت حفاظت قرار گرفته‌اند و تلاش‌هایی برای حفاظت و احیای [[اکوسیستم]] بومی انجام شده‌است. به ویژه در جزیره جنوبی که تراکم جمعیتی بسیار کمی دارد.

تقسیمات کشوری در زلاندنونیوزیلند به شرح زیر است:

* ۱۶ [[منطقه (زلاندنونیوزیلند)|منطقه]] (استان)

* ۵۰ [[شهرستان (زلاندنونیوزیلند)|شهرستان]]

شهر [[ولینگتون]] پایتخت و سومین شهر پرجمعیت زلاندنونیوزیلند است. جدول زیر ده شهر پرجمعیت زلاندنونیوزیلند را به همراه «جمعیت شهر» و «جمعیت شهر+حومه» نشان می‌دهد:

| ۴ ||align=right | [[هامیلتون (زلاندنونیوزیلند)|هامیلتون]]<ref name="englandstats" /> || '''۱۴۰٬۷۰۰''' || ۲۰۰٬۳۰۰ ||۴||[[وایکاتو]]

| ۹ ||align=right | [[نلسون (زلاندنونیوزیلند)|نلسون]]<ref name="englandstats" /> || '''۴۵٬۰۰۰''' || ۵۹٬۲۰۰ ||۹||[[نلسون (زلاندنونیوزیلند)|نلسون]]

جمعیت زلاندنونیوزیلند ۴٫۳ میلیون نفر است. حدود ۷۸٪ آنان خود را اروپایی معرفی می‌کنند. اروپائیان زلاندنونیوزیلند به «Pākehā» معروف هستند. این کشور از لحاظ نژادی به دو بخش عمده و بزرگ تقسیم شده‌است. بیشتر اروپائی‌ها تبار بریتانیایی یا ایرلندی دارند و مهاجرانی که از [[آلمان]]، [[ایتالیا]]، [[یوگسلاوی]]، [[هلند]]، [[اتریش]] و [[سوئیس]] آمده‌اند هم جمعیت قابل توجهی دارند. در سرشماری سال ۲۰۰۶ [[مائوری]]ها ۱۵٪، آسیایی‌ها ۹٫۲٪ و پولینزی‌های غیر مائوری ۶٫۹٪ جمعیت را تشکیل می‌دادند. (هر شخص در سرشماری می‌تواند خود را از دو گروه قومیتی معرفی کند).

نرخ باروری در زلاندنونیوزیلند به نسبت سایر کشورهای توسعه یافته کمی بالاتر است. هر [[زن]] زلاندنوینیوزیلندی به‌طور میانگین ۲/۱ فرزند را در طول

زلاندنونیوزیلند یک کشور عمدتاً شهرنشین است. ۸۶٪ مردم در ۱۶ منطقه شهری این کشور زندگی می‌کنند و نیمی از آن‌ها در سه شهر اصلی [[آوکلند]]، [[ولینگتون]] و [[کرایست چرچ]] به‌سر می‌برند.

۹۹٪ بزرگسالان زلاندنویینیوزیلندیی باسواد هستند. البته ۲۲٪ آن‌ها از تحصیلات رسمی برخوردار نیستند. بیش از ۱۸٪ مردم نیز مدرک [[دانشگاه]]ی دارند.

دولت زلاندنونیوزیلند سیاست بسیار بازی نسبت به مهاجران دارند. در سند استقلال زلاندنونیوزیلند حاکمان این کشور تعهد کرده‌اند که هر سال معادل یک درصد جمعیت این کشور مهاجر بپذیرند. در حال حاضر بیست‌وسه درصد جمعیت کشور در خارج از این سرزمین به‌دنیا آمده‌اند که یکی از بالاترین رقم‌ها در دنیاست. بیست‌ونه درصد آن‌ها بریتانیایی یا ایرلندی هستند. مهاجران آسیای شرقی به‌ویژه [[چین]]ی‌ها در سال‌های اخیر افزایش زیادی یافته‌اند.

تا پیش از ورود اروپاییان به زلاندنو،نیوزیلند، [[مائوری]]ها از آیین دیرینه و بدوی خود پیروی می‌کردند، ولی امروزه بیشتر [[مائوری]]ها به [[مسیحیت]] گرویده‌اند.

[[مسیحیت]] مهم‌ترین دین زلاندنونیوزیلند است، ۴۹٪ مردم این کشور مسیحی هستند. [[انگلیکان]]ها، [[کاتولیک]]ها، [[پرسبیترن]]ها، [[متدیست]]ها و [[باپتیست]] مهمترین گروه‌های مسیحی هستند.

