عطارد: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
FARHAAD 1992 (بحث | مشارکتها) جز ←لید |
FARHAAD 1992 (بحث | مشارکتها) مقاله دارای تعداد قابل توجهی خطای یادکرد بود، مخصوصاً یکیش زیر الگوی ناوبری در پایین صفحه نمایش داده میشد که خیلی ناجور بود || + اسکان بشر در عطارد برچسبها: حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار متن دارای ویکیمتن نامتناظر |
||
خط ۵:
| تصویر = [[پرونده:Mercury in color - Prockter07 centered.jpg|240px|عطارد]]
| زیرنویس = تصویر [[مسنجر]] از عطارد
| مبدأ = [[مبدأ (ستارهشناسی)]]
| اوج = ۶۹٬۸۱۶٬۹۰۰ km{{سخ}}۰٫۴۶۶ ۶۹۷ [[واحد نجومی|AU]]<ref name=horizons>{{یادکرد کتاب|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=Yeomans, {{چر}}Donald K. |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = HORIZONS System | پیوند = http://ssd.jpl.nasa.gov/?horizons |ژورنال= |نشریه=NASA JPL |تاریخ=7 April | حضیض = ۴۶٬۰۰۱٬۲۰۰<ref name=horizons/> km{{سخ}}۰٫۳۰۷ ۴۹۹ AU
|نیمقطر بزرگ= ۵۷٬۹۰۹٬۱۰۰<ref name=horizons/> km{{سخ}}۰٫۳۸۷ ۰۹۸ AU
| گریز از مرکز = ۰٫۲۰۵ ۶۳۰<ref name="nssdcMercury"/>
| تناوب= ۸۷٫۹۶۹ ۱ [[روز|d]]<ref name=horizons/>{{سخ}}(۰٫۲۴۰ ۸۴۶ [[سال ژولینی (اخترشناسی)|a]])
| synodic_period = ۱۱۵٫۸۸ d
| synodic_period = ۱۱۵٫۸۸ d<ref name="nssdcMercury">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Mercury Fact Sheet | پیوند = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html |ژورنال= |نشریه=[[NASA]] Goddard Space Flight Center |تاریخ=[[30 نوامبر]]، [[2007 (میلادی)|2007]] |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-05-28.</ref>▼
|سرعت متوسط = ۴۷٫۸۷ km/s<ref name="nssdcMercury"/>
| انحراف = ۷٫۰۰۵°{{سخ}}۳٫۳۸° to Sun’s equator
خط ۱۹:
| قمرها=ندارد
|قطر = ۴٬۸۸۰ km
| شعاع متوسط = ۲٬۴۳۹٫۷ ± ۱٫۰ km<ref name=nasa>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= Solar System Exploration |سال=|شابک=|نویسنده=Munsell, {{چر}}Kirk |نویسندگان سایر بخشها=Smith, Harman; Harvey, Samantha|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Mercury: Facts & Figures | پیوند = http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Mercury&Display=Facts |ژورنال= |نشریه=NASA |تاریخ=25 February
| پختگی = <۰٫۰۰۰۶<ref name=Seidelmann2007/> <!-- calculated from data in ref name=Seidelmann2007 -->
| مساحت سطح = ۷٫۴۸{{e|7}} km²{{سخ}}۰٫۱۰۸زمین<ref name=nasa/>
خط ۲۹:
|روز نجومی= ۵۸٫۶۴۶ day{{سخ}}۱۴۰۷٫۵ [[ساعت|h]]<ref name=nasa/>
| سرعت چرخش استوایی = ۱۰٫۸۹۲ km/h
| axial_tilt = ۲٫۱۱′ ± ۰٫۱′<ref name=Margot2007>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=Margot, {{چر}}L.J. |نویسندگان سایر بخشها=Peale, S. J. ; Jurgens, R. F. ; Slade, M. A. ; Holin, I. V.|ترجمه=|صفحه=710–714 |زبان=en |عنوان = Large Longitude Libration of Mercury Reveals a Molten Core | پیوند = http://adsabs.harvard.edu/abs/2007Sci...316..710M |ژورنال= Science |نشریه=|تاریخ= 2007 |دوره=316 |شماره=
