مجله: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: متن دارای ویکیمتن نامتناظر |
||
خط ۱۱:
{{گفتاورد|مجله و جریده به اصطلاح این عصر و زمان مجموعه یا رسالهای است که دارای مطالب مفید سیاسی و علمی و ادیب و غیرها از وقایع متفرقه و اخبار مختلفه از هر جنس و هر نوع اعم از تاریخ و حکایت و قصه و روایت و سخنهای ادبآموز و مثلهای تربیتاندوز باشد و مجله یومیه نیست، اما متوالیاً طبع و منتشر میشود [...] مجلهٔ ۱۵روزه و ۱۰روزه و یکماهه و بیشتر و کمتر در السنهٔ مختلفهٔ امروز بسیار و فراوان است [...] مجله در اصل رسالهای است که مشتمل بر مواعظ و حکم باشد. چنانکه [[صحیفه لقمان|صحیفهٔ لقمان]] را که مطالب حکمتی وی در آن درج بوده [[مجله لقمان|مجلهٔ لقمان]] گفتهاند و اگر بخواهیم مجله را درست به فارسی ترجمه کنیم، باید بگوییم گنجینهٔ دانش...<ref>{{پک/بن|۱۳۱۹|ک=نشریهٔ تربیت|ص=۲}}</ref>}}
در [[لغتنامهٔ دهخدا]] اصل این لغت را [[عبری]] و از کلمهٔ «مگلت» دانستهاند و ذیل مجله آوردهاند: «آنچه هم چون کتاب و رساله از اخبار و موضوعات و مقالات مختلف هفتهای یا ۱۵روزی یا ماهی و جز آن طبع کنند و انتشار دهند.» [[فرهنگ فارسی معین]] مجله را مجموعهای تعریف کردهاست که «به طور مرتب منتشر میشود و شامل مقالات در موضوعی واحد یا در موضوعات مختلف باشد.» در [[فرهنگ عمید]] نیز ذیل واژهٔ مجله آمدهاست: «مجموعهای از مقالات گوناگون که هر هفته یا هر ماه یک مرتبه چاپ و منتشر شود». [[فرهنگ بزرگ سخن]] مجله را «نشریهای که در فواصل زمانی یکسان چاپ میشود و معمولاً شامل مجموعهای از اخبار، مقالات، عکس و مانند آنهاست» تعریف کردهاست. دیگر فرهنگها و واژهنامهها از مجله به عنوان صحیفهٔ حکمت، کتاب حکمت و ادب و ... یاد کردهاند.
در [[لاروس]]، مجله را «نشریهای دورهای با جلد کاغذی مشتمل بر نوشتههای نویسندگان مختلف و غالباً مصور و همراه با تبلیغات» و در [[فرهنگ انگلیسی آکسفورد]] «نشریهای ادواری با جلد کاغذی حاوی داستانها، مقالات و غیره که به وسیلهٔ نویسندگان مختلف نوشته میشود» تعریف شدهاست.