۴۱٫۹٪درصد مردم خود را بدون اعتقاد به مذهب معرفی کرده‌اند. [[بودیسم]] ۱٫۵٪، [[هندوئیسم]] ۲٫۱٪، [[اسلام]] ۱٫۲٪، [[سیک]] ۰٫۵٪و مذاهب دیگر هم پنج درصد جمعیت زلاندنونیوزیلند را تشکیل می‌دهند. در زلاندنونیوزیلند دین از حکومت جدا بوده و طبق قانون، دین و مذهب آزاد بوده و هر کس می‌تواند آئین‌های ویژه دینی خود را آزادانه به جا بیاورد.

[[پرونده:Elizabeth II greets NASA GSFC employees, May 8, 2007 edit.jpg|thumbnail|120px|[[الیزابت دوم]] ملکه زلاندنونیوزیلند]]

[[پرونده:Jacinda Ardern - cropped.jpg|thumbnail|120px|[[جاسیندا آردرن]] نخست‌وزیر فعلی زلاندنونیوزیلند]]

زلاندنونیوزیلند یک حکومت [[مشروطه سلطنتی]] و دارای یک [[نظام پارلمانی|دمکراسی پارلمانی]] است. بالاترین مقام در این شاهنشاهی [[ملکه الیزابت دوم]] است که در قانون عناوین شاهنشاهی ۱۹۷۴ ملکه زلاندنونیوزیلند و رئیس کشور لقب گرفته‌است. فرماندار کل که با توصیه نخست‌وزیر زلاندنونیوزیلند منصوب می‌شود، نماینده ملکه و شخص اول کشور است. [[جرمیا ماتپارای]] در حال حاضر این سمت را برعهده دارد.

در انتخابات سراسری که هر سه سال یک‌بار برگزار می‌شود، صد و بیست نماینده پارلمان این کشور انتخاب می‌شوند. <!-- آغاز اطلاعات قدیمی --><!-- پس از انتخابات سال ۲۰۰۸ حزب ملی در ائتلاف با [[اکت زلاندنونیوزیلند]] به رهبری جان باسکاون قدرت را به‌دست گرفت. [[فیل گف]] دبیرکل [[حزب کارگر زلاندنونیوزیلند|حزب کارگر]] رهبر اپوزیسیون است دو حزب [[حزب سبز زلاندنونیوزیلند]] و [[ترقی خواه]] هم از مخالفان دولت هستند که ائتلاف تشکیل داده‌اند. حزب سبز از احزاب مهم این کشور است که متعهد شده‌است به نفع ائتلاف راست گرایان رأی ندهد. حزب مائوری و حزب قانون هم در طرف موافق دولت قرار دارند. --><!-- پایان اطلاعات قدیمی -->

از مارس ۲۰۰۵ تا اوت ۲۰۰۶ زلاندنونیوزیلند تنها کشور دنیا شد که ریاست هر سه قوه آن برعهده بانوان بود؛

* رئیس دیوان عالی زلاندنونیوزیلند [[سیان الیاس]]

جالب اینکه در آن هنگام مدیر عامل تله‌کام زلاندنونیوزیلند بزرگترین شرکت تجاری کشور هم خانم [[ترزا گاتونگ]] بود.

زلاندنونیوزیلند به‌طور تاریخی از پیشگامان جنبش رفع تبعیض جنسیتی بوده‌است. این کشور در سال ۱۸۹۳ اولین کشور جهان بود که حق رأی زنان در انتخابات را به رسمیت شناخت. البته تا سال ۱۹۱۹ زنان این کشور حق عضویت در پارلمان زلاندنونیوزیلند را نداشتند. در حال حاضر زنان بخش بزرگی از کرسی‌های پارلمان، وزارت خانه‌ها، شوراهای شهر و شهرداریها را به تصرف خود درآورده‌اند.

در سال ۲۰۰۹ [[لبنیات]] حدود ۲۱ درصد، [[پشم]] ۶٫۳ درصد، میوه ۳٫۵ درصد، ماهی ۳٫۳ درصد و دیگر محصولات کشاورزی و دامپروری از جمله [[شراب]] و [[گوشت]] ۱۳٫۲ درصد کالاهای صادراتی زلاندنونیوزیلند را تشکیل می‌داده‌اند. در اواخر قرن نوزدهم [[پشم]] مهمترین کالای تولیدی نیوزیلندی‌ها بود و صنایعی چون صید [[نهنگ]] و [[فک (جانور)|فک]]، تولید الوار، تولید [[کتان]]، و استخراج [[طلا]] نیز در دوره‌های مختلف در اقتصاد زلاندنونیوزیلند اهمیت داشتند. نوسانات قیمتی در بازارهای جهانی باعث کاهش تولید محصولاتی چون پشم و جایگزینی آن با محصولاتی چون لبنیات و شراب شده‌است. [[توریسم]] نیز در سال‌های اخیر اهمیت بیشتری در اقتصاد کشور پیدا کرده‌است.