▲|
| میل = ۶۱٫۴۵°<ref name="nssdcMercury"/>
| آلبدو = ۰٫۱۱۹ ([[Bond albedo|bond]]){{سخ}}
۰٫۱۰۶ ([[Geometric albedo|geom.]])<ref name="nssdcMercury"/>
| قدر= up to −۱٫۹<ref name="nssdcMercury"/>
| قطر زاویهای = ۴٫۵" – ۱۳"<ref name="nssdcMercury"/>
| temperatures = yes
| temp_name1 = ۰°N, 0°W <!-- Vasavada et al. 1999-->
خط ۵۳:
عطارد تندروترین سیارهٔ منظومهٔ شمسی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر بر ثانیه، هر ۸۸ روز یک بار [[خورشید]] را دور میزند. از این رو سیارهای گریزپاست که دیدنش آسان نیست و به همین دلیل است که شاید، ایرانیان باستان آن را «تیر» نامیده و در [[یونان]] «مرکوری» یا «پیک خدایان» لقبش داده بودند.<ref>https://nineplanets.org/mercury.html</ref> عطارد کوچکترین و [[سیاره درونی و سیاره بیرونی|درونیترین]] سیارهٔ منظومهٔ شمسی است و مانند سیارهٔ [[زهره]] در بخش درونی [[حرکت انتقالی زمین|مدار زمین به دور خورشید]] قرار گرفتهاست. این سیاره [[قمر]] ندارد و سطح رو به خورشیدِ آن بسیار داغ و رویهٔ پشت به خورشید آن بسیار سرد است. عطارد [[تناوب مداری|مدار انتقالی]] خود را در ۸۷٫۹۷ روز زمینی میپیماید. مشاهدهٔ عطارد از زمین هرگز از ۲۸ درجه [[فاصله زاویهای]] فراتر نمیرود. در نتیجهٔ این نزدیکی به خورشید این سیاره فقط پس از غروب خورشید در افق شرقی قبل از [[شفق|طلوع]] آفتاب؛ معمولاً در شرایط [[گرگ و میش]]، در نزدیکی افق غربی قابل دیدهشدن است. در این زمان، ممکن است به صورت یک ستارهٔ روشن به نظر برسد، اما مشاهدهٔ آن اغلب به مراتب دشوارتر از مشاهدهٔ سیارهٔ زهره است. عطارد در طول دوره تناوب مداری خود، طیف کاملی از [[گامهای سیارهای]] را، مانند زهره و [[گامهای ماه|ماه]]، به نمایش میگذارد که به صورت تلسکوپی از زمین میتواند تماشا و پیگیری شود. طول دورهٔ تناوب مداری این گامهای عطارد (همزمانی با توجه به جابهجایی زمین) در حدود ۱۱۶ روز است.
چرخش عطارد با گرفتاری در [[قفل جزر و مدی]] و [[رزنانس مداری]] ۳: ۲ با خورشید، در منظومهٔ شمسی یک چرخش سیارهای بیهمتاست. این سیاره به ازای هر دو بار گردش به دور خورشید، دقیقاً سه بار به دور خود میچرخد (نسبت حرکت وضعی به حرکت انتقالی ۳ به ۲)،<ref>{{cite book |title=Uranus, Neptune, Pluto, and the Outer Solar System |first1=Linda T. |last1=Elkins-Tanton |publisher=Infobase Publishing |year=2006 |isbn=978-1-4381-0729-5 |page=51 |url=https://books.google.com/books?id=bJoYlBWbCAYC}} [https://books.google.com/books?id=bJoYlBWbCAYC&pg=PA51 Extract of page 51]</ref> به این معنا که: در مقایسه با [[ستارگان ثابت]] (بیرون از منظومهٔ شمسی و نه از دیدگاه زمینی)، یک روز کامل (شبانهروز) در سیارهٔ عطارد حدود ۱۷۶ روز زمینی است.
