پیر دو فرما: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴:
|عرض تصویر =
|زیرنویس =
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۶۰۱|۸|۱۷}}بین ۳۱ اکتبر و ۶ دسامبر ۱۶۰۷
|زادگاه = Beaumont-de-Lomagne، [[پادشاهی فرانسه|فرانسه]]
|تاریخ مرگ = {{مرگdeath و سنdate|۱۶۶۵1665|۱01|۱۲12|۱۶۰۱|۸|۱۷df=y}}<br />(۵۷ سال)
|محل مرگ = [[کستر]]، [[پادشاهی فرانسه|فرانسه]]
|محل زندگی =
|شهروند =
|ملیت =
|تبار =
|رشته فعالیت = [[ریاضی‌دانریاضیات]] و [[حقوق]]
|دانش‌آموختهٔ = [[دانشگاه اورلئان]] (لیسانس حقوق, ۱۶۲۶)
|محل کار = [[کلژ دو فرانس]]
|بنیاد گذار =
|استاد راهنما =
|دانشجویان دکتری وی=
|دلیل شهرت = [[نظریه اعداد]]{{-}}[[هندسه تحلیلی]]{{-}}[[اصل فرما]]{{-}}[[احتمالات]]{{-}}[[قضیه آخر فرما]]{{-}}[[نظریه احتمالات]]{{-}}[[برگ دکارتی]]{{-}}[[قضیه کوچک فرما]]{{-}}[[اعداد فرما]]
|تأثیرات = [[فرانسوا ویت]], [[جرلامو کاردانو]], [[دیوفانت]]
|جوایز =
|همسر =
خط ۲۷:
}}
 
'''پیِر دو فرما''' {{به فرانسوی|Pierre de Fermat}} (زاده ۱۶۰۱۱۶۰۷ – درگذشته ۱۶۶۵ میلادی) [[ریاضی‌دان]] فرانسوی بود که [[قضیه آخر فرما]]، [[قضیه کوچک فرما]] ، [[اعداد فرما]] و روش تجزیه فرما به نام اوست.
 
== زندگی‌نامه ==
پیر دو فرما (Pierre de Fermat) در سال ۱۶۰۱۱۶۰۷ در نزدیکی [[مونتوبان|مُونتوُبان]] [[فرانسه]] متولد شد. او فرزند یک تاجر چرم بود و تحصیلات اولیه خود را در منزل گذراند. سپس برای احراز پست [[قضاوت]] به تحصیل [[حقوق]] پرداخت. فرما لیسانس حقوق خود را از [[دانشگاه اورلئان]] دریافت کرد.<ref name="Encyclopedia Britannica">{{cite web | title=Pierre de Fermat - French mathematician | website=Encyclopedia Britannica | url=https://www.britannica.com/biography/Pierre-de-Fermat | accessdate=2017-01-18}}</ref> او بعدها به‌عنوان مشاور در پارلمان محلی شهر [[تولوز]] (Toulouse) انتخاب شد.
 
او باوجود علاقه بسیاری که به [[ریاضیات]] داشت هرگز به‌صورت رسمی و حرفه‌ای به این علم نپرداخت اما با این حال بسیاری او را بزرگ‌ترین ریاضی‌دان قرن هفدهم می‌دانند. او در سن ۶۴ سالگی در شهر کاستر (Caster) در گذشت.
خط ۳۷:
 
به نام فرما در نظریه اعداد دو قضیه زیبای مشهور وجود دارد؛ قضیه کوچک و [[قضیه آخر فرما|قضیه بزرگ]]. این دومی، جنجالی‌ترین قضیه تاریخ ریاضیات است که بدون اثبات، در حاشیه یکی از دست نوشته‌هایش پیدا شد. فرما نوشته‌است: راه اثبات حیرت‌انگیزی برای این قضیه دارم، حیف که جا نیست! اما متأسفانه هرگز در میان نوشته‌هایش به اثبات قضیه اشاره نکرد. تاریخ همواره در شک ماند که آیا او واقعاً اثبات قضیه را می‌دانست؟ این اثبات، ۳۰۰ سال ریاضی‌دان‌های بزرگ جهان را به خود مشغول کرد. در سال ۱۹۰۸ جایزه ۱۰ هزار مارکی برای حل آن تعیین شد. فقط در یک شهر آلمانی، طی ۳ سال، هزاران راه‌حل طرح شد که بعد از بررسی رد می‌شدند. بعد از [[جنگ جهانی اول]]، مبلغ جایزه که به علت تورم، جذابیت خود را از دست داده بود، توسط جامعه ریاضی‌دانان بیشتر شد. سعی در اثبات قضیه، باعث حل مسایل دیگری می‌شد و شاخه‌های جدیدی در ریاضیات به‌وجود می‌آمد. اما همچنان راه اثبات قضیه به‌دست نمی‌آمد. تا آن که در سال ۱۹۹۴، قضیه در [[دانشگاه پرینستون]] توسط گروهی از ریاضی‌دانان و با استفاده از ریاضیات پیچیده و مدرن اثبات شد و در ۱۹۹۹ راه حل کامل‌تر شد.
 
==جستارهای وابسته==
[[قضیه اویلر]]
{{portalbar|ریاضیات|فرانسه|زندگی‌نامه|فلسفه|فیزیک}}
 
== منابع ==