در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ درآمد سرانه و رفاه عمومی در زلاند نو بالاتر از اروپا و آمریکای شمالی بود اما کاهش قیمت پشم و افزایش قیمت نفت در دهه ۱۹۷۰ اقتصاد زلاند نو را با مشکلات جدی روبرو کرد و در دهه‌های بعد اقتصاد زلاندنونیوزیلند تغییرات عمده‌ای را به خود دید.

[[پرونده:Auckland waterfront at night.jpg|380px|بندانگشتی|راست|برج آسمان در [[آوکلند]] بزرگترین شهر و مرکز اقتصادی زلاندنونیوزیلند]]

ریشه فرهنگ زلاندنونیوزیلند را باید در فرهنگ [[بریتانیا|انگلیسی]] جستجو کرد ضمن اینکه فرهنگ [[مائور]]ی تأثیر عمیقی بر روی فرهنگ امروز زلاندنونیوزیلند گذاشته‌است و امروزه سبک زندگی مائوری‌ها و اروپایی‌تباران تفاوت زیادی با یکدیگر ندارد.

در کل زلاندنونیوزیلند به واسطه مهاجرت گسترده، کشوریست چند فرهنگی که گروه‌های مختلف قومی و مذهبی در برگزاری آداب و رسوم خود آزاد می‌باشند.

در عرصه سینما اگرچه زلاندنونیوزیلند از لوکیشن‌های محبوب فیلم‌برداری می‌باشد اما سینمای این کشور از دهه ۱۹۶۰ شاهد رشد و شکوفایی بوده‌است. از فیلم‌های معروف تاریخ سینمای زلاندنونیوزیلند می‌توان به [[سگ‌های خواب‌آلود]]، [[پیانو (فیلم)|پیانو]] و [[خداحافظ پورک پای]] اشاره کرد.

سینمای زلاندنونیوزیلند در دهه گذشته عصر طلایی خود را پشت سر گذاشته‌است که فیلم‌های موفقی همچون [[آخرین سامورایی]]، [[آواتار (فیلم ۲۰۰۹)]]، [[استخوان‌های دوست‌داشتنی (فیلم)]]، [[کینگ کونگ]] و سه‌گانهٔ [[ارباب حلقه‌ها]] و سه‌گانه [[هابیت (مجموعه‌فیلم)]] ساختهٔ [[پیتر جکسون]] شاهد بر این مدعی هستند.

بیشتر [[ورزش]]های رایج و محبوب در زلاندنونیوزیلند ورزش‌های بریتانیایی هستند. [[اتحاد راگبی]] ورزش ملی این کشور محسوب می‌شود و بیشترین تماشاگران را به خود جذب می‌کند. [[نت‌بال]]، [[تنیس]] و [[کریکت]] بیشترین تعداد ورزشکار را در بین بزرگسالان دارند و [[فوتبال]] در بین کودکان و نوجوانان در رتبه اول قرار می‌گیرد. [[اسب‌دوانی]] هم ورزشی پر تماشاچی و محبوب است. مائوری‌ها هم حضور چشمگیری در ورزش‌های اروپایی به ویژه راگبی دارند و تیم ملی راگبی زلاندنونیوزیلند قبل از هر مسابقه رقص محلی هاکا را اجرا می‌کند.

تیم ملی اتحاد راگبی (راگبی ۱۵ نفره) زلاندنونیوزیلند پرافتخارترین تیم دنیا و مدافع عنوان قهرمانی جام جهانی این رشته‌است. زلاندنونیوزیلند در ورزش‌های گروهی دیگری چون [[راگبی لیگ]]، نت‌بال، کریکت و [[سافت‌بال]] هم از قدرت‌های برتر دنیا به‌شمار می‌آید. آن‌ها قهرمانان متعددی در رشته‌های [[تریاتلون]]، [[پاروزنی]]، [[قایقرانی بادبانی]] و [[دوچرخه‌سواری]] داشته‌اند و در ادوار اخیر [[المپیک]] در زمره بهترین کشورها از نظر نسبت مدال به جمعیت بوده‌اند. زلاندنوی‌هانیوزیلندی‌ها همچنین سابقه‌ای غنی در ورزش‌های ماجراجویانه‌ای چون [[کوهنوردی]] و [[صخره‌نوردی]] دارند.

* [https://web.archive.org/web/20070813175450/http://newzealand.govt.nz/ پورتال دولت زلاندنونیوزیلند]

* [http://www.immigration.govt.nz/ راهنمای مهاجرت به زلاندنونیوزیلند]