محور عطارد دارای کمترین [[انحراف محوری]] در مقایسه با هر یک از سیارات منظومه شمسی (تنها در حدود ۰٫۰۳ درجه) است. [[خروج از مرکز مداری]] آن بیشترین در میان سیارههای شناخته شده در این منظومه در وضعیت [[اوج و حضیض|اوج]] است. فاصلهٔ عطارد از خورشید تنها در حدود دو سوم (یا ۶۶٪) فاصلهٔ آن در [[اوج و حضیض|حضیض]] است. سطح عطارد به شدت درهمشکسته به نظر میرسد و از نظر ظاهری شبیه به [[ماه]] است، از نظر [[زمینشناسی]] این نشان میدهد که این سیاره برای چند میلیارد سال غیرفعال بودهاست. با نداشتن تقریبی [[اتمسفر]] برای حفظ گرما، درجه حرارت سطحی روزانهٔ آن بیشتر از دیگر سیارههای منظومهٔ شمسی است و از ۱۰۰ درجه [[کلوین]]: (۱۷۳- سانتیگراد: ۲۸۰- فارنهایت)) در شب، تا ۷۰۰ درجه کلوین: (۴۲۷ درجه سانتیگراد: ۸۰۰ درجه فارنهایت) در طول روز در سراسر مناطق استوایی متغیر است. دمای نواحی قطبی دائماً زیر ۱۸۰- درجه کلوین: (۹۳- درجه سانتیگراد ؛۱۳۶ درجه فارنهایت) قرار دارد. این سیاره هیچ ماهواره طبیعی شناخته شدهای ندارد.
خط ۸۵:
== مدار، گردش وضعی و طول جغرافیایی ==
{{تصویر چندگانه
|direction=horizontal
|image1=ThePlanets Orbits Mercury PolarView.svg |caption1=مدارهای انتقالی عطارد و زمین با ۷ درجه تمایل صفحه▼
|align=چپ
|image2=Mercuryorbitsolarsystem.gif |caption2= مدار عطارد با خروج از مرکز زیاد و زمین با خروج از مرکز کم پیرامون خورشید▼
|width=500
|image1=ThePlanets Orbits Mercury PolarView.svg
▲
|image2=Mercuryorbitsolarsystem.gif
▲
}}
عطارد دارای بالاترین [[خروج از مرکز
همانگونه که در نمودار کناری نشان داده شده مدار انتقالی سیارهٔ عطارد ۷ درجه نسبت به صفحهٔ [[حرکت انتقالی زمین|مدار انتقالی زمین]] متمایل است. در نتیجهٔ این تمایل، [[گذر عطارد|گذرهای سراسری سیارهٔ عطارد]] از برابر خورشید تنها در زمانی از زمین دیده میشود که آن سیاره هنگام گذر از این صفحه (دریچه)، خود بین زمین و خورشید قرار گرفته باشد. این در واقع [[خورشید گرفتگی]]؛ که در ماه مه یا ماه نوامبر پیش میآید، بهطور متوسط حدود هر هفت سال یک بار تکرار میشود.<ref>{{cite web |last=Espenak |first=Fred |date=April 21, 2005 |url=http://eclipse.gsfc.nasa.gov/transit/catalog/MercuryCatalog.html |title=Transits of Mercury |publisher=NASA/Goddard Space Flight Center |accessdate=May 20, 2008}}</ref>
[[انحراف محوری|شیب محوری]] عطارد تقریباً صفر است،<ref name="Cosmic1">{{cite book |last=Biswas |first=Sukumar |date=2000 |title=Cosmic Perspectives in Space Physics |publisher=Springer |series=Astrophysics and Space Science Library |page=176 |isbn=978-0-7923-5813-8}}</ref> با دقیقترین مقدار تاکنون اندازهگیری شده مقدار آن به ناچیزی ۰٫۰۲۷ درجه بودهاست.<ref name="Margot2007"
== اساطیر ==
سطر ۱۲۹ ⟵ ۱۳۴:
== جستارهای وابسته ==
* [[جو عطارد|جوّ عطارد]]
* [[اسکان بشر در عطارد]]
== منابع ==
سطر ۱۳۷ ⟵ ۱۴۳:
* دگانی، مایر. -''نجوم به زبان ساده''. تهران:نشر مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۶ {{شابک|۹۷۸-۹۶۴-۳۴۲-۲۵۴-۷}}
== پیوند به بیرون ==
{{منظومه خورشیدی}}▼
{{ویکیانبار-رده|Mercury (planet)}}
▲{{منظومه خورشیدی}}
[[رده:عطارد]]
[[رده:سیارههای زمینسان]]
[[رده:منظومه شمسی]]
|