گویش هورامی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Alijamal1357 (بحث | مشارکتها) ویراش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
برچسبها: حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار ویرایشگر دیداری |
||
خط ۲۰:
== گستردگی و گویشوران ==
[[هورامان]] سرزمینی است در دو کشور [[ایران]] و [[عراق]] که میان مناطق کردنشین واقع شدهاست. هورامیها در ایران در دو استان [[کرمانشاه]] و [[کردستان ایران|کردستان]] و در عراق در استان [[سلیمانیه]] حضور دارند که به سه بخش اورامان لهون به مرکزیت شهر [[پاوه]]، اورامان تخت و اورامان ژاورود تقسیم میشود، تمرکز اصلی
هورامیها در شهرهای [[کرمانشاه]]، [[سنندج]]، [[قروه]]،[[زاغمرز]](چهارقلعه)، [[شهر دماوند|دماوند]]، [[سلیمانیه]]، [[اربیل]] و [[بغداد]] جمعیت قابل توجهی دارند. {{سرخط}}[[فؤاد معصوم]] رئیسجمهور سابق کرد عراق از جمله گویشوران مهم و شناخته شده هورامی بود.<ref>http://www.pavehpress.ir/یک-هورامی-رئیس-جمهور-عراق-شد/</ref><ref>http://fa.alkawthartv.com/news/89109</ref>
تا زمان [[صفویان|صفویه]] گستردگی گویشوران هورامی ناشناخته است و اساسا تا این دوره هیچ مکتوبات قابل توجهی از گویشوران هورامی در دست نیست و حوزه سکونت آنها نیز بسیار محدود بوده است و چیزی که سبب گسترش گویش هورامی گردید این بود که در زمان [[صفویان|صفویه]] و حکومت [[خاندان اردلان|'''خاندان اردلان''']] بسیاری از [[گویش هورامی|مردم هورامی]] در این زمان برای کسب قدرت سیاسی و نزدیکی به [[صفویان|دربار صفویه]] ؛[[شیعه]] شدند(نظیر [[هورامی|هورامی های]] منطقه [[کندوله]]) که در نتیجه پشتیبانی حکومت صفویه از [[خاندان اردلان|خاندان اردلان ها]] و مردم هورامی سبب گردید که مکتوبات [[حکومت اردلان]] به زبان هورامی نگاشته گردد و این امر سبب گسترش [[گویش هورامی|زبان هورامی]] در مناطق جنوبی تر [[کردستان]] گردید و رفته رفته مکتوبات اردلان ها به [[گویش هورامی|زبان هورامی]] نگاشته می شد و البته مذهب بسیاری از مردم منطقه تابعه اردلان [[یارسان|یارسان (اهل حق)]] بود و این مذهب پیوند کاملی با [[گویش هورامی|زبان هورامی]] داشت
== حوزه سکونت گویشوران ==
تا اوایل صفویه به گویشوران کنونی هورامی؛ هورامی گفته نمی شد بلکه به آنها گوران گفته می شد و '''از اواسط دوران صفویه به علت اینکه اکثریت گویشوران گوران در سرزمینی که در مکتوبات این دوره
== تقسیمبندیها ==
تقریباً همه منابع معتبر زبانشناسی هورامی را گویشی از زبان گورانی دانستهاند، زبان گورانی متعلق به شاخه [[زازا-گورانی]] از شاخه [[زبانهای ایرانی شمالغربی]] است و با زازایی هم خانواده است.<ref>[http://literature.ut.ac.ir/documents/10469/320285/ساختهاي%20فعلي%20استمراري%20–%20تأكيدي%20در%20گويش%20هورامي.pdf ساختهای فعلی استمراری تأکیدی در گویش هورامی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140407232752/http://literature.ut.ac.ir/documents/10469/320285/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D9%8A%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%8A%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%8A%20%E2%80%93%20%D8%AA%D8%A3%D9%83%D9%8A%D8%AF%D9%8A%20%D8%AF%D8%B1%20%DA%AF%D9%88%D9%8A%D8%B4%20%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%8A.pdf |date=۷ آوریل ۲۰۱۴ }} صفحهٔ ۲</ref> از دیدگاه [[دیوید نیل مکنزی|مکنزی]] گویش
|