خط ۲۱:
[[ادوارد براون]] مجله را نشریهای مینامد که «مشتمل بر مقالات [بلند] علمی، ادبی، سیاسی و تاریخی مفصلتر از اخبار و وقایع جاری [روزنامه] باشد» و اضافه میکند که «این قبیل نشریات جلد شده به شکل و قطع کتاب در مدتهای متناوب با فواصل معین انتشار مییابد. در [[زبان عربی|لسان عربی]] معاصر آن را مجله و در [[ترکیه]] مجموعه مینامند. به عقیدهٔ من در [[زبان فارسی]] [[جنگ (مجموعه)|جنگ]] یا [[سفینه (مجموعه)|سفینه]] بهترین نام برای چنین نشریهای میتواند باشد. این دو کتاب در کتب قدیمه به همین قسم مجموعههای یادداشت، اطلاق میشده و [[جریده]] نوع دیگری از آن بودهاست.»<ref>{{پک|تربیت|براون|۱۳۳۷|ک=تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران|ج=۲|ص=۱۴۰}}</ref>
«در بیروت کلمهٔ مجله را که به عربی به کار میرفت، برای مطبوعات دورهای زماندار به کار میبردند. مجله مانند مظنهٔ لفظی عربیالاصل و مشتق از ریشهٔ «جل» به نظر میرسد. با توجه به معنی قبلی مقصود از آن، باید آن را [[کلمه دخیل|کلمهای دخیل]] پنداشت نه اصیل که از راه زبانهای [[آرامی]] و [[زبان عبری|عبری]] و [[سریانی]] به [[عربی]] درآمده باشد... به هر صورت، [[ابراهیم یازجی]] ادیب معروف [[لبنان]]ی نخستین بار این لفظ را از مورد خاص لغوی که آن صحیفهٔ حکمت باشد، برگرفت و [[مجله الطب بیرون]] را در ۱۸۸۴ به این نام انتشار داد. البته [[مجله الجنان و النحله و النجاح و المقتطف]] چند سال پیش از این تاریخ دورهٔ انتشار خود را آغاز کرده بودند، ولی کلمهٔ مجله را بعد از ۱۸۸۴ در معرفی شکل انتشار خود به کار بردند. این لفظ در [[زبان ترکی عثمانی]] نخست در مورد مجلهٔ قوانین عدلیهٔ معمول در محاکم رسمی به صورت [[مجله الاحکام]] به کار برده میشد و بعداً در زبان ترکی هم به معنی نشریات زماندار مرسوم و معمول گردید ...»<ref>{{پک|محیط طباطبایی|۱۳۷۵|ک=تاریخ تحلیلی مطبوعات ایران|ص=۲۳۲۲۲۳۳}}</ref>
== انواع ==
خط ۵۹:
از دیگر نکات قابل ذکر در معرفی این مجله این است که شمارههای دوازدهم و سیزدهم آن در یک مجلد چاپ و منتشر شدهاست. دیگر اینکه در شمارهٔ نوزدهم این مجله میخوانیم:
{{گفتاورد|در سال اول [...] فلاحت مظفری فقط پنج نمره چاپ شد و آن نمرات در دست نیست و تمام شده، در سال دوم که تا اول [[میزان (ماه)|میزان]] قوی ئیل باشد، ۱۲ نمره چاپ و توزیع گردید، ولی تاکنون مشترکین عظام وجه ناقابل آن که در سال شش [[قران]] است، چه در طهران و چه در ولایات نپرداختهاند. امیدوار است که این جزئی وجه را که پول کاغذ و پست نمیشود، زودتر بپردازند و از اول میزان که اول سال فلاحتی است، شروع به نمرهٔ ۱۸ که نمرهٔ اول سال سوم است، نموده و برای عموم مشترکین سابق فرستاده خواهد شد، ولی مستدعی است که اگر میل به دادن شش قران که پول چاپ گراور این [مجله] است، ندارند تمام ۱۲ نمره را با قبض اداره به [[فراش]] مسترد سازند تا به مشترکین جدید دیگر که طالب آن ۱۲ نمره سال دومند داده شود و اگر کسر نمره دارند یا [مجله] غیرمنظم به آنها رسیده مرقوم فرمایند تا از فراش مؤاخذه شود. امید است انشاءالله ... دریغ نخواهند فرمود، ولی در سال آتیه، بلکه در همین ماه شوال اقدام فرمایند و الا پس از ماه [[شوال]] اگر بفرستند بیفایده و بیاثر خواهد بود.
قدیمیترین مجله در حال انتشار ایران، مجله صف ارتش جمهوری اسلامی ایران است که انتشار آن از اسفند ۱۳۰۰ هجری
مجله قشون مدتی بعد و با تغییر نام قشون به ارتش، به نام مهنامه ارتش تغییر عنوان داد. اما همچنان فقط نام سازمان خود را در لوگو ی مجله داشت تا اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نام صف با بهرهگیری از یکی از آیات سوره صف به این مجله اختصاص یافت.
|