مازیار: تفاوت میان نسخه‌ها

ابومنصور بغدادی در کتاب «الفرق بین الفرق» دربارهٔ مزدکیان و بابکیان و مازیاریان می‌نویسد: گروه نخستین از اباحه مزدکیان بودند و گروه دوم خرم دینان که در دولت اسلام آشکار شدند که ایشان دو طایفه اند: بابکیان و مازیاران و هردو به محمره معروفند.<ref>{{پک|نفیسی|۱۳۴۸|ک=بابک خرمدین|ص=۲۸–۲۹}}</ref><ref>{{پک|صدیقی|۱۳۷۵|ک=جنبش‌های دینی ایرانی در قرن دوم و سوم هجری|ص=۲۶۳}}</ref><ref>{{پک|پرویز|۱۳۵۱|ک=قیام ایرانیان در راه تجدید مجد و عظمت ایران|ص=۸۱}}</ref>در بسیار از منابع مازیار را در کنار خرمدینان دانسته‌اند و گفته‌اند سرزمین خرمدینان و پیروان این آیین تقریباً در سراسر ایران پراکنده بودند؛ و از یک سو به طبرستان و مازیار می‌رسیده.<ref>{{پک|نفیسی|۱۳۴۸|ک=بابک خرمدین|ص=۳۲}}</ref> اما هیچ مدرک قابل اتکایی وجود ندارد که ثابت کند که با آنکه مازیار در کنار بابک بوده‌است، دین خرمی داشته‌است و حتی مدرکی دال بر ارتباط مازیار با محمره نداریم بلکه قرائن موجود او را زرتشتی معرفی کردند.<ref>{{پک|صدیقی|۱۳۷۵|ک=جنبش‌های دینی ایرانی در قرن دوم و سوم هجری|ص=۲۶۳}}</ref>محمره طایفه ای بودند در طبرستان که سال‌ها قبل از مازیار وجود داشتند و احتمالاً خرم دینی بودند اما یقین نداریم که به مازیار مربوط وده اند یا وابستگی داشته‌اند.<ref>{{پک|صدیقی|۱۳۷۵|ک=جنبش‌های دینی ایرانی در قرن دوم و سوم هجری|ص=۲۶۲}}</ref> در جای دیگر می‌گوید از مازیار پرسیدند چرا خلع طاعت کردی؟ گفت: شما ولایت طبرستان را به من دادید پس مردم سرکشی کردند پس به حضرت اطلاع دادم و جواب آمدم با ایشان بجنگید. خلیفه گفت چه کسی این جواب را داد؟ مازیار گفت: افشین.<ref>{{پک|صدیقی|۱۳۷۵|ک=جنبش‌های دینی ایرانی در قرن دوم و سوم هجری قمری|ص=۳۴۸}}</ref> دربارهٔ همداستانی مازیار با بابک خرمدین در تاریخ طبرستان گویند:مازیار بابک مزدکی دیگر ذمیان مجوس را علمها دادند و حکم بر مسلمانان، تا مسجدها خراب می‌کردند و آثار اسلام را محو می‌فرمودند.<ref>{{پک|نفیسی|۱۳۴۸|ک=بابک خرمدین|ص=۶۶}}</ref>